تحصن بازرگانان در حرم عبدالعظیم

۳ اردیبهشت ۱۲۸۴ ه. ش. در آستانه سفر مظفرالدین شاه به اروپا، بازرگانان در حرم حضرت شاه‌عبدالعظیم متحصن و خواستار لغو تعرفه جدید گمرکی، از میان رفتن تبعیض در گرفتن حقوق گمرکی از مسلمان‌ها و برکناری ژوزف نوز، مستشار مالی بلژیکی دولت ایران شدند.

این تحصن که تا دهم اردیبهشت همان سال ادامه یافت یکی از اتفاقات مهم آن دوره محسوب می‌شود؛ تحصنی که بازرگانان سنتی را در برابر نظم نوین گمرکی به انتقاد واداشته بود. آن‌ها به تعرفه‌های گمرکی جدید که از سوی مسیو نوز وضع شده بود اعتراض داشتند و خواهان برکناری او بودند.

ضمن اینکه معتقد بودند ماموران گمرک بیش از اندازه از آن‌ها تعرفه می‌گیرند و بین بازرگانان ایرانی و خارجی و بازرگانان مسلمان و غیرمسلمان تفاوت می‌گذارند. بازرگانان قبلا هم به عین‌الدوله صدراعظم شکایت کرده بودند، اما نتیجه‌ای نداشت.

پیش از تحصن برای رسیدگی به شکایت تجار جلسه‌ای با حضور عین‌الدوله، سعدالدوله، وزیر مخصوص، علاءالملک، دبیر حضور، گروهی از رجال دربار و هفت نفر از تجار و ژوزف نوز تشکیل شد. بازرگانان با دلیل اثبات کردند که بیش از حقوق تعیین‌شده از آن‌ها گمرک گرفته‌اند. ژوزف نوز پس از اثبات ادعای بازرگانان به آن‌ها دشنام داد، با این عمل جلسه بدون نتیجه پایان یافت. پس از آن بازرگانان تصمیم گرفتند در شاه عبدالعظیم متحصن شوند.