سیارکی به اندازه یک ساختمان ۸ طبقه در نزدیکی زمین
«سیارکها واریزههایی هستند که از شکلگیری اولیه منظومه شمسی باقی ماندهاند. بهدلیل فعل و انفعالات گرانشی بین آنها و دیگر اجرام منظومه شمسی، سیارکها در طیف وسیعی از مدارها وجود دارند.»
یک سیارک با قطری به اندازه یک ساختمان ۸ طبقه با فاصلهای به میزان نصف فاصله ماه تا زمین، از کنار سیاره ما عبور کرد. بر اساس دادههای مرکز مطالعات اجرام نزدیک به زمین ناسا (CNEOS)، این سیارک که TM ۳، ۲۰۲۳ نام دارد، حدود ۱۱ تا ۲۵ متر قطر دارد و برای مقایسه، میتوان گفت که قطرش به اندازه یک ساختمان ۸ طبقه که حدود ۲۴متر ارتفاع دارد، است.
این سیارک در فاصله ۰.۰۰۱۱۱ واحد نجومی یا حدود ۱۶۰۹۳۴.۴ کیلومتری از زمین عبور کرد. برای اینکه بتوانیم مقایسه کنیم، لازم است در نظر بگیریم که ماه در فاصله ۳۸۶۲۴۲.۵۶ کیلومتری از زمین میچرخد؛ درحالی که خورشید حدود ۱۵۰ میلیون کیلومتر دورتر از زمین است.
مارتین بارستو، استاد اخترفیزیک و علوم فضایی در دانشگاه لستر به نیوزویک گفت: «سیارکها واریزههایی هستند که از شکلگیری اولیه منظومه شمسی باقی ماندهاند. بهدلیل فعل و انفعالات گرانشی بین آنها و دیگر اجرام منظومه شمسی، سیارکها در طیف وسیعی از مدارها وجود دارند.»
سیارکها بیشتر بهصورت خوشهای در کمربند سیارکی یافت میشوند که بین مریخ و مشتری، به دور خورشید میچرخند. سیارک TM ۳، ۲۰۲۳ سیارکی نسبتا کوچک است. برخی از بزرگترین سیارکهای منظومه شمسی چندین کیلومتر عرض دارند.
اما بزرگترین آنها، سرس با قطری نزدیک به هزار کیلومتر است. گاهی بهدلیل برهمکنش با گرانش مشتری، این اجرام از مدار خود پرتاب میشوند و به سوی زمین میآیند. سیارک TM ۳، ۲۰۲۳ با سرعتی معادل ۱۱.۵۱ کیلومتر در ثانیه از کنار زمین عبور کرد.
سیارکها و دنبالهدارهایی با فاصله حضیض (کمترین فاصله از خورشید) کمتر از ۱.۳ واحد نجومی (AU)، یا تقریبا ۱۹۴ میلیون کیلومتر، اجرام نزدیک به زمین یا NEO نامیده میشوند. حدود ۳۱ هزار جرم در منظومه شمسی در این دسته قرار میگیرند.
اگر یک جرم نزدیک به زمین یا NEO حداقل در فاصله ۵/۷ میلیون کیلومتر یا کمتراز زمین باشد و حداقل ۱۴۰ متر قطر داشته باشد، ستارهشناسان آن را بهعنوان تهدید تلقی میکنند و در دسته اشیاء بالقوه خطرناک یا PHOs طبقهبندی میکنند.
بارستو توضیح میدهد که PHOها یا اشیاء بالقوه خطرناک همچنین باید روشنایی مطلق ۲۲.۰ یا کمتر داشته باشند. سیارک TM ۳، ۲۰۲۳ بهدلیل اندازه کوچکتر و روشنایی کمتر، جزو چیزهای بالقوه خطرناک نیست، بلکه یک NEO است.
بارستو گفت: «همه NEOها بالقوه خطرناک نیستند، اما همه اشیاء بالقوه خطرناک، NEO هستند. قدر مطلق این سیارک ۲۶.۹ است، بنابراین بسیار کمنورتر و در نتیجه کوچکتر از چیزی است که بخواهد شیئی بالقوه خطرناک باشد است. شیئی به این اندازه معمولا در جو زمین میسوزد.»
از سوی دیگر احتمال برخورد این سیارک با زمین، تقریبا یک در ۱۱هزار بود. اجرامی به اندازه این سیارک، حتی اگر جو عبور کنند، بدون تاثیر قابل توجهی میسوزند و تکه تکه میشوند و اصلا به زمین نمیرسند.
اجرام بسیاری در منظومه شمسی هستند که میتوانند مدار زمین را قطع کنند، اما بیشتر آنها کوچک هستند و این سیارک یکی از آنهاست. با این حال، اگر جسمی به اندازه کافی بزرگ باشد که به عنوان PHO طبقهبندی شود و به زمین برخورد کند، داستان بسیار متفاوت خواهد بود.
به گفته ستارهشناسان، همه اجرام کیهانی تهدیدی برای زمین نیستند. اگر جسم کیهانی به این اندازه به زمین برخورد کند، میتواند کل یک شهر را ویران کند و به مناطق نزدیک آن نیز آسیب برساند. اجرامی با قطر بیش از یک کیلومتر میتوانند اثرات جهانی داشته باشند و حتی باعث انقراض دستهجمعی شوند.
منبع: همشهری