علت افزایش قیمت خودرو چیست؟
با وجود اینکه طی یک ماه اخیر تقریبا بازار تعطیل بوده، اما باز قیمت خودروها روند افزایشی داشته است. برخی کارشناسان دراین باره گفته اند که این موضوع کاملاً جنبه روانی دارد. وقتی انتظار تورمی در اقتصاد بالاست، حتی اگر عرضه و تقاضا هم وجود نداشته باشد، باز هم در بازار تأثیر میگذارد.
کد خبر :
۷۹۸۲۵
بازدید :
۵۵۳۰
فرادید | اوایل اسفندماه سال گذشته بود که اعلام قیمت خودروها در سایتهای خرید و فروش با هدف کنترل قیمت ممنوع شد، اما حالا با گذشت دوماه از این موضوع، قیمتهای جدید از سوی اتحادیه نمایشگاه داران و فروشندگان خودرو منتشر شده است که نشان میدهد قیمت خودروها در این مدت همچنان روند افزایشی خود را طی کرده اند. این درحالی ست که بازار در طول یک ماه گذشته تقریبا تعطیل بوده است.
به گزارش فرادید، قیمتهای جدید منتشره از سوی اتحادیه نمایشگاه داران و فروشندگان خودرو نشان میدهد، پژو ۲۰۷ حدود ۱۸ میلیون تومان، دنا ۸ میلیون تومان، پژو پارس ۷ میلیون تومان، پژو ۲۰۶ بین ۵ تا ۸ میلیون تومان، پژو ۴۰۵ بین ۵ تا ۸ میلیون تومان، سمند ۲ میلیون تومان، تیبا ۶ میلیون تومان، ساینا و کوییک ۵ میلیون تومان افزایش قیمت داشته اند.
اما بررسی میدانی نشان میدهد که تفاوت قیمت بازار و قیمت کارخانه خودروها چیزی مابین ۳۰ تا ۸۰ میلیون تومان است.
کارشناسان معتقدند یکی از دلایل اصلی این موضوع عرضه کم خودرو از سوی خودروسازان است. به گفته آنان، وقتی شرکتها نتوانند نیاز بازار را تامین کنند، عدهای سودجو برای خرید هجوم میآورند.
آنان درخصوص قیمت بالای این روزهای پراید عنوان میکنند هر کالایی در بازار کم باشد ارزش زیادی مییابد و همین موضوع درخصوص پراید نیز صدق میکند.
سعید موتمنی، رئیس اتحادیه نمایشگاهداران و فروشندگان خودرو تهران نیز دو عامل خودروهای کارتکسی (ویرایشی) و تعطیلی مراکز شمارهگذاری خودروها را دلیل افزایش قابل توجه خودروها در بازار در اولین روزهای آغاز معاملات دانسته است. اما گفته که طی روزهای آینده با آغاز رسمی خرید و فروشها مجدد بازار به حالت عادی بازگشته و سبب کاهش قیمتها خواهد شد.
منظور از خودروهای ویرایشی یا کارتکسی این است که زمانی که خودرو از شرکت خریداری میشود، مبلغ واریز و پلاک به نام فرد صادر میشود، لذا در خرید از وارد نمایندگی ها، در حقیقت صلح میزنند. مشخصات مشتری وارد و مبلغ را دریافت میکنند؛ پنج روز تا یکماه پس از آن خودرو تحویل داده میشود.
کارشناسان در مورد علت افزایش قیمت خودرو چه میگویند؟
با وجود اینکه طی یک ماه اخیر تقریبا بازار تعطیل بوده، اما باز قیمت خودروها روند افزایشی داشته است. برخی کارشناسان دراین باره گفته اند که این موضوع کاملاً جنبه روانی دارد. وقتی انتظار تورمی در اقتصاد بالاست، حتی اگر عرضه و تقاضا هم وجود نداشته باشد، باز هم در بازار تأثیر میگذارد.
بابک صدرایی کارشناس صنعت خودرو درباره عوامل تأثیرگذار در بازار خودرو گفته است که "ما یک اقتصاد بیمار و بیثبات داریم که گاهی پیشبینی آن بسیار مشکل و پیچیده میشود. بهعنوان نمونه، برخی اوقات بازار راکد است و بالطبع باید قیمتها کاهش یابد، اما برعکس قیمتها بالا میرود.
