باید ونبایدهای تغذیه ای بیماران کبد چرب
باید ونبایدهای تغذیه ای بیماران کبد چرب؛مهم ترین روش درمانى در کبد چرب، رفع علت زمینه اى بروز بیمارى است. کاهش وزن در افراد چاق، عدم مصرف مشروبات الکلى، کنترل بیمارى دیابت، کاهش چربى هاى خون (ترى گلیسیرید) و تغییر در شیوه زندگى و فعالیت، مهمترین اصول درمان این بیمارى است. با کاهش وزن (در افراد چاق) یا تغییر در شیوه زندگى (افزایش فعالیت جسمانى، پیاده روى و ...)، اصلاح رژیم غذایى، قطع مصرف مشروبات الکلى، کنترل دقیق قند خون با کمک پزشک مى توان در جهت درمان این بیمارى نتیجه مطلوبى به دست آورد. در صورت درمان کبد چرب، مى توان مانع پیشرفت ضایعه کبدى شد.
کد خبر :
۸۴۳۹۴
بازدید :
۲۲۳۷
فرادید | کبد (Liver)، یکی از مهمترین اعضای بدن است که وظایف بی شماری از جمله سم زدایی را در بدن انجام میدهد. هنگامی که درون سلولهای کبد چربی جمع میشود اصطلاحا گفته میشود: "فرد به بیماری کبد چرب (fatty liver) دچار شده است. "این بیماری به تنهایی نمیتواند باعث ایجاد علائم خاص و یا جلوگیری از عملکرد کبد شود، اما به مرور زمان ممکن است در کبد، التهاب ایجاد کرده و منجر به ابتلا به هپاتیت شود. التهاب و سپس هپاتیت، سلولهای کبدی را از بین میبرند و سپس باعث کاهش عملکرد کبد و کلیه میشوند.
در حال حاضر هیچ روشی برای درمان بیماری کبد چرب وجود ندارد، اما تغییر در عادتهای خاص زندگی مانند ورزش کردن، نوشیدن آب و رژیم غذایی میتوانند بیماری را به خوبی کنترل کنند و از پیشرفت بیماری جلوگیری کنند.
مهم ترین روش درمانى در کبد چرب، رفع علت زمینه اى بروز بیمارى است. کاهش وزن در افراد چاق، عدم مصرف مشروبات الکلى، کنترل بیمارى دیابت، کاهش چربى هاى خون (ترى گلیسیرید) و تغییر در شیوه زندگى و فعالیت، مهمترین اصول درمان این بیمارى است.
مهم ترین روش درمانى در کبد چرب، رفع علت زمینه اى بروز بیمارى است. کاهش وزن در افراد چاق، عدم مصرف مشروبات الکلى، کنترل بیمارى دیابت، کاهش چربى هاى خون (ترى گلیسیرید) و تغییر در شیوه زندگى و فعالیت، مهمترین اصول درمان این بیمارى است.
با کاهش وزن (در افراد چاق) یا تغییر در شیوه زندگى (افزایش فعالیت جسمانى، پیاده روى و ...)، اصلاح رژیم غذایى، قطع مصرف مشروبات الکلى، کنترل دقیق قند خون با کمک پزشک مى توان در جهت درمان این بیمارى نتیجه مطلوبى به دست آورد. در صورت درمان کبد چرب، مى توان مانع پیشرفت ضایعه کبدى شد.
در برخى موارد براى کنترل این بیمارى، با توجه به شدت عارضه، از دارو استفاده مى شود. ذکر این نکته ضرورى است که على رغم تجویز دارو، هنوز هم کاهش وزن و تغییر در شیوه زندگى و رژیم غذایی برای کبد چرب از ارکان اصلى درمان بیمارى کبد چرب به شمار مى روند.
کبد چرب در صورت درمان بیماری خطرنکی نیست، اما در صورت عدم درمان بموقع، در درازمدت مقادیر زیادى چربى در کبد رسوب مى کند و موجب بروز التهاب کبدى مى شود؛ این امر ممکن است موجب بروز سیروز در کبد شود؛ لذا نباید نسبت به این عارضه بى تفاوت بود.
یکى از مهمترین علل بروز بیمارى کبد چرب، بیمارى دیابت یا بیمارى افزایش غیرطبیعى قند خون مى باشد، مبتلایان به بیمارى قند اغلب چاق مى باشند و با گرفتن رژیم غذایى مناسب، کنترل تغذیه و مصرف داروهاى ضد دیابت خوراکى مى توان از پیشرفت بیمارى آنها جلوگیرى کرد. با کنترل دیابت میتوان از عوارض آن که یکی از آنها کبد چرب است جلوگیری نمود.
