شب ناکامی بزرگان در اسکار

نودمین اسکار با حضور بزرگان سینمای جهان، جوایزش را به برندگان اهدا کرد تا در میان درخشش فیلم «شکل آب» به کارگردانی گیلرمو دل تورو، برخی از مهم‌ترین تاریخ‌سازان سینما دست خالی به خانه برگردند. استیون اسپیلبرگ، کریستوفر نولان، مارتین مک دونا و... نام‌هایی هستند که سال‌ها سینمای جهان را تحت‌تاثیر خود قرار دادند؛ اما در رقابت اسکار امسال، ‌بازی را به کارگردان ۵۳ ساله مکزیکی واگذار کردند.

غیر از این، ‌شاید جذاب‌ترین بخش اسکار امسال، اهدای جایزه به گری اولدمن، بازیگر ۶۰ ساله انگلیسی بود. بازی قدرتمند و بی‌نقص او در نقش وینستون چرچیل در فیلم «تاریک‌ترین ساعت» از پیش از برگزاری اسکار هم همه منتقدان را مجاب کرده بود که اسکار بازیگری امسال حق اوست. شاید بتوان گفت که نودمین اسکار، یکی از کم‌حاشیه‌ترین و عادلانه‌ترین اسکار‌هایی بود که در چند سال اخیر به برندگان اهدا شده است.

گردهمایی ستارگان برای تندیس طلایی
نودمین دوره اهدای جوایز سینمایی اسکار در سالن دالبی تئاتر لس‌آنجلس با اجرای جیمی کیمل مجری سرشناس برگزار و جوایز به برندگان اهدا شد. جیمی کیمل مراسم را طبق معمول با شوخی آغاز کرد. او با کنایه از ناآگاهی موجود در هالیوود گلایه کرد و گفت: «ما در هالیوود فیلمی به نام «زنان چه می‌خواهند» می‌سازیم که نقش اولش را یک مرد به نام مل گیبسون بازی می‌کند.» کیمل در آغاز مراسم از فرصت استفاده کرد و با رویداد جنجالی اشتباه اعلام کردن برنده سال گذشته هم شوخی کرد. او در این باره خطاب به نامزدهای جوایز گفت: «اگر نام خود را شنیدید، اندکی صبر کنید و از جایتان بلند نشوید. به هر حال ما سال گذشته مشکلاتی در این زمینه داشتیم به ما فرصت بدهید.»
مطالبات حرفه‌ای زنان در اسکار

اما هر یک از جایزه‌ها هم طبق روال معمول با سخنرانی‌هایی همراه بود. سخنان فرانسیس مک‌دورماند هنگام دریافت جایزه بهترین بازیگر زن یک نکته خاص داشت. وی گفت: من باید دو کلمه برای شما بگویم: ماده فراگیر و بعد در ادامه گفت: حالا این چی هست؟ این موردی است که خیلی‌ها از آن در هنگام بستن قرارداد استفاده می‌کنند تا تنوع نژادی و جنسیتی را فراهم کنند. ما باید از این مورد به یک میلیون دلیل حمایت کنیم؛ اما اگر بتوانی فقط یک دلیل پیدا کنی، باید گفت این امر ممکن است فیلم‌ها را بهتر کند. وی در همین حال از همه نامزدهای خانم در سالن خواست تا بلند شوند و بعد از آقایان انتخاب کننده خواست تا از آنها درباره پروژه‌ها و ایده‌هایشان نه فقط در مراسم پس از اسکار بلکه در اتاق کار و پس از فصل اهدای جوایز سوال کنند. در این مراسم برخی از اهداکنندگان و نامزدها نیز خواستار محقق شدن فرصت‌های بهتر برای زنان در هالیوود شدند. در این زمینه اما استون که نامزدهای بهترین کارگردانی را معرفی می‌کرد به طعنه گفت: چهار مرد و گرتا گرویگ.جنیفر لارنس اهداکننده جایزه بهترین بازیگر زن از جودی فاستر برای اینکه یکی از اولین جوایز او را در ۱۹ سالگی به وی اهدا کرد، تشکر کرد.
اهدای یک جت اسکی

