(تصاویر) نقاش افسانه‌ای منظره‌ها را بشناسید
وقتی قرار باشد از «جوزف مالورد ویلیام تِرنِر»، نقاش چیره‌دست بریتانیایی صحبت کنیم، دو ویژگی در آثار او بیش از سایرین بارز است: نور و مقیاس. تابش نور در اتمسفر نقاشی‌های او به نحوی است که گویی پتویی از نور سایر اجزا نقاشی را می‌پوشاند. نگاه او به مقیاس طوری است که مردم جهان نقاشی‌های او در احاطه با طبیعت، سازه‌های باستانی و کشتی‌های عظیم به موجوداتی کوچک بدل می‌شوند.
به نظر می‌رسد که زندگی برای «ترنر» به یک‌باره و با در نظر گرفتن کوه و انسان، آسمان و اقیانوس به طور یکسان و همچون یک انتزاع سمفونیک از زمان و مکان به هم پیوسته در نور تجلی پیدا می‌کند.
در ادامه به چند مورد از نقاشی‌های قابل توجه او می‌پردازیم:
. خودنگاره
فهرست نقاشی‌های قابل‌توجه «ترنر» با یکی از نخستین نقاشی‌های «جوزف مالورد ویلیام ترنر» آغاز می‌شود که در آن خود «ترنر» سوژه نقاشی است. او در سال ۱۷۷۵ از والدینی از طبقه متوسط پایین در خانه‌ای کوچک در لندن واقع در انگلستان به دنیا آمد. زندگی و خود «ترنر» نیز مانند نقاشی‌هایی که خلق کرد، رنگارنگ بود. با در نظر گرفتن مسیر پر فراز و نشیب زندگی «جی. ام. دبلیو. ترنر» همچون فاجعه‌ای که برای مادرش رخ داد و مخالفت او با سبک‌های هنری پذیرفته‌شده، این هنرمند در نهایت به یکی از تاثیرگذارترین نقاشان تبدیل شد.
. ماهیگیران در دریا
در این نقاشی رنگ روغن حس ناامیدی وجود دارد که به بیننده القاء می‌شود. وقتی در این نقاشی فوق‌العاده غم‌انگیز غرق می‌شویم، شبیه رویا یا کابوسی به نظر می‌رسد که چیز زیادی از آن را به یاد نمی‌آوریم. در زندگی، اغلب احساس می‌کنیم که به سمت سرنوشت‌های نامشخصی می‌رویم که مملو از نگرانی‌هایی هستند که مانند آب‌های سیاه اطراف کشتی به تصویر کشیده شده در این نقاشی، ما را احاطه کرده است. «ترنر» که مدت کوتاهی پس از اتمام این شاهکار، بستری شدن مادرش در بیمارستان دیوانگان سنت لوک را تجربه کرد، با احساس تنهایی و اضطراب عجین شد.
به لطف به کارگیری ماهرانه نور و اتمسفر در این نقاشی ماه شبیه یک نورافکن شبح‌آلود مشرف به یک قایق ماهیگیری کوچک پر از ماهیگیران به تصویر کشیده شده است. در حقیقت کشتی‌های روی اقیانوس، مضمونی است که «ترنر» در بسیاری از آثار خود به آن پرداخته است. کشتی این نقاشی توسط امواجی پرهیاهو در حال حرکت است و درون آن یک فانوس کم نور وجود دارد که گرمای ضعیفی را برای مردانی که دور آن جمع شده‌اند، فراهم کرده است. لبه‌های نقاشی آرام و تقریباً سیاه است، چراکه ماهیگیران یک قایق مشابه را در شب دنبال می‌کنند.
. توفان برف
به کارگیری عنصر مقیاس در تابلوهای نقاشی می‌تواند در به تصویر کشیدن قدرت تاثیرگذار باشد. برای مثال، در پرتره‌ها، فردی که به تصویر کشیده می‌شود بخش اعظمی از تابلو نقاشی را به خود اختصاص می‌دهد و از این رو فضای کمتری برای جزئیات پس‌زمینه باقی می‌ماند.
بنابراین «ترنر» در نقاشی که توسط یکی از بزرگترین رهبران نظامی در تاریخ باستان استفاده کرده است، چطور از عنصر مقیاس استفاده کرده است؟
در این نقاشی ارتش بزرگ «هانیبال» به گونه‌ای به تصویر کشیده شده است که گویی در دهان طوفان سیاه به دام افتاده است. برف نور خورشید را گرفته است و نور طلایی آفتاب جای خود را به رنگ نارنجی کدر خواهد داد. برف سفید مرگبار به‌زودی در کوه‌های آلپ می‌خروشد تا همه چیز را از بین ببرد. خود شخصیت «هانیبال» را به سختی از بین سایر مردانی که شباهت زیادی به صخره‌ها دارند، می‌توان تشخیص داد. ترنر از طریق وسعت طوفان و کوه‌ها، ضعف انسان ها را در حضور نیروی طبیعت به نمایش می‌گذارد.
. سوختن مجلس بریتانیا
ما در نقاشی «سوختن مجلس اعیان و عوام» شاهد یک تراژدی در دنیای پیشرفته و متمدن لندن هستیم.
«ترنر» به طور گسترده‌ای با جنبش هنر رمانتیک مرتبط است، اما بسیاری او را نخستین نقاش مدرنیست نیز می‌دانند. چیزی که در مورد این نقاشی بسیار مدرن به نظر می‌رسد، ترکیبی از نور در جو است که شکل نارنجی متضاد پررنگی را ایجاد کرده است.
. رم مدرن
این نقاشی که به زیبایی با استفاده از ترکیب رنگ پاستلی خلق شده است، چشم‌اندازی از «رُم» واقع در ایتالیا را در یک صبح ایده‌ال به تصویر می‌کشد. ستون‌های بزرگ ویرانه‌های باستانی، جایی که روزگاری مجمع بزرگ رُم بود، در این نقاشی در کنار بزهایی که از سنگ‌پایه‌های عظیم آن بالا می‌روند، به تصویر کشیده شده‌اند.
در این تابلو منظره شهر به همراه آمیزه‌ای از معماری قدیمی و جدید و مه صبحگاهی که آن را فرا گرفته است، خیره‌کننده به نظر می‌رسد. در این نقاشی شاهد ظهور نوعی معماری جدید باروک هستیم. کلیسای کاتولیک از «کلوسئوم» باستانی بلندتر است. به عبارتی دیگر گذر زمان در جریان است.
. باران، بخار و سرعت
همان‌طور که احتمالا تا الان متوجه شده‌اید، نقاشی‌های «ترنر» تجربه لایه‌ای از تماشای یک اثر هنری را به مخاطب ارائه می‌کنند. ما در ابتدا نقاشی را به عنوان یک ترکیب کلی تماشا می‌کنیم، وقتی نگاه نزدیک‌تری به آن بیندازیم، جهانی به مراتب آشناتر و جزئیات بیشتری را مشاهده می‌کنیم.
قطاری سیاه مانند تیری فولادی که از ناکاجاآباد شلیک شده است، به سمت ما می‌تازد. در این ترکیب‌بندی یک ماهیگیر در یک قایق در رودخانه‌ای زیر پل به چشم می‌خورد. مردم در سواحل رودخانه تقریباً شبیه روح به نظر می‌رسند، چراکه جو نقاشی و نور فضایی انتزاعی را به وجود آورده است.
منبع: ایسنا