او گفته که در مورد قیمت خودرو در ایران باید سه پارامتر اصلی را در نظر گرفت؛ عوامل بنیادین یا واقعیتهای اقتصادی، عرضه و تقاضا و همچنین عوامل روانی.
این کارشناس بازار خودرو گفت: "در سال ۱۳۹۹ با فشارهایی که از سوی عواملی همچون تحریمها، کاهش قیمت نفت و شیوع کرونا به اقتصاد وارد میشود، پیشبینی میشود نرخ ارز تغییر یابد یا در غیر این صورت، لااقل به دلیل وضعیت اقتصادی و بودجه دولت، تورمی به میزان ۲۰ تا ۵۰ درصد داشته باشیم. از همین رو، خودروساز هم چارهای ندارد که دست کم به نسبتی کمتر از میزان تورم، قیمت را بالا ببرد. یعنی تولیدکننده با توجه به هزینههای خود، ناگزیر است قیمتها را متناسبسازی کند."
صدرایی در ادامه درباره عامل دوم توضیح داد: در بازار بیشتر عرضه و تقاضا است که قیمتها را مشخص میکند. وقتی اقتصاد مولد نیست و در مسیر تورم قرار دارد، مردم نقدینگی خود را برای اینکه با افت ارزش و کاهش قدرت خرید مواجه نشود، به کالا تبدیل میکنند. مزیت خودرو نسبت به دیگر بازارهای کالایی مانند مسکن، قیمت و توان خرید آن از سوی بیشتر مردم است. به همین ترتیب است که تقاضاهای زیادی وارد این بازار میشود و قیمتها را متأثر میکند.
وی همچنین بیان کرد: "اتفاقی که در چند ماه آینده خواهد افتاد این است که شرکتها سفارشهای معوق خود را وارد بازار کنند و از همین رو عرضه خودرو بالا برود و بهتبع آن، تا اندازهای این التهابات فروکش کند، اما بعد از آن، افزایش قیمت خودرو در کارخانهها را خواهیم داشت؛ موضوعی که باعث میشود معادلات بازار به هم بریزد."
وی درباره تأثیر قیمت ارز هم گفت: "در سال ۱۳۹۶ خودروسازها با دلار ۳۸۰۰ تومانی لوازم و تجهیزات وارد میکردند، ولی الان با ارز نیمایی ۱۴ هزار تومانی این کار را انجام میدهند. در نتیجه باید قیمت خودرو نسبت به دو سال پیش نزدیک به چهار برابر افزایش پیدا میکرد."
صدرایی در پاسخ به این مسئله که همه مواد اولیه خودروسازها خارجی نیستند و طبعاً هم نباید از رشد ارز تأثیر بپذیرند، گفت: "مواد داخلی هم از ارز تأثیر میگیرند. قیمت همه کالاها به ارز ارتباط دارد، زیرا وقتی که کالاهای وارداتی رشد میکنند، در یک روند تناسبگذاری همه دیگر کالاها به نسبت قیمت جدید، بهروز میشوند. نباید این را هم فراموش کنیم که امروز اگر میگوییم پراید ۷۰ میلیون تومان شده، به معنی گران شدن این خودرو نیست، بلکه به معنای کاهش ارزش پول به این میزان است. من افزایش قیمت خودرو را تأیید نمیکنم، اما این یک واقعیت است و باید بپذیریم که دلار چهار برابر شده و باید قیمت خودرو هم مانند دیگر کالاها افزایش یابد."
وی گفت: البته با ارز ۱۴ تا ۱۵ هزار تومانی، قیمت کنونی خودروسازها مناسب است، اما مسئله این است که سفارشها را با یک سال فاصله تحویل مشتری میدهند.
وی همچنین بیان کرد: "اتفاقی که در چند ماه آینده خواهد افتاد این است که شرکتها سفارشهای معوق خود را وارد بازار کنند و از همین رو عرضه خودرو بالا برود و بهتبع آن، تا اندازهای این التهابات فروکش کند، اما بعد از آن، افزایش قیمت خودرو در کارخانهها را خواهیم داشت؛ موضوعی که باعث میشود معادلات بازار به هم بریزد."
