آیا کرم خاکی دارد منقرض می‌شود؟!

فرادید | کرم‌های خاکی برای سلامت خاکی که زیربنای تمام اکوسیستم‌ها است حیاتی هستند و به گفته‌ی دانشمندان، کاهش چشمگیر آنها با نگرانی‌ها درباره‌ی insectaggedon (یک فاجعه فرضی در سراسر جهان که به دلیل انقراض بسیاری از گونه‌های حشرات اتفاق می‌افتد) و نابودی کلی حیات‌وحش همراه است. جمعیتِ رو به افول حشرات به نسبت خوب ردیابی و ثبت شده است. اما به رغم اهمیت بی‌مهرگانِ خاکی، هیچ نظارتِ بلندمدتی روی آن‌ها انجام نشده است. محققان برای پر کردن این شکاف، داده‌های بیش از ۱۰۰ مطالعه‌ی مختلف از سال ۱۹۲۸ تا ۲۰۱۸ را جمع‌آوری کردند. آن‌ها از مجموع این داده‌ها تخمین زدند فراوانی کر‌های خاکی به ۳۳ تا ۴۱ درصد در ربع قرن گذشته کاهش یافته است.

به گزارش فرادید ، این تحقیق در نشست سالانه‌ی انجمن اکولوژیکال بریتانیا در ادینبورگ روز دوشنبه ارائه شد و برای انتشار در حال بررسی است.

پروفسور جیمز پیرس هیگینز مدیر علوم اتحادیه‌ی بریتانیایی پرنده‌شناسی که مدیریت این تحقیق را برعهده داشت می‌گوید: «به نظر می‌رسد شواهد کاهش بلندمدت آن‌ها موجود است. کاهش گوناگونی زیستیِ خاکی در مقیاس بزرگ، به ویژه از دست دادن کرم‌های خاکی، توام با نگرانی‌ها درباره‌ی insectaggedon و بحران تنوع زیستی وسیع‌تر است. این کاهش، اثرات گسترده‌ای روی گونه‌هایی مثل پرندگان می‌گذارد که از بی‌مهرگان خاکی تغذیه می‌کنند. این امر علاوه بر این روی پردازش خاک و چرخه‌ی مواد مغذی و عملکرد کلی اکوسیستم‌های ما هم اثر می‌گذارد. برفک، سار و بسیاری از آبزیان که به بی‌مهرگان خاکی متکی هستند در بلندمدت در حال کاهش هستند. این کاهش‌ها در جنوب شرقی انگلستان از همه جا بیشتر است؛ جایی که تابستان‌های داغ‌تر و خشک‌تر نیز ممکن است در دسترس بودن کرم‌های خاکی را برای پرندگان جوینده کاهش دهد.»

دکتر آیلید بارنز عقیده دارد دلایل خوبی برای پیش‌بینی کاهش کرم‌های خاکی در زمین‌های کشاورزی وجود دارد: «تغییرات حومه‌ی بریتانیا در یک قرن گذشته، مثلاً زهکشی گسترده، استفاده از آفت‌کش‌ها و کود‌های معدنی به ظاهر روی جمعیت کرم‌های خاکی اثر منفی گذاشته است.» شخم‌زدن‌های مکرر نیز دلیل آسیب‌زای دیگر است.

(کاهش کرم‌های خاکی زنگ خطری برای پرندگان تغذیه‌کننده از آن‌ها هم هست)

دانشمندان هزاران مطالعه را برای یافتن موارد حاوی داده‌های مربوطه جست‌وجو کردند. سپس اختلافات در روش‌های استفاده شده در گذشته در غیاب یک برنامه‌ی نظارت رسمی را در نظر گرفتند و دریافتند کاهش کرم‌های خاکی ظاهراً در زمین‌های کشاورزی و جنگل‌های پهن‌برگان از همه‌جا بیشتر است. نواحی کوهستانی وحشی که از فعالیت انسان در امان بوده‌اند، کمتر از همه‌جا تحت تاثیر قرار گرفته‌اند.

تیم تحقیقاتی نتیجه گرفته است: «در گذشته در بریتانیا یک کاهش تنوع زیستی رخ داده که شناسایی نشده و نظارت درستی هم در مورد آن انجام نشده که امروز عواقب گسترده‌ی آن را برای ساختار و عملکرد اکوسیستم شاهد هستیم.»

پیرس هیگینز امیدوارست که این تحقیق منجر به انجام بررسی‌های بیشتر و اعمال نظارت‌های درست شود: «ما نیاز داریم نسبت به اتفاقاتی که در تنوع زیستی زیر زمین رخ می‌دهد اقدام کنیم تا بتوانیم از تنوع زیستی روی زمین حفاظت کنیم. ما نیاز داریم از کرم‌های خاکی مراقبت کنیم.»

دکتر مَت شاردلوُ نیز عقیده دارد کرم‌های خاکی برای سلامت خاک و اکوسیستم‌های پربار و حاصلخیز ضروری هستند و کاهش جمعیت آن‌ها در بریتانیا با نرخ حدود ۱۵ درصد به ازای هر دهه از سال ۱۹۶۰، عمیقاً نگران‌کننده است. نابودی جمعیت کرم‌های خاکی در خاک‌های قابل زرع نتیجه‌ی واضح استفاده‌ی گسترده از آفت‌کش‌های سمی است. اما همین کاهش در جنگل‌های پهن‌برگان و علفزا‌ها نشان می‌دهد که تغییرات آب و هوایی و سطوح رو به رشد آلودگی حیوانات و کرم‌ها در خاک‌ها هم به ظاهر مسبب این از دست رفتن تنوع زیستی هستند.»

به گفته‌ی دکتر شاردلوُ، در جریان کنفرانس تنوع زیستی سازمان ملل ۲۰۲۲، اخبار کاهش حشرات پروازی، گرده‌افشان‌ها و کرم‌های خاکی بریتانیا مطرح شد: «ضروریست وقتی گفتگو تمام می‌شود، توافقی ایجاد شود که زمینه‌ی پرداختن به این بحران را فراهم کند.»

منبع: Theguardian

مترجم: زهرا ذوالقدر