کشف فسیل یک «عقاب باستانی» ۲۵ میلیون‌ساله در استرالیا
فسیل ۲۵ میلیون ساله‌ی عقابی که در استرالیای جنوبی کشف شده، به تاریخچه‌ی طولانی تکامل شکارچیان در استرالیا افزود.
فرادید| دیرین‌شناسان دانشگاه فلیندِرز، قدیمی‌ترین فسیل عقاب استرالیا را در یک آغل در بخش بیابانی و دور از دریای استرالیا کشف کردند که گونه فسیلی جدیدی است که اواخر اُلیگوسن می‌زیسته است.
به گزارش فرادید، این گونه که آرکیهیراکس سیلوستریس (Archaehierax sylvestris) نام دارد، یکی از قدیمی‌ترین شکارچیان عقاب‌مانند جهان است.
مقایسه‌ی فسیل آماده شده تارسوماتارسوس (استخوان پا) و نیمرخ فرضی Archaehierax sylvestris (سمت چپ) با عقاب دم‌گوه‌ای Aquila audax (راست). مقیاس خطی ۱۰ میلیمتر طول دارد.
اِلِن ماتِر، دانشجوی دکترای دانشگاه فلیندِرز، نخستین نویسنده این مقاله می‌گوید: «این گونه کمی کوچکتر و لاغرتر از عقاب دم‌گوه‌ای است، اما بزرگترین عقاب شناخته‌شده از این دوره زمانی در استرالیا است.»
«طول پاهایش تقریباً ۱۵ سانتیمتر بوده که به او اجازه‌ی گرفتن طعمه‌های بزرگ را میداده. بزرگترین شکارچیان کیسه‌دار آن زمان به اندازه یک سگ کوچک یا گربه بزرگ بودند، بنابراین آرکیهیراکس بدون شک بر منطقه کنترل داشته است.»
پروفسور ترِوِر وُرثی، دانشیار و از نویسندگان این مطالعه می‌گوید: «عقاب‌ها در بالای زنجیره غذایی هستند و تعداد آن‌ها همیشه کم است، بنابراین به ندرت به شکل فسیل حفظ می‌شوند و به ندرت می‌توان حتی یک استخوان از یک عقاب فسیلی پیدا کرد. یافتن این همه فسیل اسکلت بسیار هیجان‌انگیز است، به‌ویژه با توجه به قدمت آن.»
محیط استرالیا در دوران اُلیگوسن با امروز بسیار متفاوت بود. بقایای آرکیهیراکس در ساحل بایر یک دریاچه خشک (معروف به دریاچه پینپا) در یک زیستگاه بیابانی متروک پیدا شد، زمانی که دانشگاه فلیندرز درباره یک اکوسیستم گمشده مربوط به زمانی که فضای داخلی استرالیا پوشیده از درختان و جنگل‌های سرسبز بود، تحقیق می‌کرد.
با این حال، زندگی در جنگل برای حیوانی که پرواز کند، چالش‌هایی ایجاد می‌کند. پس چگونه آرکیهیراکس هنگام شکار با درختان و شاخه‌ها برخورد نمی‌کرد؟
خانم ماتر می‌گوید: «استخوان‌های فسیلی نشان می‌دهند که بال‌های آرکیهیراکس نسبت به اندازه‌اش کوتاه بودند، درست مانند گونه‌های عقاب امروزی که در جنگل زندگی می‌کنند. در عوض، پاهای آرکیهیراکس نسبتاً بلند بودند و به او حوزه دسترسی قابل توجهی میدادند».
«ترکیبی از این ویژگی‌ها نشان می‌دهد آرکیهیراکس یک پرنده چابک اما نه چندان سریع و به احتمال زیاد یک شکارچی کمین‌کننده بوده است. این پرنده یکی از برترین شکارچیان زمینی اواخر اُلیگوسن بوده که به پرندگان و پستاندارانی که آن زمان می‌زیستند، بصورت شیرجه‌ای حمله می‌کرده.»
آرکیهیراکس کوالاها، صاریغ‌ها و سایر حیواناتی را شکار می‌کرده که در درختان اطراف دریاچه کم‌عمق وسیعی می‌زیستند که در آن پرندگان آبزی، مرغان ماهیخوار و فلامینگوها فراوان بودند.
دیرین‌شناسان دانشگاه فلیندرز در حال حفاری فسیل‌های نزدیک دریاچه پینپا، استرالیای جنوبی هستند
از بین تمام گونه‌های شناخته‌شده در این محوطه، آرکیهیراکس یکی از بهترین گونه‌های حفظ‌شده است. اسکلت فسیلی کشف‌شده از ۶۳ استخوان تشکیل شده است.
ترِوِر وُرثی می‌گوید: «من سال‌هاست این سیستم را مطالعه کرده‌ام و این باارزش‌ترین فسیلی است که تا به امروز یافته‌ایم.»
خانم ماتر توضیح می‌دهد: «کامل بودن اسکلت آرکیهیراکس به ما این امکان را داد تعیین کنیم این بقایا به کجای درخت خانوادگی عقاب تعلق دارند. این بقایای فسیلی طیفی از ویژگی‌ها را داشتند که شبیه شاهین‌ها و عقاب‌های مدرن نیست.»
«ما دریافتیم آرکیهیراکس به هیچ یک از جنس‌ها یا خانواده‌های زنده تعلق ندارد. به نظر می‌رسد این حیوان، شاخه منحصر به فرد خودش از خانواده عقاب‌ها بوده است، بنابراین بعید است جد مستقیم هیچ گونه زنده امروزی باشد.»
مترجم: زهرا ذوالقدر
