فعلا ازدواج نکنید و خانه نخرید!

درباره هفت وام پرطرفدار بانکی که وضعیت‌شان تازه تغییر کرده یا منتظریم بهتر شود.

خبر افزایش وام ازدواج در روز یکشنبه 10 دی‌ماه، دوباره پرونده هفت وام پرطرفدار بانکی را به جریان انداخت. هفت وام مهمی که در سال 1402 سرو‌صدای زیادی کردند. بعضی از آنها مثل وام ودیعه مسکن در بهار دو‌برابر شدند،‌ اما همین چند روز پیش و در زمستان خبر ابلاغ پرداخت آن به بانک‌ها منتشر شد.

جالب اینجاست با اینکه حدود هفت روز از ابلاغ رئیس بانک مرکزی می‌گذرد، ‌اما وقتی به سامانه جامع طرح‌های حمایتی مسکن مراجعه می‌کنید، هنوز مبالغ تغییر نکرده و روی همان مبلغ 100 میلیون تومان سال گذشته مانده است.

وام خرید مسکن هم امسال کلی داستان داشت؛ بعد از ابلاغ مبلغ جدید، محاسبه اشتباه اقساط ماهانه آن حسابی جنجال درست کرد و خیلی‌ها را نگران کرد که آیا می‌توانند ماهانه بیش از 20 میلیون تومان قسط بدهند یا نه؟

سقف وام خرد یا همان وام قرض‌الحسنه هم چند‌وقت پیش به 300 میلیون تومان رسید و حدود 100 میلیون تومان افزایش داشت. با این حال هنوز مشخص نیست این وام سال آینده با چه مبلغی به متقاضیان پرداخت می‌‌شود و به دلیل اینکه در نیمه‌دوم سال این افزایش مبلغ اتفاق افتاده، ممکن است در سال 1403 هم بانک‌ها روی همین مبلغ بمانند.

وام فرزندآوری و شرایط پیچیده آن، وام خود‌اشتغالی و وام تعمیر مسکن نیز امسال کم‌ حاشیه نداشتند. این مطلب درباره هفت وام پرطرفدار بانکی است که به‌تازگی وضعیت‌ پرداخت آنها تغییر کرده یا منتظر هستیم این شرایط بهتر شود.

‌وام ازدواج

خبری که یکی دو روز پیش منتشر شده و این روزها دست به‌دست می‌شود و خیلی‌ها را ذوق‌زده کرده، درباره افزایش مبلغ وام ازدواج است؛ این‌که وام ازدواج به ۳۰۰ و ۳۵۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرده است. اما واقعیت این است که افزایش مبلغ وام ازدواج تازه در کمیسیون تلفیق برنامه و بودجه مجلس تصویب شده و هنوز حتی به صحن علنی هم نرفته.

بعد از تصویب در صحن علنی باید به تایید شورای نگهبان و شورای پول و اعتبار بانک مرکزی برسد و توسط رئیس بانک مرکزی به بانک‌ها ابلاغ شود. همین موضوع باعث می‌شود روند ابلاغ این وام زمان‌بر شود. مبلغ وام ازدواج در سال جاری برای افراد بالای 25 سال، 180 میلیون تومان و 220 میلیون تومان برای مردان تا 25 سال و زنان تا 23 سال است.

اگر مصوبه کمیسیون اجتماعی مجلس در صحن به تصویب برسد و مورد تایید شورای نگهبان قرار بگیرد، این وام رشد چشمگیری خواهد یافت؛ اما قطعا پرداخت آن به امسال نمی‌رسد. این خبر حتما برای کسانی‌که در صف وام ازدواج هستند، بسیار خوشحال‌کننده است و حتی ممکن است از صف دریافت وام به شوق گرفتن مبلغ وام بیشتر خارج شوند و نوبتشان را از دست بدهند.

اما در بهترین حالت و پس از دریافت مهر تایید از شورای نگهبان و ابلاغ بانک مرکزی به بانک‌ها، شاید از نیمه اردیبهشت‌ماه سال آینده پرداخت این وام به متقاضیان شروع شود و در بدترین حالت ممکن است شورای نگهبان و بقیه نهادها با افزایش این وام موافقت نکنند.

