(تصاویر) این فسیل حیرتانگیز صحنۀ «شکار شدن» یک دایناسور را نشان میدهد
دیدگاه دیرینه درباره پستانداران اولیه این بود که آنها غذای دایناسورها بودهاند؛ اما این کشف تازه، آن دیدگاه قدیمی را به چالش کشیده است.
فرادید| دایناسورها خواه بخاطر دندانهای تیزشان، خواه بخاطر پنجههای خطرناکشان و خواه بخاطر جثه بسیار بزرگشان، موجودات ترسناکی بودند. اما فسیلی که به تازگی شناسایی شده نشان میدهد که دستکم گاهیاوقات، موجودات ظاهرا ضعیف هم زورشان به دایناسورها میرسیده است.
به گزارش فرادید؛ محققان، فسیل 125 میلیون سالهای را کشف کردهاند که پس از گرفتار شدن توسط یک پستاندار کوچک به اندازه یکسوم خودش، به مرور زمان یخ زده است. آنها به هم گره خوردهاند، دندانهای پستاندار در دندههای دایناسور منقاردار فرو رفته است و پنجه چپش فک پایین جانور را به هم چسبانده است.
جزئیات فسیلی که نشان میدهد این پستاندار کوچک با دایناسور درگیر شده است
محققان میگویند این کشف دیدگاه دیرینه درباره پستانداران اولیه را که میپنداشت آنها غذای دایناسورها بودند به چالش کشیده است.
دکتر جردن مالون، یکی از نویسندگان این مطالعه، مستقر در موزه طبیعت کانادا، گفته است: «این فسیل جدید به ما میآموزد که در عصر دایناسورهای مزوزوئیک، دایناسورها همیشه پادشاه نبودند. حتی پستانداران کوچکتر هم میتوانستند ایجاد خطر کنند و این نشاندهندهی تسلط آنها در 66 میلیون سال پیش است».
این پستاندار فسیلشده که ماه مه 2012 در چین کشف شد؛ موجودی باستانی که به اندازه یک گربه خانگی است. قربانی حملهی او Psittacosaurus lujiatunensis بوده است؛ یک دایناسور منقاردار دوپا و گیاهخوار.
نویسندگان این مطالعه که در مجله Scientific Reports منتشر شد میگویند هیچ یک از این موجودات در زمان مرگ بالغ نبودند و افزودند که به نظر میرسد این حیوانات در یک فاجعه طبیعی کشته شدند، چون این پستاندار در تلاش برای مقابله با این دایناسور بوده است.
دندانهای پستاندار در دندۀ دایناسور فرورفتهاند
«آثار گازگرفتگی روی اسکلت دایناسور، قرار گرفتن پستاندار در بالای دایناسور و چنگ زدن و گازگرفتن پستاندار، در مجموع نشان میدهد که این پستاندار در حال شکار دایناسوری بوده که ضعیف شده و در همین حین، ناگهان هر دو در جریان آوار یک آتشفشان جانشان را از دست میدهند.»
محققان میگویند محاسبات آنها نشان میدهد که شاید این پستاندار در تکاپوی شکار دایناسور بوده است. آنها خاطرنشان میکنند که پستاندارانی از جمله دلهها (ولورینها) به شکار گاهگدار موجودات بسیار بزرگتری از خودشان ازجمله گوزن شمالی میرفتند.
این نخستین بار نیست که شکارچیان فسیلی، پستاندارانی پیدا میکنند که تصورات ما را از دایناسورها زیر سوال میبرند. سال 2005، محققان فسیلی از Repenomamus robustus را با بقایای یک Psittacosaurus جوان در شکمش در همان منطقه چین کشف کردند.
بازسازی صحنهای که در فسیل کشف شده ثبت شده است.
حفظ یک تکه استخوان به مدت 125 میلیون سال به قدر کافی باورنکردنی است و حفظ اسکلت یک دایناسور از آن هم باورنکردنیتر است، اما دستیابی به فسیلی که دو حیوان قفلشده در هم حین نبرد را نشان میدهد کاملا معجزه آساست.
به نظر میرسد این یک صحنۀ شکار ماقبل تاریخ است که مانند یک قاب ایستا در سنگ ثبت شده است و تصورات ما را وارونه میکند چون ما به این تصور عادت داشتیم که دایناسورها در عصر خودشان بر جهان حکومت میکردند و پستانداران کوچک از سایهی آنها هم میترسیدند. اما حالا مدرکی در دست داریم که نشان میدهد یک پستاندار در حال خوردن یک دایناسور است.
دست پستاندار فک پایین دایناسور را کشیده است
نویسندگان تصدیق میکنند که پیش از این هم فسیلهای جعلی گزارش شده بود، اما بعید است این مورد جعلی باشد، به ویژه به این دلیل که این دو اسکلت در هم تنیده شدند. محققان با ظاهر ساختن فک پایین چپ پستاندار - که قبلاً قابلرویت نبود، اصالت فسیل را آزمودند و دریافتند که این پستاندار دندههای دایناسور را هدف حمله خود قرار داده است.
در مورد یکپارچگی فسیل، نگرانیهای مشروعی وجود دارد. قبلاً فسیلهای دستکاریشده از این بخش از جهان گزارش شده بود و دانشمندان خودشان این نمونه را کشف نکردهاند. اسکلتها بدون شک واقعی هستند، اما ممکن است وضعیت استخوانها را تغییر داده باشند، اگرچه برای اثبات این ادعا مدرکی وجود ندارد. از آنجا که چندین دانشمند در حال مطالعه این فسیل هستند، امید است که این تردید هم در آینده نزدیک برطرف شود.
مترجم: زهرا ذوالقدر