تصاویر؛ سگ کنعان؛ سگ بداخلاق، ناآرام و لاشه‌خوار شبیه سگ‌های وحشی که برای اسرائیلی‌ها مقدس است!

سگ کنعان (Canaan Dog) یکی از قدیمی‌ترین نژاد‌های شناخته‌شده سگ‌های اهلی است که اغلب به‌عنوان «سگ اسرائیلی» از آن یاد می‌شود. ریشه‌های این نژاد به هزاران سال پیش بازمی‌گردد؛ زمانی که برای نگهبانی از گله‌ها و سکونتگاه‌ها در خاورمیانه به کار می‌رفت. 

 این سگ به دلیل هوش، سازگاری و مقاومت بالای خود شناخته می‌شود و از یک بازمانده‌ی بیابانی به همراهی وفادار برای انسان تبدیل شده، هرچند هنوز غریزه‌های وحشی خود را حفظ کرده است. تاریخچه‌ی آن ارتباطی عمیق با سرزمین و مردم منطقه‌ی شام دارد و آن را به یک گنجینه‌ی فرهنگی و زیستی بدل می‌کند. 

خاستگاه و تاریخچه

ریشه‌های سگ کنعان بسیار کهن است؛ نقوشی شبیه به این نژاد در محوطه‌های باستانی مربوط به دوران کتاب مقدس یافت شده است. قرن‌ها، سگ‌های نیمه‌وحشی در بیابان‌های فلسطین، سرزمین‌های اشغالی، اردن و شبه‌جزیره‌ی سینا پرسه می‌زدند و در کنار اجتماعات بادیه‌نشین زندگی می‌کردند. این سگ‌ها حاصل پرورش انتخابی به شیوه‌ی مدرن نبودند، بلکه در گذر زمان خود را با شرایط سخت محیطی وفق دادند. 

در دهه‌ی ۱۹۳۰، دکتر «رودولفینا منزل»، دانشمند اتریشی علم سگ‌شناسی که به سرزمین‌های اشغالی مهاجرت کرده بود، استعداد این سگ‌ها را تشخیص داد. او برنامه‌ی پرورش انتخابی را آغاز کرد و با حفظ غرایز بقا، استاندارد‌های نژادی سگ کنعان را تثبیت نمود.

امروزه این نژاد توسط انجمن‌های معتبر جهانی همچون باشگاه کنل آمریکا (AKC) و فدراسیون بین‌المللی سگ‌شناسی (FCI) به رسمیت شناخته می‌شود. 

ویژگی‌های ظاهری و رفتاری

سگ‌های کنعان میان‌جثه، متعادل و چابک هستند. وزن آنها معمولاً بین ۱۶ تا ۲۵ کیلوگرم و قدشان حدود ۴۸ تا ۶۰ سانتی‌متر است. پوشش بدن آنها متراکم و صاف بوده و اغلب در رنگ‌های شنی، قرمز، مشکی یا ترکیبی از سفید و لکه‌ها دیده می‌شود. گوش‌های افراشته و دم پرپشت‌شان ظاهری گرگ‌مانند به آنها می‌دهد که بازتابی از تبار اولیه‌ی آنهاست.

از نظر رفتاری، این نژاد باهوش، هوشیار و مستقل است. آموزش‌پذیری بالایی دارد، اما ممکن است نسبت به غریبه‌ها محتاط باشد؛ ویژگی‌ای که ریشه در تاریخچه‌ی نگهبانی آنها دارد. سگ کنعان در اطاعت‌پذیری، چابکی و حتی ردیابی بو عملکرد بسیار خوبی دارد. با این حال، به آموزش و اجتماعی شدن منظم از سنین پایین نیاز دارد، چراکه غریزه‌ی طبیعی احتیاط می‌تواند او را منزوی کند.

نقش در جامعه‌ی مدرن

فراتر از همراهی خانوادگی، سگ کنعان در نقش‌های مهم دیگری هم به کار گرفته شده است. در طول جنگ جهانی دوم، از آنها به‌عنوان سگ‌های پیام‌رسان، نگهبان و حتی شناسایی‌کننده‌ی مین استفاده می‌شد. توانایی سازگاری، هوش و قدرت بقا در شرایط سخت، آنها را به نیرو‌هایی ارزشمند تبدیل کرده بود.

امروزه، هرچند نقش کاری آنها کمتر دیده می‌شود، اما همچنان به‌عنوان همراهانی وفادار و محافظان قابل اعتماد شناخته می‌شوند. غرایز طبیعی‌شان آنها را به سگ‌های نگهبان عالی تبدیل می‌کند و در خانواده‌های فعال که بتوانند انرژی‌شان را به کار گیرند، بهترین عملکرد را دارند. با وجود کمیاب بودن، پرورش‌دهندگان متعهد در سراسر جهان به حفظ این نژاد بی‌همتا و تاریخی ادامه می‌دهند.

عجیب‌ترین ویژگی‌های سگ کنعان

یکی از عجیب‌ترین ویژگی‌های سگ کنعان این است که با وجود اهلی بودن، شباهت زیادی به سگ‌های وحشی دارد. برخلاف بیشتر نژاد‌های امروزی، هنوز غرایز بقای خود مانند کندن لانه، لاشخور بودن و واکنش سریع به خطر را حفظ کرده است. حتی امروزه، برخی جمعیت‌های وحشی سگ‌های کنعان در بیابان‌های دورافتاده‌ی سرزمین‌های اشغالی و خاورمیانه زندگی می‌کنند و مرز میان وحشی و اهلی بودن را محو می‌سازند.

ویژگی غیرمعمول دیگر، توانایی شگفت‌انگیز آن در سازگاری با شرایط سخت محیطی است. این سگ‌ها می‌توانند مدت‌های طولانی را با حداقل غذا و آب سپری کنند؛ قابلیتی که میراث زندگی در بیابان‌های خشک است. حس‌های تیز آنها موجب می‌شود نسبت به محیط اطراف بسیار هوشیار باشند و اغلب مدت‌ها پیش از انسان‌ها متوجه حضور مزاحمان شوند.

شاید عجیب‌ترین واقعیت این باشد که آنها با وجود پیوند عمیق با خانواده‌ی خود، نسبت به بیگانگان بسیار محتاط باقی می‌مانند. این دوگانگی - وحشی، اما وفادار - آنها را از هر نژاد دیگری متمایز می‌کند. 

برخی صاحبان حتی گزارش داده‌اند که سگ‌های کنعان رفتاری شبیه گربه دارند؛ آنها خودشان انتخاب می‌کنند چه زمانی و چگونه ارتباط برقرار کنند. ترکیب کم‌نظیر غریزه‌های ابتدایی و همراهی خانوادگی، سگ کنعان را به یکی از جذاب‌ترین نژاد‌های سگ در جهان بدل کرده است.

منبع: راز بقا