وام خرید مسکن

وام خرید مسکن از طریق اوراق تسهیلات در تیرماهی که گذشت دو‌برابر شد و سقف آن به 800 میلیون تومان رسید. از روزی که خبر دوبرابر شدن این وام منتشر شد، بررسی اقساط ماهانه این وام به‌خصوص برای افراد متاهل نقل محافل شد.

بعضی‌ها که دلشان را به افزایش دوبرابری این وام خوش کرده بودند، وقتی در خبرها خواندند باید ماهی حدود 20 میلیون تومان بدهند، ناامید و سرخورده شدند و حتی به این فکر افتادند که اصلا دریافت این وام به‌صرفه هست یا نه.

اما بعد از چند روز مشخص شد، رقم پرداختی متقاضیان با قسط 20 میلیون تومانی متفاوت است و حتی امکان پرداخت اقساط به شکل پلکانی هم وجود دارد. نکته مهم این است که این اقساط سنگین فقط شامل زوج‌های تهرانی است که نسبت به بقیه متقاضیان باید مبلغ بیشتری به‌صورت ماهانه بپردازند. زوج‌های تهرانی که 800 میلیون تومان وام می‌گیرند، در 12 سال باید ماهی 16 میلیون و 110 هزار تومان قسط بدهند.

اما زوج‌هایی که در شهرهای بزرگ زندگی می‌کنند اگر موفق شوند وام 640 میلیون تومانی بگیرند، در 12 سال باید ماهی 12 میلیون و 890 هزار تومان به حساب بانک بریزند. همچنین زوج‌هایی که ساکن شهرهای کوچک هستند قسط کمتری می‌دهند، زوجین شهرستانی که 480 میلیون تومان وام می‌گیرند، در 12 سال باید ماهانه حدود 9 میلیون و 670 هزار تومان قسط بدهند.

با این اوصاف هنوز مشخص نیست این وام سال آینده چقدر افزایش پیدا می‌کند و با توجه به افزایش قیمت مسکن در هر سال، کسانی که به فکر دریافت وام و خرید خانه هستند، میان دریافت وام با همین رقم یا منتظر ماندن برای اعلام وام مسکن در سال جدید مردد هستند.

وام ودیعه مسکن

وام ودیعه مسکن نهم خردادماه با نظر نمایندگان مجلس افزایش پیدا کرد. همان روز اعلام شد، سقف تسهیلات ودیعه مسکن در شهر تهران از 100 میلیون تومان به 200 میلیون تومان، در مراکز استان‌ها از 70 میلیون تومان به 150 میلیون تومان و در سایر شهرها از 40 میلیون تومان به 100 میلیون تومان افزایش پیدا کرده است.

بعد از اعلام این خبر که درست در زمان اوج نقل و انتقال مستاجران منتشر شد، افراد زیادی برای دریافت مبالغ جدید به سامانه طرح جامع مسکن مراجعه کردند و بعضی‌ها هم به بانک‌ها رفتند. اما چیزی که در سامانه طرح جامع مسکن دیدند همان مبالغ مربوط به سال گذشته بود. در بانک‌ها هم جوابی که می‌گرفتند این بود که هنوز چیزی به آنها ابلاغ نشده و برای پرداخت این وام هیچ بخشنامه‌ای دریافت نکرده‌اند.

اما بعد از گذشت حدود شش ماه از خبر افزایش وام ودیعه مسکن، رئیس بانک مرکزی هفته گذشته بالاخره به بانک‌ها ابلاغ کرد که به مستاجرها این وام را پرداخت کنند. برای دریافت این وام، متقاضیان باید به سامانه جامع طرح‌های حمایتی مسکن مراجعه کرده و ثبت‌نام اولیه را انجام دهند.

