جانوری که «مدفوع مکعبی» دارد و از آن برای «دوستیابی» استفاده میکند
وُمبتها جانورانی عجیب و جالب هستند. به عنوان نمونه، بخش عقبی بدن آنها بهقدری مقاوم است که تقریباً آسیبناپذیر به نظر میرسد. اما یکی از شگفتانگیزترین ویژگیهایشان این است که مدفوعی مربعیشکل دارند.
فرادید| نکتۀ جالب دربارۀ مدفوع مکعبی ومبتها این است که آنها این قطعههای مکعبی را روی هم میچینند؛ برجهای کوچکی از «آجرهای مدفوعی» که معمولاً اطراف سنگها یا کُندههای درخت ساخته میشود. این «توالتهای حیوانی» بهراحتی شکل میگیرند، چون مدفوع مکعبی نمیغلتد و جابهجا نمیشود. اما پژوهش جدیدی نشان داده که این سازهها فقط برای نظم محیط نیستند، بلکه ممکن است راهی برای برقراری ارتباط میان وُمبتها باشند.
به گزارش فرادید؛ اسکات کارور، نویسنده اصلی این پژوهش و استاد بومشناسی در دانشگاه جورجیا، میگوید: «نشانههای زیادی وجود دارد که نشان میدهد این توالتها برای وُمبتها اهمیت دارند. آنها اشیای شاخصی مثل کُندهها یا سنگهای بزرگ را در محیط پیدا میکنند و مدفوع خود را اطراف آنها جمع میکنند. ما حدس میزدیم این کار به ارتباط بویایی مربوط باشد، اما تاکنون پژوهش مشخصی درباره آن انجام نشده بود».

اولین گام پژوهشگران بررسی بینی وُمبتها بود. در جانورانی که حس بویایی قوی دارند، ساختارهای ویژهای در بینی دیده میشود؛ مانند اندام وومرونازال در گربهها که باعث میشود هنگام بو کشیدن حالت خاصی به صورتشان بگیرند. مشخص شد که وُمبتها نیز این اندام را دارند.
در مرحله بعد، پژوهشگران به سراغ «توالتهای» وُمبتها رفتند و نمونههایی از مدفوع مکعبی را جمعآوری کردند تا ترکیب شیمیایی آنها را بررسی کنند. با استفاده از روشهایی مانند کروماتوگرافی گازی و طیفسنجی جرمی، آنها توانستند نشانههای شیمیاییای را شناسایی کنند که میتوانند مانند فرومونها عمل کنند و اطلاعاتی درباره وُمبتهای دیگرِ حاضر در منطقه منتقل کنند.
کارور توضیح میدهد: «ما نشان دادیم که مدفوع وُمبتها دارای نشانههای شیمیایی منحصربهفرد است؛ یعنی هر وُمبت بوی خاص خودش را دارد. وُمبتها ساختارهای حسی خوبی برای بویایی دارند و این ترکیبهای شیمیایی متفاوت احتمالاً به آنها اجازه میدهد افراد مختلف را از هم تشخیص دهند».
به این ترتیب، چیزی که برای ما فقط تودههایی از مدفوع به نظر میرسد، در واقع نوعی دفتر ثبت حضور است؛ چیزی که بر اساس آن وُمبتها میتوانند بفهمند چه کسی در آن منطقه بوده و چه زمانی فرد جدیدی وارد شده است. این توالتها، شبیه یک اپلیکیشن دوستیابی (البته بدون تلفن همراه و با مقدار زیادی مدفوع!) میتوانند اطلاعاتی درباره سن، جنسیت و وضعیت تولیدمثلی وُمبتهای اطراف منتقل کنند. این روش، راهی مؤثر برای «شبکهسازی از راه دور» برای جانوری است که معمولاً تنها زندگی میکند.

البته هنوز پژوهشهای بیشتری لازم است تا مشخص شود هر یک از ۴۴ ترکیب شیمیایی شناساییشده دقیقاً چه معنایی برای وُمبتها دارد. با این حال، کارور امیدوار است این یافتهها جنبهای تازه از یکی از دوستداشتنیترین جانوران استرالیا را نشان دهد.
او در پایان میگوید: «چیزی که این موضوع را برای ما قابل درک میکند این است که خیلی از ما حیوانات خانگی مثل سگ و گربه داریم و میبینیم که آنها مدتها یک بوته یا نقطه خاص را بو میکشند و میدانیم چیزی را دریافت میکنند که ما نمیفهمیم. دنیای بویایی آنها بسیار پیچیدهتر از دنیای ماست».
و حالا وُمبتها، این جانوران نمادین استرالیا، نشان میدهند که حتی بدون زندگی اجتماعی گسترده هم راههای خلاقانهای برای ارتباط با یکدیگر دارند.