۱۰ مورد از بدترین، ناخوشایندترین و آزار دهنده‌ترین اعتیادها که ترک آن‌ها بسیار دشوار است

بسیاری از مصرف کنندگان مواد مخدر و کسانی که با اعتیاد به یک فعالیت خاص دست و پنجه نرم می کنند، خود را ناراحت و ناتوان از مدیریت اعتیاد می بینند. اعتیاد در صورتی که فرد معتاد برای مدتی از مواد مخدر استفاده کند یا برای مدت طولانی به فعالیت مورد نظر خود ادامه دهد، به احتمال زیاد و قطعاً زندگی فرد معتاد را نابود می کند. هر ساله میلیون ها مصرف کننده مواد مخدر و افراد معتاد به فعالیت های خاص در جهان تحت تاثیر اعتیاد خود قرار می گیرند تا جایی که سالانه ده ها هزار مرگ ناشی از این اعتیاد اتفاق می افتد.

اما برخی از اعتیادها علائم ترک (خماری) قوی تری نسبت به دیگران دارند و باعث ناراحتی مصرف کننده در حین مصرف مواد یا انجام آن فعالیت می شوند که هرگونه تلاش برای ترک را خنثی می کنند. در اینجا فهرستی از ناخوشایندترین و شدیدترین اعتیادها و مواد اعتیادآور را تهیه کرده ایم که ترک کردن آن ها به شدت دشوار است.

۱۰- اعتیاد پردازشی

اعتیاد پردازشی (Process addiction) شامل سکس، قمار، بازی و غذا است که به طرز عجیبی همیشه در فهرست مواد مخدر اصلی قرار نمی گیرد اما به شدت آزار دهنده هستند. این اعتیادها که اعتیادهای رفتاری نیز نامیده می شوند، تمام پیامدهای اجتماعی و روانی اعتیاد را به همراه دارند اما فاقد علائم فیزیکی شدید مرتبط با سوء مصرف مواد هستند. در هنگام قمار، داشتن رابطه جنسی، خرید یا خوردن غذاهای خاص، سطح دوپامین در بدن تغییر می کند، مشابه آنچه هنگام مصرف مواد مخدر رخ می دهد. با این حال، وابستگی روانی می تواند به ناراحتی های روانی یا حتی جسمی آن ها منجر شود. اعتیاد پردازشی در جامعه شایع است، اغلب ناشناخته می ماند و عمده مبتلایان قادر به ترک آن نیستند.

۹- ماریجوآنا یا حشیش

در حالی که بسیاری از کشورها به قانونی کردن ماریجوآنا برای مصارف تفریحی و پزشکی ادامه می دهند، مصرف آن به دلیل در دسترس بودن و افزایش قدرت آن افزایش یافته است. ماریجوآنا یا وید یا گل پر مصرف ترین ماده مخدر است و بسیاری از افراد با اعتیاد آزار دهنده به ترکیبات فعال آن دست و پنجه نرم می کنند. مصرف بی رویه و در نتیجه آن مقادیر بالاتر اندوکانابینوئیدها باعث وابستگی مغز به ماریجوآنا می شود. انتقال دهنده های عصبی که به شکل طبیعی در بدن تولید می شوند، در صورت مصرف مداوم ماریجوآنا با اختلال مواجه می شوند و با کاهش حساسیت روبرو خواهند شد که تنها یکی از اختلالات مرتبط با مصرف این ماده مخدر است.

۸- بنزودیازپین ها

بنزودیازپین ها (Benzodiazepines) دسته ای از داروهای تجویزی در دسترس هستند که برای درمان اضطراب، تشنج، از دست دادن حافظه و اختلالات خواب به کار می روند و به شدت اعتیادآور هستند. پانزده نوع بنزودیازپین های تجویزی به بسیاری از افراد کمک می کنند تا با استرس، حملات وحشت زدگی یا افسردگی بالینی مقابله کنند. هنگام مصرف بنزودیازپین ها، حجم زیادی از دوپامین در مغز آزاد می شود که عملکرد گیرنده های حسی را تغییر می دهد و اثرات لذت بخشی ایجاد می کند. هنگامی که فرد بنزودیازپین ها را به صورت خوددرمانی مصرف می کند، اعتیاد می تواند رخ دهد. سوء مصرف مداوم این مواد مخدر باعث تحلیل رفتن سلول های مسئول تولید و کنترل میزان دوپامین در مغز می شود. در غیاب بنزودیازپین ها، بدن فاقد مقادیر زیادی دوپامین است. این کاهش در سطح دوپامین باعث افسردگی شدید، تحریک پذیری و سردرگمی می شود. سایر ناراحتی ها شامل حالت تهوع، سفتی عضلات، عضلات دردناک، تعریق، مشکلات خواب و تمرکز، تپش قلب و حملات وحشت زدگی است. هفت سندروم خماری بنزودیازپین ها شامل زوال شخصیت، بی حسی مفرط، توهمات، حساسیت احساسی و تشنج های مرگبار است.