نقش مصرف الکل نیز در ایجاد کبد چرب، در انسان و حیوانات به اثبات رسیده است. کبد چرب به طور شایع، به دنبال مصرف مقادیر اندک یا زیاد الکل، حتى براى مدت زمان کوتاهى، دیده مى شود. باید توجه داشت که عدم توجه به لزوم قطع مصرف الکل مى تواند سبب تخریب جدى کبد شود.
کبد چرب در افراد چاق شایع است و در ۸۰ تا ۹۰ درصد موارد چاقى مفرط دیده مى شود. بدیهى است که مرض قند و بالا بودن چربى هاى خون در افراد چاق نیز دیده مى شود و این دو عامل به بروز کبد چرب کمک مى کنند. با دریافت رژیم غذایی کبد چرب مناسب برای کاهش وزن، وزن را کاهش داد و زمینه درمان کبد چرب را به وجود آورد.
رژیم غذایی مناسب برای بیماران کبد چرب
رژیم غذایی مناسب برای افرادی که کبد چرب دارند شامل طیف وسیعی از غذاهاست. کاهش مصرف کالری و خوردن فیبر زیاد و غذاهای طبیعی، شروع خوبی هستند. مصرف غذاهایی که دارای کربوهیدراتهای پیچیده، فیبر و پروتئیناند، میتواند به بدن در احساس سیری بیشتر کمک کرده و انرژی یکنواختی ایجاد کند.
غذاهایی که از التهاب کم میکنند یا به بدن برای ترمیم سلولها کمک میکنند نیز به همان اندازه مهماند.
برخی از افراد سعی میکنند برنامهی غذایی خاصی را انتخاب کنند، مثلا رژیم غذایی بر پایهی گیاهی یا رژیم مدیترانهای. متخصص تغذیه معمولا میتواند به فرد بیمار کمک کند تا برنامهی غذایی مناسب ذائقه، وضعیت سلامتی و بیماریتان را انتخاب کنید.
ضمنا، علاوه بر دستورالعملهای اساسی، غذاهای خاصی نیز هستند که میتوانند برای مبتلایان به کبد چرب مفید باشند، شامل:
غذاهایی که از التهاب کم میکنند یا به بدن برای ترمیم سلولها کمک میکنند نیز به همان اندازه مهماند.
برخی از افراد سعی میکنند برنامهی غذایی خاصی را انتخاب کنند، مثلا رژیم غذایی بر پایهی گیاهی یا رژیم مدیترانهای. متخصص تغذیه معمولا میتواند به فرد بیمار کمک کند تا برنامهی غذایی مناسب ذائقه، وضعیت سلامتی و بیماریتان را انتخاب کنید.
ضمنا، علاوه بر دستورالعملهای اساسی، غذاهای خاصی نیز هستند که میتوانند برای مبتلایان به کبد چرب مفید باشند، شامل:
سیر
سیر در بسیاری از رژیمهای غذایی مادهای پُر مصرف بوده و برای بیماران کبد چرب بسیار مفید است. مطالعهای نشان داده که مکمل سیر میتواند به کاهش وزن و چربی در مبتلایان به بیماری کبد چرب کمک کند.
اسیدهای چرب امگا ۳
مروری بر تحقیق اخیر دریافت که اسیدهای چرب امگا ۳، سطح HDL و چربی کبد را در افراد دچار بیماری کبد چرب بهبود میدهد. برای تائید این تئوری به تحقیقات گستردهتری نیاز است، اما غذاهای سرشار از امگا ۳ میتوانند به کاهش چربی کبد کمک کنند. این غذاها شامل سالمون، ساردین، گردو و بذر کتان میشوند.
قهوه
نوشیدن قهوه، یک عادت معمولی برای بسیاری از افراد است، اما فواید دیگری نیز دارد. گزارشی در Annals of Hepatology به این موضوع اشاره کرده که، قهوه حاوی اسید کلروژنیک است که ترکیبی با خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی است و ضمنا به کاهش کلسترول و فشار خون بالا کمک میکند. علاوه بر این ترکیب مفید، خود قهوه میتواند به محافظت از بدن در برابر کبد چرب غیر الکلی کمک کند. افزودن قهوه به عادتهای صبحگاهیتان میتواند عادت خوبی برای بیماران کبد چرب باشد.