جیمی کیمل گفت یک جایزه به کسی می‌دهد که کوتاه‌ترین سخنرانی را بیان کند. مجری مراسم اسکار گفت اولین مراسم اهدای جوایز اسکار در تاریخ تنها ۱۵ دقیقه طول کشید و هر فرد برنده تنها تشکر کرد. برای حمایت از سخنرانی کوتاه، کیمل گفت یک بخش جدید به راه می‌اندازد و آن اینکه برنده‌ای که کوتاه‌ترین سخنرانی را ارائه کند یک جت اسکی به عنوان جایزه دریافت می‌کند. وی در طول شب بارها این مساله را به مخاطبان یادآوری کرد و پس از سخنرانی سم راکول که جایزه بهترین بازیگر مرد مکمل را برای بازی در فیلم «سه بیلبورد بیرون ابینگ، میزوری» دریافت کرد، کیمل یادآور شد که یک دقیقه و ۲۹ ثانیه زمانی است که بقیه باید با آن رقابت کنند. پس از اهدای جایزه نهایی، کیمل مراسم را تمام و اعلام کرد مارک بریجز طراح لباس فیلم «نخ خیال» کوتاه‌ترین سخنرانی را ارائه کرده و باید جت اسکی را به خانه ببرد.
اسکار بعد از بارها نامزدی

در این مراسم فیلمبردار برجسته راجر دیکینز پس از ۱۴ بار نامزدی اسکار در این بخش، سرانجام نخستین جایزه اسکار خود را کسب کرد. وی این جایزه را برای فیلمبرداری فیلم «بلید رانر ۲۰۴۹» به کارگردانی دنیس ویلنوا به خانه برد. این لحظه بزرگی برای دیکینز بریتانیایی ۶۸ ساله بود که همیشه در این حوزه تجلیل شده است. وی در هنگام دریافت جایزه گفت: یک بخش بزرگ من همین حالا داشت می‌گفت لطفا، لطفا نه. وی افزود: فکر می‌کنم این افتخار خیلی بزرگی است؛ زیرا من با افراد زیادی در دوران حرفه‌ای‌ام کار کرده‌ام و این به نوعی تایید تاثیر آنهاست. جیمز آیوری نویسنده و کارگردان ۸۹ ساله هم پس از بارها نامزدی در مراسم اسکار، امسال توانست جایزه را دریافت کند. او رکورد پیرترین برنده اسکار را به نام خود ثبت کرد. او نویسنده فیلم‌نامه «بازمانده روز»‌ است و جایزه اسکار امسال را به خاطر فیلم‌نامه اقتباسی «به نام خودت صدایم کن» گرفت.
موفقیت برای فیلمی پرفروش

در عین حال برنده اصلی امسال یعنی فیلم «شکل آب» پرفروش‌ترین فیلم برنده این جایزه در سال‌های اخیر بود. این فیلم در باکس آفیس آمریکا ۴/ ۵۷ میلیون دلار فروش کرده است. این در حالی است که در دو دهه اخیر این اتفاق برای هیچ یک از فیلم‌هایی که بهترین فیلم شدند نیفتاده بود. این فیلم تاکنون در سراسر جهان موفق به فروشی ۴/ ۱۲۶ میلیون دلاری شده است. در عین حال گیلرمو دل تورو با دریافت این جایزه، اولین جایزه اسکار کارگردانی خود را دریافت کرد. فیلم سال پیش یعنی «مهتاب» ‌در آمریکا ۱/ ۲۲ میلیون دلار و در سراسر جهان ۸/ ۲۷ میلیون دلار فروش کرده بود. دل‌تورو چهارمین مکزیکی است که در پنج سال اخیر اسکار را به خانه برده و پیش از وی آلفونسو کوارون برای «جاذبه» در سال ۲۰۱۳ و آلخاندرو ایناریتو برای «بردمن» و «بازگشته» در سال‌های ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ جوایز اسکار را دریافت کرده بودند.
ایرانی‌ها در اسکار