۷- نیکوتین

نیکوتین یکی از شایع ترین مواد اعتیادآور است. استعمال دخانیات یا تنباکو منبع اصلی نیکوتین موجود بوده و ترک آن بسیار آزار دهنده است. سیگار و دیگر محصولات تنباکویی عمدتاً قانونی هستند و به این ترتیب، اعتیاد به آن ها در میان میلیون ها انسان در سراسر جهان شایع است. علامت اصلی اعتیاد به نیکوتین شامل ولع است – ناپیوستگی و مصرف نامنظم منجر به رفتارهای تحریک پذیر و مضطرب می شود. نیکوتین هنگام استنشاق یا بلعیده شدن به عنوان تنباکوی جویدنی، ضربان قلب را بالا می برد و به مغز می رود و حالت آرامش موقتی ایجاد می کند. علائم ترک تقریباً فوری برای مصرف کنندگان آزار دهنده و ناخوشایند است، اما نیکوتین می تواند به یک عصا و نقطه اتکای احساسی تبدیل شود که افراد در هنگام اضطراب به آن متوسل می شوند. سیگار کشیدن و دیگر اشکال انتقال نیکوتین به بدن عادت های ناخوشایندی هستند که به سرعت منجر به آمفیزم یا سرطان ریه می شوند و مرگ های دردناکی را در پی دارند.

۶- کوکائین

کوکائین نه تنها یکی از بدترین مواد مخدر در جهان است، بلکه به طور قابل توجهی نادرست جلوه داده می شود. بیش از ۱.۵ میلیون نفر از اعتیاد به کوکائین رنج می برند، اگر چه این تعداد پس از دهه ۱۹۸۰ و کاسته شدن از محبوبیت این ماده مخدر، کاهش یافته است. به عنوان یک ماده مخدر با استفاده جمعی، کوکائین در شکل اورجینال خود می تواند انرژی را افزایش دهد و خلق و خوی مثبتی ایجاد کند، البته با اثرات کوتاه مدت. مصرف کنندگان به مصرف مداوم، به خصوص در حین کار یا مهمانی معتاد می شوند و ترک این عادت می تواند دشوار شود. کوکائین به شکل تغییر تولید دوپامین و سروتونین عمل می کند و فرآیندهای عادی مغز را مختل می نماید. احساس تقویت رفتاری، لذت یا تمایل شدید به سرعت جای خود را به پارانویا، نوسانات خلقی و سایر عوارض عاطفی یا جسمی می دهد. عوارض ترک کوکائین شامل بی قراری، ولع شدید، تحریک پذیری خلقی و احساسی، کابوس، بی قراری و ناراحتی کلی است، در حالی که علائم حاد می توانند باعث آسیب رساندن فرد به خود نیز شوند.

۵- متادون

متادون دارویی است که برای به حداقل رساندن علائم ترک تریاک به کار می رود، اما مصرف کردن بدون نظارت آن اغلب می تواند خود به اعتیادی جدید بدل شود. متادون به معتادان به تریاک و هروئین کمک می کند تا از دردناک ترین مراحل بهبودی و ترک عبور کنند. مشکل زمانی رخ می دهد که متادون برای سال ها مصرف شود و فرد به شکلی خطرناک با آن سازگار شود. اعتیاد به این ماده مخدر مصرف کنندگان را به مصرف دوزهای بالا ترغیب می کند که منجر به اودروزهای بسیاری در زمینه داروهای کاهش درد ناشی از خماری می شود. علائم ترک یا خماری مصرف متادون پس از چند ساعت آغاز شده و مصرف کنندگان با علائم شدید بی قراری، اضطراب و واکنش های شبه آنفلوآنزا مواجه می شوند. علائم می تواند از سه ساعت تا بیش از چند هفته درد آزار دهنده طول بکشد. مانند بنزودیازپین ها، مغز سعی می کند با الکل وضعیت پایدار خود را دوباره به دست آورد که منجر به توهم، سردرگمی شدید، هذیان و لرزش یا تشنج می شود. قربانیان اضطراب مداوم، بی خوابی، ضربان نامنظم قلب، فشار خون بالا، افسردگی و سردردهایی را تجربه خواهند کرد که ممکن است مدت ها پس از آخرین دوز ادامه داشته باشند.

۴- کراک

کراک که از شکل اصلی کوکائین پودری مشتق شده است، یک محرک قدرتمند با سرخوشی شدید است که جای خود را به اشتیاق و ولع شدیدی می دهد. کراک کوکائین که تولید آن آسان است، در دهه ۱۹۸۰ در آمریکا ظهور کرد، که یک جایگزین ارزان اما بسیار اعتیادآور برای هروئین بود. وابستگی روانی به این ماده، ترک مصرف آن را دشوار می کند، همراه با تحمل بالا نسبت به این ماده مخدر که به سرعت ایجاد می شود. این ماده مخدر حداقل سه مرحله بهبودی دارد، اما بسیاری از کاربران به دلیل میل به بازگشت مجدد شدید، سال ها پس از باور به این که این عادت را ترک کرده اند، به مصرف این ماده مخدر باز می گردند.

