معمای هویت این جانور 308 میلیون ساله

فرادید| کشف فسیل یک موجود هشت پا و خاردار که نامش را داگلاسارچنه آکانتوپودا (Douglassarachne acanthopoda) گذاشته‌اند، دانشمندان را سردرگم کرده است. این فسیل شباهت‌هایی به عنکبوت‌های امروزی دارد اما ویژگی‌های منحصر به فردی هم دارد که طبقه‌بندی آن را دشوار می‌کند.

به گزارش فرادید؛ عنکبوت‌ها و اجدادشان حدود 400 میلیون سال است که روی کره زمین زندگی می‌کنند. اگر به دوران کربنیفر سفر می‌کردید و در جنگل‌های زغال سنگ آمریکای شمالی یا اروپا فرود می‌آمدید، احتمالا موجوداتی شبیه عنکبوت، خرچنگ عنکبوتی و عقرب می‌دیدید. اما حتی در میان آن گروه، داگلاسارچنه آکانتوپودا متمایز به نظر می‌رسید.

تصویر بازسازی شده از شکل و شمایل داگلاسارچنه آکانتوپودا

پاول سلدن، نویسنده اصلی پژوهشی جدید درباره این فسیل اسرارآمیز، در بیانیه‌ای گفت: «داگلاسارچنه آکانتوپودا از منطقه مشهور مازون کریک در ایلینوی می‌آید و قدمت آن حدود 308 میلیون سال است. این بندپای فشرده طول بدنی حدود 1.5 سانتی‌متر دارد و به خاطر پاهای خاردار و فوق‌العاده قدرتمندش شناخته می‌شود؛ به‌طوری که کاملا شبیه هیچ‌یک از بندپایان شناخته‌شده، زنده یا منقرض‌شده نیست».

در واقع این فسیل آنقدر شبیه هیچ‌یک از بندپایان نیست که سلدن و همکارش جیسون دانلوپ مجبور شدند نتیجه بگیرند که این موجود به هیچ‌یک از راسته‌های شناخته‌شده‌ی بندپایان تعلق ندارد.

دانلوپ توضیح داد: «پاهای بسیار خاردار این فسیل یادآور برخی از خرچنگ‌های عنکبوتی امروزی است، اما شکل بدن آن کاملا متفاوت از یک خرچنگ عنکبوتی یا هر گروه شناخته‌شده‌ی دیگری از بندپایان است».

با توجه به قدمت بیش از 300 میلیون ساله، طبیعی است که در این فسیل جزئیاتی مانند قطعات دهان که می‌توانست به طبقه‌بندی دقیق‌تر کمک کند، از بین رفته باشد. تصور می‌شود این دوره از تاریخ سیاره ما زمانی بوده که اکثر گروه‌های زنده‌ی بندپایان در کنار هم پرسه می‌زدند، و منطقۀ مازون کریک (جایی که داگلاسارچنه آکانتوپودا در دهه‌ی 1980 پیدا شد) یکی از مهم‌ترین دروازه‌های ما به این دوره است.

سلدن گفت: «فارغ از وابستگی‌های تکاملی آن، به نظر می‌رسد این بندپایان خاردار از زمانی می‌آیند که بندپایان به لحاظ تکاملی در حال آزمودن انواع مختلفی از شکل‌های بدن بوده‌اند. برخی از آن‌ها بعدا منقرض شدند، شاید در طی «فروپاشی جنگل‌های بارانی کربنیفر»، یعنی زمانی اندکی پس از عصر مازون کریک که جنگل‌های زغال سنگ شروع به تکه‌تکه شدن و نابودی کردند. یا شاید این بندپایان عجیب تا انقراض دسته‌جمعی پرمین ادامه داشتند؛ هیچ‌کس به طور دقیق نمی‌داند».

این فسیل چندین سال را به عنوان بخشی از مجموعه دیوید و ساندرا داگلاس در موزه‌ی حیات پیشاتاریخ به نمایش گذاشته شده بود. اگرچه طبقه‌بندی این موجود خاص دشوار است، اما با اینحال آن به یک نام علمی نیاز داشت.

دانلوپ گفت: «نام داگلاسارچنه قدردانی از خانواده‌ی داگلاس است که پس از مشخص شدن اینکه این فسیل گونه‌ای ناشناخته است، آن را برای مطالعه‌ی علمی به موزه تاریخ طبیعی فیلد در شیکاگو اهدا کردند. عبارت آکانتوپودا نیز به پاهای خاردار منحصر به فرد و متمایز این جانور اشاره دارد».

امروزه در برخی نقاط سیاره ما، احساس می‌کنید که هر چقدر هم تلاش کنید نمی‌توانید از عنکبوت‌ها فرار کنید (برای مثال در استرالیا). اما دانلوپ توضیح می‌دهد که «در گذشته، عنکبوت‌ها گروه نسبتا کمیابی بودند و فسیل‌ها تنها شانس ما برای کشف تنوع آن‌ها هستند؛ داگلاسارچنه آکانتوپودا نمونه‌ای به‌ویژه چشمگیر از یکی از این اشکال منقرض‌شده است».