۸ پیام سلامت از مو

زمانی که شرایط موی روی بدن شما به طور ناگهانی تغییر می‌کند، این می‌تواند نشانه‌ای از بروز مشکل باشد. چه رشد مو سریع‌تر از حالت عادی صورت بگیرد، ضخامت تار‌های مو افزایش یابد یا حتی ریزش مو را تجربه کنید.

رشد مو روی بدن بخشی عادی از انسان بودن محسوب می‌شود. میزان رشد مو روی بدن و ضخامت آن به طور معمول به ژن‌های شما وابسته است. در شرایطی که برخی افراد دارای موی بسیار کم روی بدن خود با رنگ یا بافت بسیار روشن هستند، برخی دیگر دارای مو‌های تیره‌تر و ضخیم‌تر روی بدن خود هستند.

اما زمانی که شرایط موی روی بدن شما به طور ناگهانی تغییر می‌کند، این می‌تواند نشانه‌ای از بروز مشکل باشد. چه رشد مو سریع‌تر از حالت عادی صورت بگیرد، ضخامت تار‌های مو افزایش یابد یا حتی ریزش مو را تجربه کنید، در ادامه با برخی نشانه‌های هشدار درباره وضعیت سلامت مرتبط با تغییرات موی بدن بیشتر آشنا می‌شویم.

هورمون‌های مردانه شما از تعادل خارج شده اند
افزایش ناگهانی در رشد یا ریزش مو در زنان اغلب به واسطه یک بی تعادلی در هورمون‌های مردانه (آندروژن ها) که به طور طبیعی در مردان و زنان به مقادیر مختلف وجود دارند، رخ می‌دهد. به عنوان مثال، افزایش تولید هورمون تستوسترون می‌تواند به افزایش رشد مو روی بدن منجر شود.

این شرایط هیرسوتیسم یا پرمویی نام دارد که به رشد ناخواسته مو با الگوی مردانه در زنان گفته می‌شود. رشد مو با الگوی مردانه به رویش مو در قسمت‌هایی مانند بالای ناف، سینه، یا قسمت بالایی پشت بدن گفته می‌شود.

همانند الگوی رویش مو مردانه، الگوی ریزش موی مردانه در زنان نیز نشانه‌ای از تغییر در سطوح هورمون‌های مردانه است. زمانی که سطوح استروژن طی دوران یائسگی کاهش یافته و در نتیجه، سطوح تستوسترون افزایش می‌یابد، بسیاری از زنان با نازک شدن تار‌های موی سر و ضخیم شدن تار‌های موی صورت مواجه می‌شوند. حتی ممکن است رویش مو روی چانه رخ دهد.

می‌تواند نشانه‌ای از سندرم تخمدان پلی کیستیک باشد
سندرم تخمدان پلی کیستیک بیماری است که به واسطه یک بی تعادلی در هورمون‌های جنسی رخ می‌دهد و از هر ۱۰ زن در سن باروری، تقریبا یک نفر را تحت تاثیر قرار می‌دهد.

این شرایط می‌تواند موجب مشکلاتی در عملکرد تخمدان‌ها شود که وظیفه تولید تخمک و رهاسازی آن در هر ماه به عنوان بخشی از چرخه قاعدگی را بر عهده دارند. در صورت ابتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک، تخمک ممکن است دارای مشکلات رشد بوده یا در زمان مقرر آزاد نشود.

سندرم تخمدان پلی کیستیک می‌تواند موجب برخی علائم مانند قاعدگی‌های نامنظم، آکنه بزرگسالان، نازک شدن مو، یا رشد بیش از حد موی زائد روی صورت، چانه یا دیگر بخش‌های بدن شود. این شرایط به واسطه افزایش تولید تستوسترون در بدن رخ می‌دهد که رشد بیش از حد موی بدن را موجب می‌شود.

ممکن است با کمبود آهن مواجه باشید
هر فردی دارای یک چرخه مو است. برخی افراد به طور طبیعی ریزش مو در بهار و پاییز و برخی دیگر در تابستان و زمستان را تجربه می‌کنند. اما ریزش موی قابل توجه در بدن و سر می‌تواند به کم خونی یا آنمی، یا کمبود آهن در خون اشاره داشته باشد.

افرادی که رژیم‌های غذایی گیاهخواری و وگان را دنبال می‌کنند و قاعدگی‌های سنگین را تجربه می‌کنند، در معرض خطر بیشتری برای مواجهه با این شرایط قرار دارند که به ریزش مو، شکنندگی ناخن ها، و هوس‌های غذایی عجیب منجر می‌شود. اگر به مشکل کمبود آهن در بدن خود مشکوک هستید برای انجام آزمایش خون به پزشک مراجعه کنید.

