پایش مکان‌های ممنوعه در ایام نوروز امکان پذیر است؟

فرادید | با توجه به گسترده‌تر شدن شیوع ویروس کرونا در کشور و درپیش بودن عیدنوروز، ستاد ملی مدیریت کرونا برای کاهش سفر‌های نوروزی و مدیریت بحران کرونا اعلام کرد که تمامی اقامتگاه‌ها در این مدت باید تعطیل باشند، همچنین وزارت آموزش و پرورش هم اعلام کرده در تعطیلات پیش رو، مدرسه‌ها، خوابگاه‌های دانشجویی و خانه معلم‌ها را در اختیار مسافران قرار نمی‌دهد. اما با این حال برخی گزارش‌ها نشان می‌دهد که در برخی مناطق پربازدید و پرسفر همچون شمال کشور ویلا‌های اجاره‌ای و هتل‌ها و متل‌ها به صورت غیرقانونی همچنان فعالیت می‌کنند.

به گزارش فرادید، از طرفی، برخی شهرداران اعلام کرده‌اند اجازه برپایی چادر مسافرتی را نمی‌دهند. به دستور بعضی استانداران هم هتل‌ها و مراکز اقامتی مجوزدار برخلاف نظر وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، تعطیل شده و طرح پلمب خانه‌های مبله اجاره‌ای در برخی مناطق آغاز شده است. اما با این وجود پایش این مکان‌های ممنوعه به مشکلی بزرگ برای مدیریت بحران کرونا تبدیل شده است.

بسیاری از استان‌ها سال هاست که در ساماندهی تابلوبدستان و ویلا‌ها و ساختمان‌های شخصی- اجاره‌ای دچار مشکل هستند و حالا با وجود بحران کرونا امکان تفکیک و حقیقت یابی در این موارد کاری بسیار سخت به نظر می‌رسد. از طرفی هم آمار دقیقی از تعداد و محل این ویلا‌ها و اقامتگاه‌ها در دسترس نیست.

دوربین‌های کنترل جاده‌ها در شمال و جنوب کشور، تصاویری از ازدحام خودرو‌ها را در واپسین روز‌های سال ۹۸منعکس می‌کنند و همین امر باعث شده تا نگرانی درباره سرنوشت مهمانان این ویلا‌ها و خانه‌های اجاره‌ای بیش از پیش شود، ویلا‌هایی که هر ۲۴ ساعت در اختیار یک خانواده قرار می‌گیرند و احتمال شیوع کرونا را افزایش می‌دهند.

مرکز آمار ایران تعداد سفر‌های بومی در بهار سال ۱۳۹۸ را بیش از ١٠٢ میلیون سفر اعلام کرده است. انگیزه ۶۰ درصد از جمعیتی که در آن فصل سال سفر رفته بودند، دیدار دوستان و بستگان بود. ٤٦ درصد از سفرها، اقامت شبانه داشت و ٥٤ درصد هم بدون اقامت شبانه بود. این آمار می‌تواند الگویی باشد برای کنترل بهتر سفر‌های نوروز ۹۹ که با وجود تاکید مکرر مقامات عالی کشور و خودداری برخی استان‌ها از پذیرش مسافران نوروزی در بحران کرونا، همچنان جریان دارد.

مستندات مرکز آمار نشان می‌دهد ۷۴ درصد از مسافران بهار گذشته، خانه بستگان و آشنایان را برای اقامت انتخاب کرده بودند و ۷ درصد هم در ویلا‌ها و آپارتمان‌های شخصی اقامت داشتند؛ اماکنی که ستاد ملی مدیریت کرونا دستورالعملی برای کنترل آن‌ها ندارد، درحالی‌که بیشترین تقاضا را دارند.

ویلا‌ها و آپارتمان‌های اجاره‌ای دومین گروه پرتقاضا برای اقامت هستند که در بهار گذشته ۹ درصد از جمعیت را پوشش دادند. سهم چادر‌های مسافرتی و کمپ‌های شخصی هم ۳ درصد بوده است. ۳ درصد از مسافران هم از اقامتگاه‌های عمومی، ۲ درصد از اقامتگاه‌های سازمانی و ۲ درصد دیگر از سایر اقامتگاه‌ها استفاده کرده بودند.

