چیزی که در ابتدا «اسباب‌بازی» به نظر می‌رسید، «سنجاق عهد روم باستان» از آب درآمد
یابنده این سنجاق سینه می‌گوید خوش‌شانس بوده که در موقع تمیزکردن یافته‌اش در خانه، این شیء نادر را نشکسته است.
فرادید|یک جستجوگر با فلزیاب یک سنجاق‌سینه‌ی نادر ۲۰۰۰ ساله پیدا کرد، اما آن را با یک دست‌سازه برای بازی کودکان اشتباه گرفت. مارتین ویلیامز تنها ۱۵ دقیقه پس از آغاز جستجو در مزرعه‌ای تازه‌شخم‌خورده نزدیک خانه‌اش در دورچستر، این شیء برنزی تزئینی را کشف کرد. او پیش‌تر در همان اطراف مدل‌های کوچک خودرو از دهه‌های ۱۹۶۰ و ۷۰ پیدا کرده بود، به همین دلیل ابتدا گمان کرد سنجاقی که یافته یک اسباب‌بازی است.
به گزارش فرادید، «وقتی آن را در خاک دیدم، متوجه شدم پشتش یک قفل دارد. فکر کردم یک نوع نشان یا سنجاق بچگانه است که بچه‌ها روی لباسشان می‌زدند. بعد هم آن را در کیسه بزرگی انداختم که برای جمع‌کردن تکه‌های سرب دارم. تازه وقتی به خانه برگشتم و درست تمیزش کردم، فهمیدم از جنس برنز است. خدا را شکر کردم، چون خیلی راحت ممکن بود آن را بشکنم.»
او پس از این کشف، یک کارشناس محلی آثار تاریخی را دعوت کرد. کارشناس این یافته را «شیء جالبی برای دورست» توصیف کرد و افزود این نوع سنجاق‌سینه در سطح ملی چندان رایج نیست. این اثر که بین ۱۸۰۰ تا ۲۰۰۰ سال قدمت دارد، ممکن است در دوران حکومت رومیان بر بریتانیا (تا سال ۴۱۰ میلادی) استفاده شده باشد.
ویلیامز گفته: «هیچ جاده رومی از میان این مزرعه نمی‌گذرد، اما باور دارم یک کلیسای متروکه آن نزدیکی وجود دارد. شاید این سنجاق‌سینه متعلق به کسی بوده که در راهِ رفتن یا برگشتن از کلیسا بوده است.»
با این حال، محل دقیق کشف شیء محرمانه مانده است. مدیر نگهداری همان املاک همراه پسرش، پیش‌تر ۱۴ سَرتبر عصر برنز را یافته بودند که اکنون در موزه بریتانیا در لندن نگهداری می‌شوند.
کشفیات دیگر شامل ۳۰ سکه رومی و دو حلقه قرون‌وسطایی میشده که ارزش هرکدام بیش از هزار پوند برآورد شده است.
ویلیامز گفته: «در همین چهار سالی که به فلزیابی مشغولم، نزدیک به ۳۰ صندوقچه چینی از آثار مختلف جمع کرده‌ام. لذت‌بخش است چیزی را بیابی که صدها یا هزاران سال دست‌نخورده مانده و بعد بتوانی آن را با تاریخ پیوند بدهی. بسیار شگفت‌انگیز است.»
آقای ویلیامز از فلزیابی استفاده می‌کند که دست‌دوم است و آن را ۶۰۰ پوند خریده است. او بعدازظهرها یا صبح‌های تعطیلات آخر هفته را در مزرعه‌ای مشخص صرف جستجو با این فلزیاب می‌کند.
طبق قانون انگلستان، هر چیزی که ممکن است «گنج» محسوب شود باید به افسر محلی ثبت یافته‌ها گزارش شود. اگر شیء پیداشده «گنج» تشخیص داده شود، موزه می‌تواند آن را خریداری کرده و به کاشف پاداش دهد. اگر هم گنج محسوب نشود، شیء به صاحب زمین بازگردانده می‌شود.
ویلیامز گفته که اگر سنجاق‌سینه به او برگردانده شود، ممکن است آن را به‌عنوان هدیه تولد به یکی از صاحبان ملک بدهد: «آن‌ها اجازه دادند سکه‌ها و حلقه‌ها را نگه دارم، پس خوب است من هم چیزی به آن‌ها برگردانم.»
اشیاء کشف‌شده در سال ۲۰۲۲ توسط جستجوگران با فلزیاب شامل «گنجینه چو وَلی» می‌شود (موزه بریتانیا)
بر اساس آمار تازه، سال ۲۰۲۲ تعداد ۱۳۷۷ مورد گنج پیدا شد که افزایشی ۳۰۵ موردی نسبت به سال قبل بود.
برخی یافته‌های اخیر شامل گنجینه چو وَلی (Chew Valley Hoard) باارزش‌ترین گنج کشف‌شده تاکنون و یک پنی نقره‌ای از گات‌روم، پادشاه وایکینگ آنگلیای شرقی می‌شود که در سپتامبر ۲۰۲۴ گنج اعلام شد. این نخستین سکه نقره‌ای است که تاکنون مشخص شده به‌دست یک فرمانروای وایکینگ در بریتانیا ضرب شده است.
بر پایه گزارش «قانون گنجینه ۱۹۹۶»، بیشتر اشیاء کشف‌شده در سال ۲۰۲۲ توسط فلزیاب‌ها در مناطق کشاورزی پیدا شده‌اند.
مترجم: زهرا ذوالقدر