۳- متامفتامین

کریستال مت که با نام مت آمفتامین شناخته می شود، یک ماده مخدر شیمیایی بسیار اعتیادآور است که با سودوافدرین (pseudoephedrine) ساخته می شود، ماده ای رایج که برای ساخت داروهای سرماخوردگی استفاده می شود. این محرک ساخته شده توسط انسان می تواند از راه بینی بالا کشیده شده، تزریق شده یا به صورت سیگاری کشیده شود، که مصرفه کننده را به شدت نشئه کرده و تقریباً بلافاصله یک میل و عطش شدید به مصرف دوباره را ایجاد می کند. ترک متامفتامین بسیار دشوار است و بیشتر افراد معتاد به خود را در معرض آسیب های عصبی قابل توجهی قرار می دهد، بدون اشاره به خستگی شدید و افسردگی ناشی از مصرف آن. افرادی که به این ماده مخدر وابستگی پیدا می کنند، نمی توانند بدون آن زندگی خود را مدیریت کنند یا حتی لحظه ای شادی داشته باشند.

مصرف طولانی مدت متامفتامین منجر به آسیب مغزی می شود که در پی آن مشکلات عاطفی و حافظه ایجاد می شود. استفاده از این ماده مخدر با تمایلات پرخاشگرانه، خشونت آمیز و اغلب روان پریشی همراه است، در حالی که در سم زدایی پزشکی از داروهای ضد اضطراب، ضد روان پریشی و ضد افسردگی برای تنظیم مجدد شیمی مغز استفاده می شود.

۲- هروئین

هروئین از مرفین به دست می آید و یک ماده مخدر غیرقانونی است که توسط یک گونه گل خشخاش تولید می شود و مصرف کنندگان آن سرخوشی شدید و اشتیاق شدیدی به مصرف دوباره را تجربه می کنند. معتادان به هروئین آن را به صورت سیگاری یا تزریق مصرف کرده یا بخارهای آن را استنشاق می کنند، در حالی که این ماده به سرعت به مغز می رسد و باعث تغییرات رفتاری می شود. به عنوان مثال یک ماده مخدر غیرقانونی، فروشندگان هروئین معمولاً آن را “برش” داده یا با افزودنی های سمی مخلوط می کنند تا قدرت آن را افزایش دهند. این افزودنی ها که برخی از آن ها خود از نوع مخدر و افیونی هستند، می توانند باعث اودروز شوند، چرا که خریدار خیابانی نمی تواند خلوص هروئین را تشخیص دهد مگر اینکه تجزیه و تحلیل شیمیایی انجام دهد. اعتیاد به هروئین و خماری شدید ناشی از عدم مصرف آن، پزشکان را برای کاهش ناراحتی و درد ناشی از ترک هروئین، به سمت تجویز سایر باربیتورات ها سوق می دهد. این داروهای درمانی مانند بوپرنورفین و متادون بسیار اعتیادآور هستند و بدون راهنمایی و مدیریت پزشک می توانند منجر به اعتیادهای جدید شوند.

۱- داروهای مُسکن تجویزی

اعتیادآورترین مواد مخدر که بسیار هم خودسرانه و در مقادیر زیاد مصرف می شوند، مخدرهای تجویزی، شامل اکسی کدون، ویکودین و کدئین هستند. معتادانی که بیش از حد از مسکن های مخدر استفاده می کنند، احساس سرخوشی و لذت می کنند زیرا این دارو به گیرنده های مغزی متصل می شود تا سیگنال های انتقال درد را مسدود کند. این شدت علائم ترک است که بسیاری از مبتلایان را به مخدرهای تجویزی معتاد می کند. علائم این بیماری آزار دهنده هستند و طول این دوره بستگی به این دارد که فرد چه مدت معتاد بوده است. علائم سوء مصرف مواد افیونی شامل عضلات سفت و دردناک، اضطراب، آبریزش بینی، تنفس غیرطبیعی و سریع، بی خوابی و فشار خون بالا است که گاهی می تواند کشنده باشد. علائم حاد شامل اسهال، استفراغ، درد معده، تهوع و افسردگی خواهد بود.

چه چیزی باعث اعتیاد می شود؟

عوامل متعددی شدت اعتیاد را تعیین می کنند. این عوامل میزان ناراحتی از اعتیاد را نیز تعیین می نمایند. اعتیاد به مواد و فعالیت ها به آرایش ژنتیکی، محیط، حمایت خانواده، بیماری های روانی و ترومای فرد بستگی دارد. استفاده مکرر یا مشارکت مداوم در فعالیت های اعتیادآور زمانی ناخوشایند می شود که به نوعی تحمل شما در برابر اثرات آن ها افزایش یافته و به آن ها عادت می کنید که همان اعتیاد است. این اعتیادها در حالی افراد را درگیر خود می کنند که فرد از آسیب های ناشی از آن ها بی اطلاع است، اما برای فرار از ناراحتی ناشی از ترک به ادامه سوء استفاده متوسل می شود.

منبع: روزیاتو