ورود گسترده مسافران به شهر‌های مختلف واسکان در مکان‌های ممنوعه، اعتراض مردم این استان‌ها را به دنبال داشته است. با این وجود مسئولان وزارت میراث فرهنگی و گردشگری به تخلف صاحبان مکان‌های ممنوعه پاسخ داده اند. ولی تیموری، معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، درباره چگونگی کنترل این خانه‌ها که شخصی قلمداد می‌شوند و اطلاعات ثبت‌شده‌ای ندارند و حتی در برخی مناطق قابل شناسایی نیستند، گفته است: "نیروی انتظامی و وزارت بهداشت مسؤول کنترل خانه‌های مبله اجاره‌ای در تعطیلات نوروز هستند. مصوبه کمیته فضا‌های گردشگری و ورزشی در ستاد ملی مدیریت کرونا نیز به آن‌ها ابلاغ شده و به دستور تازه‌ای نیاز نیست. "

او با اشاره به آن مصوبه که اقامت در مدرسه‌ها، خوابگاه‌های دانشجویی، اقامتگاه‌های دولتی، زائرسراها، کمپ‌ها و چادر‌های مسافرتی را در تعطیلات نوروز ممنوع کرده است، افزود: با این‌که دستگاه‌ها در این مورد سخت به تصمیم می‌رسند، اما در این مورد وفاق حاصل شد. از نظر دولت هم فعالیت این مراکز در تعطیلات نوروز، غیرقانونی است. "

معاون گردشگری با اشاره به تعطیلی هتل‌ها در برخی استان‌ها که اقامت مسافران را با نگرانی بیشتری همراه کرده است، اظهار داشت: "علت این‌که تاکید داشتیم مراکز اقامتی دارای مجوز تعطیل نشود، این بود که به هر حال گروهی از مردم در شهر دیگری کار ضروری دارند و ناچارند سفر کنند. در این شرایط هتل‌ها تعطیل باشند و مسافر سراغ خانه‌های شخصی برود و ما مجبور باشیم با مسافر مقابله کنیم که چرا در این خانه‌ها اقامت داشته، بهتر است یا این‌که سختگیری‌ها را نسبت به خانه‌های شخصی و اقامتگاه‌های غیرمجاز افزایش دهیم و هتل‌ها را با نظارت و حفظ تدابیر بهداشتی باز نگه داریم؟ "

تیموری ادامه داد: "استانی مثل مازندران که از زمان شیوع ویروس کرونا مدام از مردم خواسته به این استان سفر نکنند و جزء استان‌هایی بود که هتل‌ها را بلافاصله تعطیل کرد، حالا به شدت نسبت به فعالیت خانه‌های مبله شاکی است. مدیرکل میراث این استان می‌گوید مردم به سمت اجاره ویلا و خانه رفته‌اند. "

او اضافه کرد: "درست است که استانداران رأی به تعطیلی هتل‌ها و مراکز اقامتی مجاز داده‌اند و به عنوان مرجع عالی در استان می‌توانند چنین تصمیم‌گیری‌ای داشته باشند، ولی ما سعی می‌کنیم آن‌ها را توجیه کنیم که در این شرایط بهتر است مراقب خانه‌های اجاره‌ای باشند و هتل‌ها را تحت کنترل باز نگه دارند. شاید با این رویه، سفر‌ها و وضعیت سلامت مسافران را بتوان کنترل کرد. "

معاون گردشگری درباره راه افتادن سفر‌های نوروزی با وجود هشدار‌ها و اخطار‌های داده‌شده و سلب مسؤولیت برخی استان‌ها در پذیرش مسافران نوروزی و اقدام جدی‌تر وزارتخانه و کمیته فضا‌های گردشگری و ورزشی برای توقف سفر‌ها در پیک ویروس کرونا، گفت: "ما مکرر از مردم خواسته‌ایم تا حد ممکن از انجام سفر‌های غیرضروری، دید و بازدید و تفریح پرهیز کنند و در این مورد با سیاست‌های ستاد ملی مدیریت کرونا همسو هستیم. حتی پیگیریم با عادی شدن وضعیت، فرصت دیگری برای تعطیلات فراهم شود تا مردم سفر بروند. تلاش می‌کنیم مصوبه آن را از دولت بگیریم تا حتما اجرایی شود. امیدواریم با این اقدام، اشتیاق مردم برای سفر در تعطیلات نوروز کمتر شود. "

تیموری تصریح کرد: "سازمان جهانی جهانگردی هم از مردم خواسته مسؤولانه و با رعایت موارد احتیاطی و به ضرورت سفر کنند. سفر مسؤولانه یعنی فقط به خودمان فکر نکنیم، جامعه میزبان و محلی و سطح امکانات آن‌ها را درنظر بگیریم. امیدوارم مردم ایران به وقت اضطرار جابه‌جا شوند و حتما پروتکل‌های وزارت بهداشت را رعایت کنند. "