بروکلی
خوردن طیف متنوعی از سبزیجات برای بیماری کبد چرب مفید است، اما بروکلی سبزی است که حتما باید در رژیم غذایی وجود داشته باشد. مقالهای در نشریهی Nutrition دریافت که مصرف بلند مدت بروکلی به پیشگیری از ایجاد چربی در کبد کمک میکند. محققان همچنان نیاز دارند تا برای نتیجه گیریهای دقیقتر به مطالعات بیشتری بپردازند، اما همین شواهد اولیه نیز متقاعد کننده به نظر میرسند.
چای
استفاده از چای به منظور درمان، الگویی است که تاریخچهی هزاران ساله دارد. تحقیقی جدید در World Journal of Gastroenterology توصیه میکند، چای بویژه چای سبز میتواند به کاهش درصد چربی بدن و چربی خون کمک کند. مقادیر بالاتر آنتی اکسیدان در چای سبز، مفیدتر به نظر میرسد.
گردو
مغزهای درختی در هر برنامهی غذایی عالی هستند، اما گردو به دلیل محتوای امگا ۳ بالایی که دارد، مورد توجه خاصی قرار میگیرد. گزارشی در سال ۲۰۱۵ دریافت خوردن گردو موجب بهبود تستهای کبد در افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی شده بود.
آوکادو
آوکادو غنی از چربیهای سالم است، اما مواد مغذی ضد التهابی و فیبر محلول نیز دارد که میتواند به کاهش قند خون و استرس اکسیداتیو در بدن کمک کند.
سویا و پروتئین وِی
برخی از پروتئینها میتوانند به محافظت از بدن در برابر بیماری کبد چرب کمک کنند. سویا و پروتئین وِی، به تعادل اثرات مصرف کربوهیدرات کمک کرده و میتوانند سطح قند خون را پایین بیاورند. همچنین این دو عامل میتواند به حفظ عضلات بدن و کاهش وزن کمک کنند.
غذاهایی که بیماران کبد چرب نباید مصرف کنند!
افزودن غذاهای سالم به رژیم غذایی، یکی از راههای مدیریت و کنترل بیماری کبد چرب است. اما غذاهایی نیز وجود دارند که مبتلایان به کبد چرب باید از مصرفشان اجتناب کنند.
شکر و قند اضافی
قند اضافی میتواند سطح قند خون را بالا برده و چربی کبد را بیشتر کند. قند اضافی معمولا در آبنبات، بستنی و نوشابههای شیرین مانند آبمیوهها وجود دارد. قند افزوده اغلب در غذاهای بسته بندی شده پنهان است. اجتناب از مصرف سایر قندها مانند فروکتوز و شیرهی ذرت هم میتواند چربی کبد را به حداقل برساند.
غلات تصفیه شده
غلات فرآوری شده و تصفیه شده در نان سفید، پاستا و برنج سفید موجودند. این غلات بسیار فرآوری شده، فیبر ندارند که میتواند قند خون را بالا ببرد.
غلات تصفیه شده را میتوانید به راحتی با غلات کامل و آرد گندم کامل، سیب زمینی یا بنشن جایگزین کنید.
غلات تصفیه شده را میتوانید به راحتی با غلات کامل و آرد گندم کامل، سیب زمینی یا بنشن جایگزین کنید.
غذاهای سرخ شده یا نمک دار
غذاهای خیلی سرخ شده یا بسیار نمک دار میتوانند دریافت کالری را بالا برده و موجب افزایش وزن شوند. افزودن ادویهها و گیاهان معطر به وعدههای غذایی میتواند راهی بسیار خوب برای طعم دار کردن غذا بدون نمک باشد. غذاهای سرخ کردنی را هم با غذاهای بخار پز یا پخته شده جایگزین کنید.
گوشت
گوشت گوساله و گوشتهای فرآوری شده همگی سرشار از چربیهای اشباع هستند که بیمار دچار کبد چرب باید از خوردنشان پرهیز کند. گوشتهای کم چرب، ماهی، توفو یا تمپه، جایگزینهای خوبی هستند.
تغییرات سبک زندگی
ورزش منظم برای هر کسی مفید و مهم است، اما بیماران کبد چرب باید به ورزش اهمیت بیشتری بدهند. از دست دادن وزن اضافی و حفظ تناسب اندام با ورزش برای مدیریت و کاهش علائم کبد چرب مفید است. حتی ۳۰ دقیقه ورزش با شدت متوسط، سه تا پنج بار در هفته میتواند به فرد کمک کند تا احساس بهتری داشته باشد و علائمش را تخفیف بدهد. کمتر نشستن هم برای غلبه بر این بیماری بسیار موثر است. استفاده از میزهای ایستاده، تمرینات کششی هر روز صبح و پیاده روی روی تردمیل هنگام تماشای تلویزیون همگی راههایی برای افزایش فعالیت در طول روز هستند.
۰