وی درباره تأثیر قیمت ارز هم گفت: "در سال ۱۳۹۶ خودروسازها با دلار ۳۸۰۰ تومانی لوازم و تجهیزات وارد میکردند، ولی الان با ارز نیمایی ۱۴ هزار تومانی این کار را انجام میدهند. در نتیجه باید قیمت خودرو نسبت به دو سال پیش نزدیک به چهار برابر افزایش پیدا میکرد."
صدرایی در پاسخ به این مسئله که همه مواد اولیه خودروسازها خارجی نیستند و طبعاً هم نباید از رشد ارز تأثیر بپذیرند، گفت: "مواد داخلی هم از ارز تأثیر میگیرند. قیمت همه کالاها به ارز ارتباط دارد، زیرا وقتی که کالاهای وارداتی رشد میکنند، در یک روند تناسبگذاری همه دیگر کالاها به نسبت قیمت جدید، بهروز میشوند. نباید این را هم فراموش کنیم که امروز اگر میگوییم پراید ۷۰ میلیون تومان شده، به معنی گران شدن این خودرو نیست، بلکه به معنای کاهش ارزش پول به این میزان است. من افزایش قیمت خودرو را تأیید نمیکنم، اما این یک واقعیت است و باید بپذیریم که دلار چهار برابر شده و باید قیمت خودرو هم مانند دیگر کالاها افزایش یابد."
وی گفت: البته با ارز ۱۴ تا ۱۵ هزار تومانی، قیمت کنونی خودروسازها مناسب است، اما مسئله این است که سفارشها را با یک سال فاصله تحویل مشتری میدهند.
وی در ادامه درباره پارامتر سوم یعنی همان عوامل روانی هم توضیح داد: بهعنوان نمونه وقتی یک خودروساز خارجی اعلام میکند از بازار داخلی خارج میشود، قیمت ۲۰ درصد افزایش مییابد. چون وقتی تولیدی وجود ندارد، انتظار کمبود کالا و بهتبع آن، رشد قیمت را در پی خواهد داشت. در چنین مواقعی، دلالها برای خودروهای موجود قیمت میگذارند.
صدرایی افزود: حال خودروسازها قرار است امسال از نظر آماری تولید خود را بالا ببرند. اگر تولید از سر گرفته شود، شاید مقداری این التهابات فروکش کند.
صدرایی افزود: حال خودروسازها قرار است امسال از نظر آماری تولید خود را بالا ببرند. اگر تولید از سر گرفته شود، شاید مقداری این التهابات فروکش کند.
تاثیر عرضه و تقاضا در گرانی خودرو
فربد زاوه کارشناس صنعت خودرو هم معتقد است که عرضه طی دو سال گذشته ۴۰ درصد کاهش پیدا کرده است. تولید ده ماهه در گذشته معمولا ۱ میلیون و ۲۰۰ هزار دستگاه بود و اکنون حدود ۵۰۰ هزار دستگاه است. هرچند گفته میشود که تا پایان سال به تولید یک میلیون دستگاه میرسیم که اگر هم برسیم به نسبت سال ۹۶ کاهش ۵۰۰ هزار دستگاهی در بازار داریم که خود عامل کمبود کالا و ایجاد تورم خواهد شد.
زاوه میگوید که بازار به تعداد عرضهای که ورود پیدا میکند و همچنین تقاضایی که وجود دارد تصمیم میگیرد که چگونه حرکت کند. بازار یک شخص خاص نبوده بلکه یک سیستم تعادلی است. وقتی فردی به دنبال قطعه و یا خودرویی باشد که نیست مجبور میشود پول بیشتری بدهد. این ماجرا تا جایی ادامه پیدا میکند که تعداد افرادی که حاضر هستند این پول را بپردازند با تعداد کالاهای موجود در بازار برابر شود. این یک اصل پذیرفته شده است و نمیتوان شعارهای خلاف این اصل را داد.
وی افزود: "متاسفانه مشکلات بازار خودرو تنها با حرف حل نمیشود و تا زمانی که تعادل در بازار برقرار نباشد نمیتوان انتظار بهبود وضعیت را داشت. تا زمانی که برخی از سیاستهای ما تغییر پیدا نکند وضعیت در بازارهای اقتصادی همینگونه خواهد بود و نتیجه بهتری از شرایط فعلی حاصل نخواهد شد. "
۰