در حال حاضر بانک‌های ملت، رفاه، پاسارگاد، تجارت، مسکن، صادرات، رفاه کارگران، شهر، پارسیان، سینا، کار‌آفرین، سپه، ملی، خاورمیانه، آینده، گردشگری، اقتصاد نوین، ایران‌زمین، پست بانک و موسسه اعتباری ملل وظیفه پرداخت وام ودیعه مسکن را به‌عهده دارند.

اما نکته جالب این است که هنوز هیچ تغییری در قسمت تسهیلات ودیعه سایت طرح جامع مسکن دیده نمی‌شود. این خبر چهارم دی‌ماه منتشر شده، اما بعد از گذشت یک هفته هنوز صفحه مربوط به وام ودیعه مسکن با همان مبالغ قدیمی روی سایت دیده می‌شود.

 وام خرد یا قرض‌الحسنه

سقف وام خرد یا همان وام قرض‌الحسنه از 200 میلیون تومان به 300 میلیون تومان افزایش پیدا کرده است. کسانی‌که موفق می‌شوند این وام را بگیرند، پنج سال فرصت دارند تا اقساط این وام را با کارمزد چهار درصد پرداخت کنند. این وام همیشه طرفدار دارد چون بیشتر کسانی‌که می‌خواهند ازدواج کنند یا جهیزیه بخرند یا کسب‌و‌کاری راه بیندازند، متقاضی دریافت آن هستند.

اقساط این وام برخلاف تسهیلات دیگر با کارمزد چهار درصد حساب می‌شود و مثل وام‌های دیگر بین 18 تا 23‌درصد سود ندارد. بانک مرکزی هم اعلام کرده بانک‌ها باید تا سقف 300 میلیون تومان آن‌هم فقط با یک ضامن رسمی وام بدهند. شاید ظاهر ماجرا خیلی دلنشین باشد، اما وقتی به باطن آن رجوع کنید خیلی هم شیرین و جالب نیست.

چون یکسری از بانک‌ها که اصلا مایل به پرداخت وام خرد با سود چهار درصد نیستند و بعضی از بانک‌ها هم که این وام را پرداخت می‌کنند، ‌شرایط خیلی سختی برای متقاضیان تعیین می‌کنند. بعضی از این بانک‌ها برای پرداخت وام، ‌سپرده‌‌های سنگین می‌خواهند. مثلا بانک ملی برای پرداخت وام قرض‌الحسنه طرحی به‌نام نهال مهربانی دارد که تا سقف 300 میلیون تومان وام می‌دهد

اما اگر بخواهید در مدت زمان یک ماهه 300 میلیون تومان وام قرض‌الحسنه بگیرید، حداقل باید 750 میلیون تومان داشته باشید و آن را به مدت یک ماه در حسابتان بخوابانید. بانک توسعه تعاون هم 300 میلیون تومان وام قرض‌الحسنه می‌دهد، اما باید 600 میلیون تومان را برای شش ماه در این بانک به‌عنوان سپرده بگذارید و حتما گردش مالی هم داشته باشید. با این اوصاف وضعیت این وام برای سال آینده هنوز مشخص نیست و چون به‌تازگی 100 میلیون تومان افزایش داشته است به احتمال زیاد سال بعد هم مبلغ آن همین‌قدر باقی می‌ماند.

وام فرزندآوری

هدف از پرداخت وام فرزندآوری تشویق خانواده‌ها برای بچه‌دار شدن و جلوگیری از پیر شدن جامعه است. به همین دلیل طبق دستورالعمل تسهیلات قرض‌الحسنه فرزندآوری به شبکه بانکی، بانک‌ها باید به متقاضیان واجد شرایط وام بدهند.

بر‌اساس این دستورالعمل به نوزادانی که از ابتدای سال 1400 متولد شده‌اند، وام تعلق می‌گیرد و به‌ازای هر کودکی که از این تاریخ به‌بعد متولد شود، خانواده آنها می‌توانند «وام فرزندآوری» بگیرند. مبلغ وام فرزندآوری به تعداد فرزندان خانواده و اینکه نوزاد متولد شده فرزند چندم خانواده است هم بستگی دارد. وام فرزندآوری از 30 میلیون تومان تا سقف 150 میلیون تومان است.