کم کاری تیروئید می‌تواند موجب برخی مشکلات شود
تیروئید غده‌ای کوچک و پروانه‌ای شکل در جلوی گردن است و هورمون‌هایی را ترشح می‌کند که چگونگی استفاده بدن از انرژی را کنترل می‌کنند. زمانی که هورمون‌های تیروئید به میزان کافی ترشح نمی‌شوند، سرعت بسیاری از عملکرد‌های بدن، از جمله رشد مو کند می‌شوند.

ریزش موی مرتبط با تیروئید دارای علائم خاصی است. اگر با ریزش ابرو و شکنندگی ناخن‌ها مواجه هستید، ممکن است یک مشکل تیروئید در پس این شرایط قرار داشته باشد. از طریق آزمایش خون می‌توانید سطوح هورمون‌های تیروئید را بررسی کنید.

سطوح هورمون استروژن شما اخیرا تغییر کرده است
مقدار استروژن در بدن شما می‌تواند بر شرایط موی سر و بدن تاثیرگذار باشد. زمانی که سطوح استروژن بالا است، تار‌های مو ضخیم‌تر از حد معمول شده و سطوح پایین این هورمون می‌تواند به ریزش مو منجر شود. یک تغییر ناگهانی در سطوح استروژن - به عنوان مثال، پس از بارداری یا توقف مصرف قرص‌های ضد بارداری - می‌تواند به ریزش موی موقتی منجر شود.

دارو‌های مصرفی شما ممکن است دارای عوارض جانبی باشند
برخی دارو‌ها می‌توانند اثر مستقیم بر موی بدن داشته باشند. برخی از جمله دارو‌های ضد افسردگی و ضد انعقاد خون می‌توانند موجب ریزش موی موقت، به طور معمول طی فرآیندی به نام تلوژن افلوویوم شوند. این نوع ریزش مو می‌تواند پس از بارداری، جراحی‌های بزرگ، کاهش وزن چشمگیر یا استرس شدید رخ دهد.

برخی دارو‌ها نیز می‌توانند موجب رویش مو از جمله رشد مو‌های زائد بدن شوند که از آن جمله می‌توان به تستوسترون، دانازول (یک آندروژن)، فنی‌توئین (یک ضد تشنج)، و گلوکوکورتیکوئید‌ها (نوعی استروئید) اشاره کرد. در بیشتر موارد، تغییرات ایجاد شده در شرایط مو دائمی نیستند و زمانی که مصرف دارو به پایان می‌رسد، شرایط به حالت عادی باز می‌گردد.

می‌توانید به یک مشکل خودایمنی مبتلا باشید
اگرچه نادر است، اما گاهی اوقات سیستم ایمنی از کنترل خارج شده و به فولیکول‌های مو حمله می‌کند. این می‌تواند به ریزش مو به صورت وصله‌های گرد و عجیب که به نام آلوپسی آره‌آتا یا طاسی منطقه‌ای شناخته می‌شود، از دست دادن کل موی سر که به نام آلوپسی توتالیس شناخته می‌شود یا از دست دادن موی سر و بدن، از جمله ابرو‌ها و مژه ها، که به نام آلوپسی یونیورسالیس منجر شود. این شرایط به طور معمول با استروئید‌های سیستمیک درمان می‌شوند و مو دوباره رشد می‌کند.

شما ممکن است یک تومور داشته باشید
اگر هیرسوتیسم به طور ناگهانی و چشمگیر شکل گرفته است و سطوح تسوسترون و دهیدرواپی آندروسترون سولفات (یک آزمایش خون هر دو را مشخص می‌کند) بسیار بالا هستند، شما ممکن است دارای یک تومور باشید که هورمون‌های مردانه ترشح می‌کند و پروفایل هورمونی در بدن شما را چنان تغییر داده که به رشد سریع مو منجر شده است. در این موارد، پزشک به دنبال یک تومور غده آدرنال یا تخمدان است. این شرایطی شایع نیست، اما موردی است که پزشک بررسی خواهد کرد.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم
در شرایطی که تغییرات موی بدن می‌تواند به یک مشکل سلامت زمینه‌ای اشاره داشته باشد، اما همواره به معنای بروز مشکلی جدی نیست.

با این وجود، اگر با رشد موی جدید، تغییرات در رویش و ریزش مو روی صورت، فک، چانه یا سینه مواجه هستید، بهترین گزینه مراجعه به پزشک برای بررسی دقیق شرایط است. معاینه توسط پزشک می‌تواند به تشخیص دلیل و در صورت نیاز آغاز درمان کمک کند.