ثبت اولین مورد «بکرزایی» در خزنده آمریکایی؛ یک تمساح بدون جفت‌گیری تخم حاوی جنین گذاشت

دانشمندان می‌گویند تمساحی را در باغ وحش کاستاریکا یافته‌اند که بدون جفت‌گیری، تخمی حاوی جنین گذاشته است.

این جانور که از گونه تمساح‌های آمریکایی محسوب می‌شود در سال ۲۰۰۲ و هنگامی که تنها دو سال داشت به اسارت گرفته شد و از آن هنگام در باغ وحشی در کاستاریکا به سر می‌برد.

این تمساح در سال ۲۰۱۸ در محوطه محل نگهداری خود ۱۴ تخم گذاشت که یک پدیده غیر معمول در میان خزندگان نگهداری‌شده در اسارت به شمار می‌رود. واقعیت گیج‌ کننده‌تر اما این بود که پس از سه ماه در یکی از تخم‌ها یک جنین تمساح مرده مشاهده شد.

دانشمندان با تجزیه و تحلیل ساختار ژنتیکی جنین تمساح، توالی‌های دی‌ان‌ای آن را یافتند که نشان می‌داد این جنین نتیجه «پارتنوژنز اختیاری» (FP) یا تولید مثل بدون مشارکت ژنتیکی تمساح نر بوده است. این اولین مورد شناخته‌شده از «بکرزایی» در این حیوان است که به مدت ۱۶ سال در انزوا زندگی می‌کرده است.

این پدیده که برخی از دانشمندان آن را به صورت مختصر «بکرزایی» نامیده‌اند، در گونه‌های دیگر ماهی، پرندگان، مارمولک‌ها و مارها نیز ثبت شده بود با این حال دانشمندان می‌گویند این اولین نمونه شناخته شده در یک تمساح است.

در بکرزایی سلول تخمک زن می‌تواند بدون لقاح توسط سلول اسپرم مرد به جنین تبدیل شود. در واقع در این روش، سلول پیش‌گام به چهار سلول تقسیم می‌شود: یکی به سلول تخمک تبدیل شده و ساختارهای سلولی کلیدی و سیتوپلاسم ژل‌مانند را حفظ می‌کند، در حالی که سه سلول دیگر مواد ژنتیکی اضافی را حمل می‌کنند. سپس یکی از آن سلول‌ها در نقش یک سلول اسپرم عمل کرده و با تخمک ترکیب می‌شود تا آن را «بارور» کند.

تجزیه و تحلیل ژنتیکی بافت‌های قلب جنین و پوست ریخته شده مادر، ۹۹.۹ درصد تطابق را نشان داد که تایید می‌کند این نوزاد تمساح پدری نداشته است.

پارتنوژنز اختیاری نادر است، اما محققان تصور می‌کنند زمانی رخ می‌دهد که گونه‌ای جانوری با شرایط چالش‌برانگیز یا نامطلوب مانند استرس محیطی یا کمبود جفت مواجه شود.

تمساح آمریکایی جزو موجودات آسیب‌پذیر و در معرض خطر انقراض در طبیعت رده‌بندی شده است. بر اساس یک فرضیه، بکرزایی ممکن است در میان گونه‌های در آستانه انقراض شایع‌تر باشد.

دانشمندان می‌گویند جنین حاصل از بکرزایی در باغ وحش کاستاریکا می‌تواند اطلاعات جدیدی درباره اجداد تمساح‌ها، که حدود ۲۵۰ میلیون سال پیش در دوره تریاس روی زمین می‌زیستند، در بر داشته باشد.

محققان در مقاله خود آورده‌اند: «این کشف چشم‌اندازهای هیجان‌انگیزی در مورد توانایی‌های تولید مثلی خزندگان آرکوسوری منقرض شده، که خانواده تمساح‌ها و پرندگان محسوب می‌شوند، در اختیار ما می‌گذارد.»

نتایج مطالعات تازه در نشریه علمی « Biology Letters» منتشر شده است.

منبع: یورونیوز