مبلغ این وام به‌ازای فرزند اول 30 میلیون تومان، برای فرزند دوم 60 میلیون تومان، برای فرزند سوم 90 میلیون تومان، به‌ازای فرزند چهارم 120 میلیون تومان و برای فرزند پنجم 150 میلیون تومان است. همچنین مبلغ تسهیلات فرزندآوری برای فرزندان دوقلو، یک وام به‌ازای هر فرزند خواهد بود. دوره بازپرداخت تسهیلات فرزندآوری با توجه به انتخاب متقاضی 36، 48، 60، 72 و 84 ماهه با کارمزد چهار درصد است.

اما پرداخت این وام نرخ باروری شهر محل سکونت متقاضیان هم ربط دارد. این وام به کسانی تعلق می‌گیرد که نرخ باروری در شهر محل سکونت آنها کمتر از 2/5 باشد. مثلا اگر در شهری در استان سیستان و بلوچستان زندگی می‌کنید که نرخ باروری آن حدود 3/7درصد است، این وام به شما تعلق نمی‌گیرد.

همین موضوع شرایط را برای دریافت وام سخت کرده است به‌خصوص اینکه هنوز بعضی از بانک‌های عامل پرداخت این وام ساز‌و‌کار غیر‌حضوری و آنلاین را فعال نکرده‌اند و کسانی‌که می‌خواهند از نحوه و شرایط پرداخت این وام مطلع شوند، حتما باید حضوری به بانک مراجعه کنند.

وام خود‌اشتغالی

سقف مبلغ وام خود اشتغالی 150 میلیون تومان است و کسانی‌که می‌خواهند کسب‌و‌کاری برای خودشان راه بیندازند، می‌توانند با گذشتن از مراحلی که بانک‌ها مطرح کرده‌اند این وام را دریافت کنند. در حال حاضر بانک ملی، بانک صادرات، بانک ملت، بانک سپه، بانک کشاورزی، بانک مسکن، بانک رفاه کارگران و پست ‌بانک به متقاضیان وام خود‌اشتغالی می‌دهند.

مثلا برای دریافت وام از بانک مسکن، باید از کمیته امداد، سازمان بهزیستی و یا بنیاد شهید و امور ایثارگران معرفی‌نامه بگیرید. بانک سپه از متقاضیان معرفی‌نامه کمیته امداد می‌خواهد. بانک کشاورزی معرفی‌نامه نمی‌خواهد، ‌ولی برای اینکه از تسهیلات خوداشتغالی بانک کشاورزی برخوردار شوید باید به نزدیکترین شعبه مکانی که می‌خواهید کسب‌وکار خود را راه بیاندازید بروید و درخواست وام بدهید.

دریافت وام خوداشتغالی از بانک ملی هم منوط به دریافت معرفی‌نامه از کمیته امداد، سازمان بهزیستی، بنیاد شهید و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است. برای دریافت وام خوداشتغالی بانک ملت هم باید از سازمان بهزیستی معرفی‌نامه ببرید. عدم چک برگشتی و وام عقب‌افتاده هم جزو شروط مهم این بانک برای پرداخت وام است.

بانک صادرات‌ هم با ارائه معرفی‌نامه از کمیته امداد وام می‌دهد. شرایط دریافت وام خود‌اشتغالی از پست بانک هم به این شکل است که باید از کمیته امداد معرفی‌نامه ببرید. اما بانک رفاه کارگران فقط به بیمه‌شدگان تامین اجتماعی و مستمری‌بگیران این بانک وام خود‌اشتغالی می‌دهد. کارمزد این وام چهار درصد است و فقط به مشاغلی اعطا می‌شود که مورد تایید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باشند. سقف این وام هم فعلا همین 150 میلیون تومان است و هنوز مشخص نیست این رقم در سال آینده تغییر می‌کند یا نه.

