در جستجوی خشخاش قطبی؛ گلی که در مرز شمالی جهان رشد میکند
دانشمندان اخیرا به منطقهای پوشیده از شن در ساحل گرینلند سفر کردهاند؛ اینجا شمالیترین نقطۀ دنیا است که میتوانید در آن بر روی زمین (و نه روی یخ و برف) راه بروید. آنها در این منطقه یک گیاه شگفتانگیز یافتهاند که میشود آن را شمالیترین گل زمین نامید.
فرادید| در شمال زمین، یعنی در شمالیترین نقطهای که فرد میتواند روی آن بایستد، جزیرۀ «اینویت قِقِرتات» قرار دارد که در اوایل قرن بیستم توسط کاشفان دانمارکی نامگذاری شد. این منطقه یک دشت خاکستری تیره در ساحل شمالی گرینلند است که در آن خشکی به تدریج به دریای یخزده متصل میشود.
به گزارش فرادید؛ برای یافتن آنچه در میان این خاکهای سنگی زندگی میکند، برایان بوما و جف کربی، محققان تغییرات آب و هوایی و کاشفان موسسۀ نشنال جئوگرافیک، به همراه تیمشان سفری را برای بررسی این منطقه آغاز کردند. در آنجا، آنها گونهای رایج از خزه (تورتولا موکرونیفولیا) را یافتند که شمالیترین گیاه جهان به شمار میآید. اما آنها همچنین یک خشخاش قطبی زرد و سبز (پاپاور رادیکاتوم) را یافتند که تنها چند اینچ جنوبیتر از خزۀ توتولا موکرونیفولیا رشد میکرد.
یک غنچۀ خشخاش قطبی که برای شکوفا شدن در انتظار بهار قطبی است
در میان گیاهان این منطقه، این گلهای سرسخت کاملا چشمگیر و متفاوت به نظر میرسند. برخی از آنها (مانند آنچه در تصویر بالا میبینید) به صورت گروهی رشد میکنند تا خود را از آب و هوای سخت محافظت کنند. آنها مانند یک دیش ماهواره به آرامی در مسیر تابش خورشید میچرخند. در سفر علمی اخیر برای مستند کردن حیات طبیعی قطب شمال، یک خشخاش قطبی در فاصلۀ حدودا نیم متری پایینتر از شمالیترین گیاه جهان یافت شد.
جزیرۀ کوچکی که داخل دایرۀ سیه دیده میشود، شمالیترین خشکی جهان یعنی «اینویت قِقِرتات» را نشان میدهد.
تیم تحقیقاتی با تعیین نقاط و ثبت پوشش گیاهی موجود در هر نقطه، نقشهی دیجیتالی بسیار دقیقی از منطقهای که مورد بررسی قرار داده بودند تهیه کردند. اطلاعات جمعآوریشده از این سفر، اولین مجموعه دادهها در دورهی تحقیقاتیای به شمار میرود که احتمالا برای مدت زمانی طولانی در این منطقهی دورافتاده در قطب ادامه پیدا میکند.
در اینجا، بالاتر از مدار قطبی شمال، کرهی زمین چهار برابر سریعتر از هر جای دیگری در حال گرم شدن است. تغییرات در این منطقه اثرات گستردهای در سراسر کرهی زمین خواهد داشت، به همین دلیل است که تیم تحقیق با وجود شرایط سخت، برای یافتن موجودات زنده در این منطقهی انتهایی به کاوش پرداختند.
سرپرست تیم اعزامی برایان بوما، دانشمند اقلیمشناس و کاوشگر نشنال جئوگرافیک
برایان بوما نمونههایی را از لایههای مختلف این یخچال طبیعی جمعآوری کرد تا به درک ویژگیهای منحصربهفرد آب در این منطقهی کمبازدید برسد. این بخش از جهان یک بیابان قطبی است و بارش بسیار کمی دارد، بنابراین نمونههای موجود در این یخچال نشاندهندهی سالهای متمادی بارش برف است.
در این تصویر هوایی ساحل شمالی اینویت قِقِرتات (شمالیترین خشکی زمین) قابل مشاهده است. در نزدیکی این خط ساحلی بود که تیم به انتهای حیات خشکی، شامل گونهای رایج از خزه و شمالیترین گل روی زمین برخوردند. این جزیرهی کوچک و پر از سنگریزه حدود یک مایل (۱.۶ کیلومتر) در شمال گرینلند قرار دارد.
این شمالیترین گل کشفشدۀ زمین است؛ یک خشخاش قطبی تنها و تا حدی پژمرده که در نزدیکی خط ساحلی اینویت قِقِرتات قرار دارد. برایان بوما در پسزمینه در حال بررسی تعدادی از شمالیترین گیاهان دنیا است.
آکا سیمونسن (باستانشناس) حلقهای از سنگهای بزرگ را اندازهگیری میکند که احتمالا برای مهار کردن چادر استفاده میشدهاند. قدمت این سنگها تقریباً ۷۰۰ سال است و به احتمال زیاد توسط مردمان Thule در اینجا رها شدهاند. این آثار باستانی نزدیک اردوگاه اصلی تیم پیدا شدند و میتوانند شمالیترین آثار باستانشناسی ثبتشده روی زمین باشند.
هنگامی که هواپیمای نجات فرود آمد، در برف گیر کرد و محققان مجبور شدند با بیلچههای برف، یک باند فرودگاه موقت برای آن بسازند. برای اینکه لاستیکهای هواپیما هنگام برخاستن روی یخ سر نخورد یا در برف گیر نکند، به صورت دستی در جلوی آن شن و ماسه ریختند.