تفاوت بین ماده معدنی، کریستال و سنگ قیمتی چیست؟

فرادید| ماده معدنی، کریستال و سنگ قیمتی در ظاهر شاید شبیه به نظر برسند، اما در واقع ویژگی‌هایی دارند که آن‌ها را از هم متمایز می‌کند.

به گزارش فرادید، در کلکسیون کانی‌شناسی هر موزه تاریخ طبیعی که قدم بزنید، چهره‌تان از درخشش کانی‌ها، کریستال‌ها و سنگ‌های قیمتی می‌درخشد، اما می‌دانید تفاوت ماده معدنی، کریستال و سنگ قیمتی چیست؟ 

ماده معدنی 

مواد معدنی به طور کلی جامدات غیرآلی و طبیعی هستند و ترکیب شیمیایی و ساختار اتمی خاصی دارند. چیدمان اتمی مرتب آن‌ها دلیل بلوری بودن ساختار بیشتر کانی‌ها است، زیرا واحدهای تکرار شونده در آن‌ها به صورت لایه‌لایه شکل می‌گیرند. چند استثنای نادر برای جامداتی وجود دارد که کانی محسوب می‌شوند اما ساختاری بی‌شکل (غیر کریستالی) دارند. یکی از راه‌های تشکیل آن‌ها، خنک‌سازی سریع است، به این معنا که در واحدهای تکراری مانند کریستال‌های واقعی، ایجاد نمی‌شوند. 

کریستال 

کریستال‌ها آرایش اتمی بسیار منظمی دارند و به صورت واحدهای تکراری در یک شبکه کریستالی تشکیل می‌شوند و آن برآمدگی‌های چندوجهی نوک‌تیز را ایجاد می‌کنند که ما شیفته‌ی آن‌ها هستیم. شما می‌توانید با نگاه دقیق به قطعه کوچکی از ساختار یک کریستال، ساختار آن را درک کنید، زیرا واحدهای تکرارشونده همه از یک ساختار پیروی می‌کنند. آن‌ها زنده نیستند، اما دانشمندان معمولاً آن‌ها را «در حال رشد» توصیف می‌کنند چون رشد آن‌ها می‌تواند به شرایط محیطی، ترکیب منحصر به فرد آن‌ها و میزان فضایی که دارند بستگی داشته باشد. 

سنگ قیمتی

سنگ‌های قیمتی یا نیمه‌قیمتی سنگ‌هایی هستند که انسان‌ها برای استفاده در صنعت جواهرات و تحقیقات آنها را برش و صیقل داده‌اند. برخی سنگ‌های قیمتی در واقع ماده معدنی هم هستند، مانند الماس سنگی کلاسیک، اما برخی سنگ‌های قیمتی جزء مواد معدنی طبقه‌بندی نمی‌شوند. یک نمونه فانتزی «مروارید» است؛ انتخابی محبوب در صنعت جواهرات. دلیلش اینست که حاوی پروتئین کانچیولین است، چیزی که برای تشکیل مروارید ضروری است اما یک ماده بیولوژیکی است، بنابراین مروارید نمی‌تواند ماده معدنی باشد. 

برخی سنگ‌های قیمتی نیز کریستال هستند، مانند آمتیست که از انواع کوارتز معدنی است و اغلب به شکل سنگ‌های قیمتی برش می‌خورد. با این حال، با همه کریستال‌ها مثل سنگ‌های قیمتی رفتار نمی‌شود (نمونه‌اش نمک معمولی) و معمولا مردم از کریستال‌ها در شکل طبیعی‌شان بیشتر لذت می‌برند. 

به طور خلاصه، «مواد معدنی» جامدهای معدنی طبیعی هستند، «کریستال‌ها» جامداتی هستند که از واحدهای ساختاری تکرارشونده تشکیل می‌شوند و «سنگ‌های قیمتی» مواد خامی هستند که توسط انسان برای بیشتر کردن جذابیتشان اصلاح شدند، اما تمام مواد معدنی و کریستال‌ها صلاحیت انتخاب شدن ندارند.

مترجم: زهرا ذوالقدر