وام تعمیر مسکن

این وام هم امسال مثل وام خرید مسکن کم‌حاشیه نداشت. وام تعمیر مسکن یا همان جعاله، همزمان با افزایش وام مسکن، دوبرابر شد. اما وام تعمیر مسکن در همه شهرهای کشور یک قیمت ثابت دارد و برای همه متقاضیان ساکن شهرهای بزرگ و کوچک 160 میلیون تومان است. کسانی که این وام را دریافت می‌کنند باید در پنج سال مبلغ وام را با بانک تسویه کنند.

اقساط ماهانه این وام حدود چهار میلیون و 460 هزار تومان است. بیشتر کسانی که وام خرید مسکن می‌گیرند برای اینکه پولشان به خرید یک آپارتمان نقلی برسد، این وام را هم می‌گیرند. همین موضوع در زمان انتشار خبر دوبرابر شدن وام مسکن جنجال درست کرد. قسط 20 میلیون تومانی که کلی سر‌و‌صدا کرد، زمانی واقعی می‌شود که افراد متاهل ساکن تهران بخواهند همزمان هم وام خرید مسکن بگیرند و هم از تسهیلات وام تعمیرات مسکن استفاده کنند که شانس آنها را برای پیدا کردن خانه بالا ببرد.

در این صورت زوجین تهرانی 960 میلیون تومان وام می‌گیرند و به‌غیر از قسط ماهی 16 میلیون و 110 هزار تومان باید تا پنج سال چهار میلیون و 460 هزار تومان دیگر قسط بدهند. در مجموع قسط ماهانه آنها به 20 میلیون و 570 هزار تومان می‌رسد. البته زوج‌های تهرانی فقط تا پنج سال باید این 20 میلیون تومان را قسط بدهند و بعد از پنج سال همان 16 میلیون تومان باقی می‌ماند که تا 12 سال باید آن را تسویه کنند.

اما این وام جعاله فقط از طریق خرید اوراق مسکن است. بعضی از بانک‌ها هستند که با سند ملک بسته به بودجه‌ای که دارند بین 10 تا 200 میلیون تومان وام تعمیر مسکن می‌دهند. مثلا بانک صادرات بین 10 تا 200 میلیون ‌تومان وام تعمیرات مسکن می‌دهد. این بانک سود 18‌درصد را برای وام‌ها‌ی تعمیر مسکن خود در نظر گرفته و تضمینی که از متقاضی درخواست می‌کند همان سند ملک است.

بانک ملی نیز وامی بین 10 تا 50 میلیون‌تومان برای متقاضیان تعیین کرده است. نرخ سود این وام 18‌درصد و مدت زمان پرداخت، 36 ماهه تنظیم شده است. بانک ملی برای ضمانت مبالغ پایین وام تا سقف 10 میلیون ‌تومان یک ضامن رسمی و برای مبالغ بالاتر از 10 میلیون ‌تومان سند ملک را از متقاضی می‌خواهد. اما به‌تازگی یک وام جعاله جدید هم پرداخت می‌شود که به تعداد فرزندان ربط دارد.

در راستای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت سقف تسهیلات تعمیر مسکن از محل اوراق ممتاز به‌ازای هر فرزند زیر 20 سال و حداکثر تا چهار فرزند افزایش یافته است. در این طرح به‌ازای یک فرزند زیر 20 سال 25‌درصد، دو فرزند زیر 20 سال 50‌درصد، سه فرزند زیر 20 سال 75‌درصد و چهار فرزند زیر 20 سال 100‌درصد به سقف تسهیلات تعمیر مسکن اضافه می‌شود.

یعنی طبق این طرح خانوارهای دارای چهار فرزند می‌توانند علاوه بر تسهیلات تعمیر مسکن به مبلغ 160 میلیون تومان در حالت عادی، مبلغ 40 میلیون تومان دیگر به‌ازای هر فرزند و تا سقف 320 میلیون تومان را در قالب تسهیلات جعاله مسکن از محل اوراق ممتاز بانک مسکن دریافت کنند. دوره بازپرداخت این وام به‌ازای هر فرزند دو سال و در مجموع برای پنج فرزند به میزان حداکثر 10 سال قابل افزایش است.

منبع: هفت صبح