کدام حیوان طولانیتر از همه نفس خود را حبس میکند؟
طولانیترین مدتی که میتوانید نفس خود را ثبت کنید، چقدر است؟ یک دقیقه یا شاید چند دقیقه؟ وقتی این کار را انجام میدهید، مطمئنا زمان زیادی بهنظر میرسد، اما چند دقیقه نگه داشتن نفس درمقابل مدت زمانی که برخی حیوانات میتوانند نفس خود را حبس کنند، بسیار ناچیز است.
توانایی ما انسانها برای نگهداشتن نفس خود در مقابل توانایی برخی از حیوانات در انجام این کار بسیار ناچیز است.
اگر در میان پستانداران دریایی به دنبال قهرمان نگهداشتن نفس میگردید، حق با شما است، اما احتمالا نمیدانید آن حیوان کدام است. این عنوان به نهنگ نوکدار کوویر میرسد. طی مطالعه پنج سالهای روی ۲۳ عضو این گونه، دانشمندان مشاهده کردند یکی از این نهنگها به مدت ۳ ساعت و ۴۲ دقیقه نفس خود را حبس کرد. درمقابل، رکورد جهانی این توانایی در انسان ۲۴ دقیقه و ۳۷ ثانیه است.
البته موجودات دریایی دیگری نیز وجود دارند که میتوانند به مدت طولانی نفس خود را نگه دارند. بهعنوان مثال، نهنگهای عنبر پیش از بازگشت به سطح برای نفس گرفتن، حدود یک ساعت و نیم را زیر آب میگذرانند. در خارج از گروه آببازسانان، فکهای فیلی برندگان بیرقیبی هستند که حین غواصی تا دو ساعت نفس خود را حبس میکنند.
بخشی از دلیل این موضوع که پستانداران دریایی در اعماق دریا میتوانند به مدت طولانی زیر آب بمانند، این است که عضلات آنها مملو از پروتئینی به نام میوگلوبین است که اکسیژن را ذخیره میکند.
انسانها نیز میوگلوبین دارند، اما در غلظتهای بسیار پایینتر. در انسانها، تجمع بیش از اندازه این پروتئین موجب بیماری میشود. اما چرا نهنگها، فکها و موارد دیگر دچار این مشکل نمیشوند؟
طبق مطالعهای در سال ۲۰۱۳، میوگلوبین پستانداران دریایی غواص دارای بار مثبت است. دکتر مایکل برنبرینک، نویسنده مطالعه به بیبیسی گفت این پروتئینها مانند قطبهای همنام آهنربا همدیگر را دفع میکنند. این حیوانات میتوانند غلظتهای بالایی از پروتئینهای مذکور را در عضلات خود تحمل کنند و از تجمع و چسبیدن آنها به هم نیز اجتناب کنند. بااینحال، میوگلوبین ممکن است تنها بخشی از داستان باشد.
پژوهشگران همچنین گمان میکنند نهنگهای نوکدار کوویر ممکن است سرعت متابولیسم پایینی داشته باشند، به این معنا که اکسیژن را به سرعت مصرف نمیکنند. زمانی که آنها درنهایت به متابولیسم بدون اکسیژن یعنی تنفس بیهوازی روی میآورند، احتمالا تحمل بهتری برای تجمع لاکتات در عضلات خود دارند. اگر دانشمندان متوجه میشدند چگونه میتوانیم این ویژگیها را اصلاح کنیم تا در طول ورزش نفس کم نیاوریم، عالی میشد.
منبع: عصر ترکیه