چرا تعداد خرسهای «هیبریدی» دارد بیشتر میشود؟
مطالعات ژنتیکی نشان میدهد هنوز چیزهای زیادی برای یادگیری در مورد جفتگیری بین گونههای مختلف در قطب شمال وجود دارد.
فرادید| سال ۲۰۰۶، یک شکارچی در سرزمینهای شمال غربی کانادا به خرسی شلیک کرد که خز سفید با لکههای قهوهای، چنگالهای بلند و قوز گریزلیطور داشت. معلوم شد این خرس با ظاهر عجیب یک هیبرید است: نتیجۀ جفتگیری بین یک خرس قطبی و یک خرس گریزلی.
به گزارش فرادید، در طول سالهای بعد، دانشمندان در مجموع هشت هیبرید قطبیگریزلی را شناسایی کردند و دریافتند همه این حیوانات از نوادگان یک خرس قطبی ماده هستند. زمانی که خرس پدر گریزلی است به آنها «گرولار» و زمانی که خرس پدر قطبی است به آنها «پیزلی» میگویند. این خرسها سرفصل خبرها شدند و برخی محققان هشدار دادند قطب شمال به دلیل تغییرات آب و هوایی میتواند به منطقه اصلی هیبریدها تبدیل شود.
توله خرسهای هیبریدی که از یک خرس مادر کودیاک و یک خرس پدر قطبی در باغ وحش ملی در سال ۱۹۳۷ به دنیا آمدند
روث ریوکین، زیستشناس تکاملی دانشگاه مانیتوبا میگوید: «ما علاقهمند ارزیابی میزان هیبریداسیون هستیم زیرا میدانیم با گرم شدن آب و هوا در قطب شمال، خرسهای گریزلی و خرسهای قطبی بیشتر و بیشتر با هم در تماس هستند. ریوکین و همکارانش به تازگی با استفاده از ابزارهای ژنتیکی دریافتند هیبریداسیون در حال حاضر بین خرسهای قطبی نادر است.
خرسها تنها گونههای قطب شمال نیستند که با هم آمیخته شدهاند و بسیاری از این هیبریدها عملاً با دید قابلتشخیص نیستند. به همین دلیل تجزیه و تحلیلهای ژنتیکی بسیار مهم شدند. دانشمندان در حال بررسی عمیق DNA این حیوانات هستند تا هیبریدهای بالقوه را شناسایی کرده و اطلاعات بیشتری در مورد آنها بدست آورند، اما اغلب به جای پاسخ، پرسشهای بیشتر ایجاد میشود.
از بین بردن نقاب هیبریدها
به طور معمول، حیوانات به دلیل انواع موانع، از جمله جغرافیا، خارج از گونه خودشان جفتگیری نمیکنند. اما هیبریدها زمانی به وجود میآیند که گونهها یا زیرگونههایی که معمولاً با هم همپوشانی ندارند هنگام جستجوی جفت به یکدیگر برخورد میکنند.
نهنگهای سفید و نیزهماهیها (یا شبهنهنگ تکشاخ) حدود پنج میلیون سال پیش روی درخت تکاملی از هم جدا شدند، اما گاهی اوقات در خلیج دیسکو در غرب گرینلند هممسیر میشوند. در دهه ۱۹۸۰، یک شکارچی جمجمه غیرمعمولی پیدا کرد که بعداً محققان فرض کردند متعلق به هیبرید نهنگ سفید-شبهنهنگ تکشاخ است.
میکل اسکوریند، محقق دانشگاه لاند در سوئد که به ارزیابی این جمجمه با تکنیکهای ژنتیک پیشرفته در سال ۲۰۱۹ کمک کرد، گفته: «روزهای اولیه ژنتیک بود و گرفتن DNA از جمجمهای که سه تا پنج سال بیرون بوده، در اوایل دهه ۹۰ واقعاً یک گزینه نبود.» این مطالعه هویت هیبرید «narluga» را تأیید کرد و تولد آن را به دهه ۱۹۷۰ یا قبل از آن مرتبط کرد.
سمت چپ: با گرم شدن دما، خرسهای گریزلی ممکن است به سمت شمال حرکت کنند و به قلمرو خرسهای قطبی نزدیک شوند
سمت راست: به طور مشابه، یخهای در حال ذوب دریا در قطب شمال میتواند خرسهای قطبی را به سمت جنوب در جستجوی غذا سوق دهد
سمت چپ: نهنگهای سفید در طول فصل جفتگیری با شبهنهنگهای تکشاخ در خلیج دیسکو در غرب گرینلند همپوشانی دارند
سمت راست: هیبرید نارلوگا از خلیج دیسکو، یک نر، فاقد عاج نمادینی بود که ناروالهای نر به آن معروف هستند
ارتباطات آب و هوایی
در حالی که برخی هیبریدهای قطب شمال از برخوردهای تصادفی به وجود میآیند، گرم شدن دما و ذوب شدن یخهای دریا میتواند مانع مهمی را برای تماس گونهها با یکدیگر از میان بردارد. از دست رفتن یخ دریا میتواند خرسهای قطبی در جستجوی غذا را به مکانهای جدید سوق دهد و تغییرات آب و هوایی نیز میتواند زیستگاه گریزلی را به شمال منتقل کند و در نتیجه فضای مشترک جفتگیری این گونهها در طول فصل جفتگیری بیشتر میشود.
ریوکین و همکارانش برای اینکه ببینند هیبریدهای جدید در حال ظهور هستند یا نه، نمونههای DNA جمعآوریشده از خرسهای کانادا، آلاسکا و گرینلند را از سال ۱۹۷۵ تا ۲۰۱۵ بررسی کردند و به دنبال ژنهای خرسهای قطبی، گریزلی و هیبریدی بودند. از بین بیش از ۸۰۰ نمونهی بررسیشده، محققان فقط هشت هیبرید یافتند که قبلاً دربارهشان میدانستند.
ریوکین میگوید: «شگفتزده شدم. تشخیص بصری هیبریدها از خرس گریزلی یا خرس قطبی واقعاً سخت است، بنابراین انتظار داشتم ببینم این هیبریدهای پنهان به صورت ژنتیکی به وجود آمدند. اما بر اساس یافتههای ما، ما فکر میکنیم هیبریداسیون بسیار نادر است.
با این حال، خرسهای هیبرید موجود احتمالاً نتیجه گرم شدن دما هستند که در آینده همچنان یک مشکل باقی خواهد ماند. ریوکین میگوید: «ما باید به نظارت بر این خرسها ادامه دهیم تا مطمئن شویم اگر هیبریداسیون در حال وقوع است، بتوانیم بر اساس آن، استراتژیهای حفاظت و مدیریت خود را تنظیم کنیم.»
مترجم: زهرا ذوالقدر