پنج کشور چایی‌خور دنیا را بشناسید

چای دومین نوشیدنی پرمصرف جهان بعد از آب است. اما لزوما در همه کشورها نوشیدنی رایج و محبوبی نیست.

طبق افسانه‌های شرق دور، روزی باد چند برگ از گیاه «کاملیا سیننسیس» Camellia sinensis را در لیوان آب داغ امپراتور چین انداخت و این‌طور بود که نخستین فنجان چای تاریخ آماده شد و بعد هم امپراتور آن را سرکشید و خوشش آمد. از آن زمان تاکنون این نوشیدنی داغ و گس و پر کافئین به یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌های انسان تبدیل شد.

گزارش‌های جهانی نشان می‌دهد که میزان مصرف چای در این سال‌ها در دنیا رشدی صعودی داشته و این نوشیدنی همچنان در مسیر محبوبیت بیشتر گام بر می‌دارد. سال ۲۰۱۲ حدود ۴/۹ میلیارد کیلوگرم چای در دنیا مصرف شد و این عدد در سال ۲۰۲۰ به ۶/۳ میلیارد کیلوگرم رسیده.

همچنین تخمین زده می‌شود مصرف چای در جهان تا سال ۲۰۲۵ باز هم بیشتر می‌شود و به ۷/۴ میلیارد کیلوگرم خواهد رسید. البته این اعداد در برگیرنده همه مدل‌هایی از چای است که در جهان مصرف می‌شود از چای سیاه تا سبز و زرد و… حالا با این حجم بالای مصرف و این تنوع محصولات ببینید چای‌خورترین مردم دنیا اهالی چه کشور‌هایی هستند. این گزارش درباره پنج کشور چایی‌خور دنیاست.

رتبه پنجم: روسیه

کشوری که سماور را اختراع و به بخش جدایی‌ناپذیری از فرهنگ چای نوشی جهان تبدیل کرده با سرانه مصرف ۱٫۳۸ کیلو در سال به ازای هر نفر، در جدول رده‌بندی چایی‌خورترین مردم جهان، جایگاه پنجم را دارد. هوای همیشه سرد و سابقه هزاران ساله بازرگانی بین اهالی این کشور و سرزمین اصلی و قدیمی تولیدکننده چای جهان یعنی چین، روس‌ها را شیفته این نوشیدنی کرد و این شیفتگی هنوز ادامه دارد.

«چای کاروانی روسی» یا Russian Caravan Tea از محبوب‌ترین نمونه‌های چای بین روس‌هاست. چایی که بیشتر از همه به طعم دودی‌اش شناخته می‌شود و ریشه تاریخی این اسم و این طعم به کاروان‌هایی برمی‌گردد که در قرن ۱۷ میلادی از سمت روسیه بار‌های چای را از چین به اروپا می‌بردند و در مسیر با آتشی که برای گرم کردن کاروان‌ها تهیه می‌شد بوی دود می‌گرفت. همین بوی دود حالا به طعم و نماد اصلی چای محبوب روس‌ها بدل شده.

رتبه چهار: ایران

انتظار دیدن ایران را در این‌جای جدول داشتید؟ با وجود چایی‌باز بودن اساسی ما، اما در نهایت در رتبه چهارم چای‌خورترین کشور‌های دنیا هستیم. البته سابقه ورود چای به ایران بیشتر از ۲۰۰ سال نیست، ولی با اینکه در ایران همیشه در خانه ها، محل کار، مراسم شادی و غم و جلسه و غیر جلسه، چای داغ و قند پهلو پیدا می‌شود، اما طبق آمار، هر ایرانی در نهایت سالانه ۱٫۵ کیلوگرم چای دم می‌کند و بر بدن می‌زند.

چای ایرانی که طعم خاص و جذابی هم دارد در دنیا برندی شناخته شده است و بخشی از آن هم صادر می‌شود. اما با این حال ما همیشه یکی از ۱۰ کشور اول دنیا در واردات این محصول هستیم. بیشتر چای مصرفی ایرانیان از کشور‌های هند و سریلانکا و منطقه سیلان به کشور وارد می‌شود.

رتبه سه: انگلستان

انگلیسی‌ها چای را نوشیدنی ملی خود می‌دانند و چند برند چای آن‌ها و مهمانی‌های چای خوری‌شان شهرت جهانی دارد. نقش این نوشیدنی هم در تاریخ‌شان بسیار پر رنگ است، هم به خاطر استثمار وحشتناک مردم هند در مزارع چای و هم اینکه ۲ جنگ آن‌ها با چین (جنگ‌های تریاک) بر سر تجارت چای بود و در نتیجه آن تا اوایل قرن بیستم بیش از ۲۰ درصد مردان بالغ چینی را معتاد تریاک کردند. انگلیسی‌ها سالانه ۱٫۹۴ کیلو چای می‌نوشند و سومین کشور چای‌خور دنیا هستند.

رتبه دو: ایرلند

به شکل کلیشه‌ای نام ایرلندی‌ها با زیاده‌روی در نوشیدن الکل پیوند خورده، اما در واقع آن‌ها خیلی بیشتر از الکل، عاشق نوشیدن چای هستند. اهالی ایرلند سنت چای نوشی را از انگلیسی‌ها گرفتند و آن را به سبک خودشان ادامه دادند. گفته می‌شود ایده اولیه اضافه کردن شیر به چایی هم کار آن‌ها بود، چون چایی که به کشورشان وارد می‌شد کیفیت نداشت و می‌خواستند با شیر طعمش را دلنشین‌تر کنند. طبق آمار، هر ایرلندی در یک سال ۲٫۱۹ کیلوگرم چای می‌نوشد.

رتبه یک: ترکیه

رتبه شماره یک این فهرست اهالی کشوری هستند که در همه کوچه و خیابان‌ها و مراسم‌های‌شان از عروسی گرفته تا عزا و جلسات رسمی و غیررسمی با فنجان‌های کمرباریک چای دمی و غلیظ و البته شکر از شما پذیرایی می‌کنند. جایی که در آن چندان خبری از لیوان‌های بزرگ و یا چای کیسه‌ای و… نیست و مثل ما هم اسم این نوشیدنی محبوب را به همین شکل چای تلفظ می‌کنند.

اهالی ترکیه با فاصله زیاد حتی نسبت به کشور شماره ۲ این فهرست عنوان «چایی‌خورترین مردم جهان» را در اختیار دارند. سرانه مصرف چای در میان اهالی این کشور ۳٫۶ کیلوگرم برای هر فرد در طول یک سال است. یعنی بیشتر از دو برابر مقداری که ما ایرانی‌ها چایی می‌خوریم. ترکیه البته از تولید کننده‌های بزرگ چای هم به حساب می‌آید و بخش زیادی از نیازشان را در داخل تولید می‌کنند.

منبع: باشگاه خبرنگاران