حضور دو نفر از عوامل ایرانی در ساخت فیلم «کودک خاموش» که برنده جایزه اسکار بهترین فیلم کوتاه شد موجب شد تا نام ایرانی‌ها بار دیگر در تاریخچه اسکار ذکر شود. علی فراهانی فیلمبردار ایرانی مقیم بریتانیا فیلمبرداری این فیلم را انجام داده و موسیقی این فیلم نیز ساخته امیر صادقی کنجانی است که به‌دلیل رفتار تبعیض‌آمیز آمریکاییان با شهروندان ایرانی در این مراسم شرکت نکرد.
ناکامان بزرگ

در این میان اما برخی فیلم‌های مدعی و تحسین‌شده از جمله «لیدی برد»، «مادباند» و «پست» دست خالی و ناامید به خانه رفتند. هیچ‌کدام از این فیلم‌ها حتی در یک مورد نیز برنده جایزه نشدند، درحالی‌که هر کدام در چند مورد نامزد اسکار بودند. «لیدی برد» نامزد پنج جایزه از جمله جوایز بهترین کارگردانی و بهترین فیلم بود؛ اما شانس اصلی این فیلم برای رسیدن به اسکار در رشته بهترین بازیگر زن بود. به اعتقاد بسیاری بازی سیرشا رونان در این فیلم شایسته دریافت اسکار بود. «لیدی برد» پیش از این جوایزی از مراسم گلدن گلوب و فیلم مستقل اسپریت گرفته بود؛ اما اسکار را دست خالی ترک کرد و گرتا گرویگ تنها کارگردان زن نامزد جایزه نیز دستش به اسکار نرسید که درصورت این رخداد، تا تبدیل به دومین زن تاریخ سینما می‌شد که اسکار بهترین کارگردانی را دریافت می‌کند.

فیلم جدید استیون اسپیلبرگ هم سرنوشتی مشابه با «لیدی برد» پیدا کرد. «پست» به باور بسیاری در بهترین زمان ممکن وارد رقابت برای جوایز سینمایی شد و با موضوع آزادی رسانه‌ها باید مورد توجه جوایزی چون اسکار قرار می‌گرفت. البته «پست» پیش از اسکار در گلدن گلوب و جوایز انتخاب منتقدان نیز دست خالی مانده بود. پیش‌بینی می‌شد که این فیلم با بازی مریل استریپ و تام هنکس حداقل در رشته‌های بازیگری حرف‌های بسیاری برای گفتن داشته باشد؛ اما این‌گونه نشد.دیگر فیلمی که اسکار را ناامیدانه و دست خالی ترک کرد، «مادباند» بود. در این فیلم برای نخستین بار یک زن در رشته بهترین فیلمبرداری نامزد اسکار شده بود و مری جی بلایژ نیز همزمان در دو رشته بهترین بازیگر زن نقش مکمل و بهترین ترانه نامزد جایزه و تاریخ ساز شده بود. اما این محصول تحسین شده از کمپانی نتفلیکس نیز در جلب نظر داوران ناکام بود و مراسم را دست خالی ترک کرد.

در این میان فیلم «نخ خیال» تازه‌ترین اثر سینمایی پل توماس اندرسون را هم می‌توان در میان ناکام‌های اسکار نودم جای داد؛ هرچند که این فیلم جایزه بهترین طراحی لباس را از آن خود کرد. فیلم‌های «من، تونیا»‌ و «با نام خودت صدایم کن»‌ نیز هر کدام فقط یک جایزه از اسکار گرفتند. در مراسم نودمین دوره اسکار بسیاری چهره‌ها با دریافت جایزه می‌توانستند تاریخ‌ساز شوند. یکی از آنها جردن پیل بود که عنوان نخستین سیاه‌پوستی را داشت که برای سه جایزه بهترین فیلم‌نامه، بهترین کارگردانی و بهترین فیلم نامزد جایزه شده است. او نیز مانند دیگران نتوانست در این مراسم تاریخ‌ساز شود.