عکس؛ هنر باستانی در عربستان؛ کشف سنگ‌نگاره‌های غول‌پیکر ۱۲ هزار ساله بر صخره‌های بیابان
کشف سنگ‌نگاره‌های عظیم از شترها و الاغ‌ها و همچنین صدها ابزار حکاکی، به وجود سکونتگاه‌های اولیه پیچیده در عربستان پس از عصر یخبندان اشاره دارد.
در صحرای نفود در شمال عربستان، انسان‌های باستانی اثری فراتر از بقایای معمول از خود به جا گذاشته‌اند: صدها حکاکی عظیم روی صخره‌ها که شترها، بزهای کوهی، اسب‌ها، غزال‌ها و گاوهای وحشی را در اندازه واقعی به تصویر می‌کشند. برخی از این تصاویر تا دو متر ارتفاع دارند و کنار آن‌ها نقش‌های کوچک‌تر از انسان‌ها و شترها دیده می‌شود. این آثار شگفت‌انگیز متعلق به حدود ۱۲٬۸۰۰ تا ۱۱٬۴۰۰ سال پیش هستند. در آن زمان منطقه به شدت خشک بود و محیطی خشن و بی‌رحم برای زندگی فراهم می‌کرد.
شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهند انسان‌ها پیش از پایان آخرین عصر یخبندان، یعنی بیش از ۲۵هزار سال پیش در صحرای نفود در شمال عربستان زندگی می‌کردند و پس از ۱۰هزار سال نیز در حوالی واحه‌ها سکونت داشتند، اما درباره فرهنگ انسانی میان این بازه‌ی زمانی تقریباً هیچ اطلاعی در دست نبود. پژوهش جدید محققان مؤسسه ماکس پلانک و دانشگاه کالج لندن تلاش می‌کند این خلأ را با مطالعه دقیق هنر سنگ‌نگاری صحرای نفود پر کند.
به‌گزارش نیوساینتیست، در مطالعه جدید، ۶۰ پنل هنر سنگی شامل ۱۷۶ حکاکی در سه منطقه کمتر شناخته‌شده (جبل آرنان، جبل ملیحه و جبل میسما) شناسایی شد. ساخت این آثار نیازمند مهارت، دقت و شجاعت فوق‌العاده‌ای بوده است؛ برخی از نقش‌ها روی صخره‌هایی حک شده‌اند که هنرمند باستانی مجبور بوده برای رسیدن به آن‌ها از لبه‌های باریک و خطرناک بالا برود و کار کند. تصویربرداری از بسیاری از این آثار تنها با پهپادها ممکن بوده است.
همانند هر هنر پیشاتاریخی، فقط می‌توانیم حدس بزنیم چرا انسان‌ها چنین تلاش‌های سخت و مخاطره‌آمیزی برای خلق این حکاکی‌ها انجام داده‌اند، اما این آثار احتمالاً اهمیت فرهنگی یا نمادین عمیقی داشته‌اند. در صحرایی طاقت‌فرسا که بقا هر روز یک چالش بزرگ بود، حکاکی روی صخره‌ها قطعاً کاری ساده یا تفریحی نبوده است.
علاوه بر هنر سنگ‌نگاری، تیم پژوهشی ۵۳۲ ابزار سنگی، رنگدانه‌های سبز و مهره‌های سنگی کشف کرد. مشخص نیست که این اشیاء متعلق به همان فرهنگی باشند که سنگ‌نگاره‌ها را خلق کرده است، اما وجودشان نشان می‌دهد که ساکنان این منطقه ممکن است ارتباطی دوردست با جوامع دیگر در منطقه شام داشته باشند. شاید این نقاشی‌ها پیامی برای دیگران بوده‌اند: «ما اینجا هستیم و این هویت ماست.»، شاید هم هدفی کاربردی داشته و مسافران را به منابع آب و مسیرهای مهاجرت حیوانات هدایت می‌کرده‌اند.
دکتر ماریا گوآنین، نویسنده ارشد از مؤسسه ماکس پلانک، می‌گوید: «این حکاکی‌های بزرگ فقط هنر سنگ‌نگاره نیستند، بلکه احتمالاً بیانیه‌ای از حضور، دسترسی و هویت فرهنگی بوده‌اند.» دکتر سری شیپتون، یکی از نویسندگان مقاله از دانشگاه کالج لندن، می‌افزاید این آثار مسیر منابع آب و راه‌های حرکت را نشان می‌دهند و ممکن است بیانگر حقوق سرزمینی و انتقال دانش و خاطره فرهنگی میان نسل‌ها باشند.
مطالعه در ژورنال Nature Communications منتشر شده است.
منبع: خبرآنلاین
