شب بخیر، اودیسیوس!

یک فرودگر خصوصی تاریخ‌ساز چشمان خود را روی ماه بسته است؛ البته شاید این خاموشی موقت باشد.

شرکت Intuitive Machines مستقر در هیوستون، فضاپیمای رباتیک اودیسیوس (Odysseus) خود را در روز پنجشنبه (۲۹ فوریه) پیش از شروع یک شب طولانی و سرد قمری تعطیل کرد. هفت روز قبل از آن، این فرودگر که با انرژی خورشیدی کار می‌کند، تبدیل به اولین فضاپیمای خصوصی شده بود که به نرمی روی ماه فرود آمد و اولین وسیله نقلیه ایالات متحده به حساب می‌آمد که از زمان رسیدن آپولو ۱۷ به این موفقیت در سال ۱۹۷۲، این کار را انجام داد.

به نقل از اسپیس، با این حال، این خاموشی می‌تواند فقط یک خواب کوتاه برای فرودگر باشد که تیم ماموریت با علاقه آن را اودی Odie صدا می‌زنند.

استیو آلتموس، بنیانگذار و مدیرعامل شرکت Machines Intuitive می‌گوید: فکر می‌کنم کاری که ما می‌خواهیم انجام دهیم، این است که اودی را برای شب سرد ماه حفظ کنیم و ببینیم که آیا می‌توانیم او را در عرض سه هفته دیگر بیدار کنیم یا خیر.

این شرکت در پستی در روز پنجشنبه در شبکه اجتماعی ایکس، یک سلفی جدید از فرودگر را نیز به اشتراک گذاشت که این امیدواری را بیشتر کرد. در بخشی از این پست آمده است: شب بخیر، اودی. امیدواریم دوباره از تو بشنویم.

اودیسیوس در روز ۱۵ فوریه بر فراز موشک فالکون ۹ شرکت اسپیس‌ایکس به فضا پرتاب شد و به سمت ماه حرکت کرد.

این فضاپیمای ۱۴.۱ فوتی (۴.۳ متری) در روز ۲۱ فوریه به مدار ماه رسید و یک روز بعد در نزدیکی دهانه‌ای در حدود ۱۹۰ مایلی (۳۰۰ کیلومتری) از قطب جنوب ماه به نام مالاپرت ای (Malapert A)، فرود آمد. این فرود موفقیت‌آمیز بود، اما آسان نبود.

تنها چند ساعت قبل از فرود، تیم ماموریت متوجه شدند که مسافت‌یاب لیزری اودیسیوس که قرار بود ارتفاع و سرعت افقی آن را در طول فرود نشان دهد، کار نمی‌کند. بنابراین، آنها یک راه حل ابداع کردند و یک ابزار آزمایشی لیدار (LIDAR) را که ناسا روی فرودگر قرار داده بود، به کار گرفتند.

این فناوری یکی از ۶ محموله‌ای بود که آژانس فضایی ناسا از طریق یک قرارداد ۱۱۸ میلیون دلاری توسط برنامه خدمات محموله تجاری ماه (CLPS) روی اودیسیوس ارسال کرده بود. هدف اصلی این برنامه کمک به برنامه آرتمیس ناسا است که قرار است تا پایان دهه ۲۰۲۰ پایگاهی در نزدیکی قطب جنوب ماه ایجاد کند.

اودیسیوس همچنین ۶ محموله خصوصی را در این ماموریت اولیه با خود حمل می‌کرد که Intuitive Machines آنها را IM-1 می‌نامد.

در میان آنها نمونه‌ای از مواد عایق «Omni-Heat Infinity» شرکت Columbia Sportswear بود.

مسائل ناوبری در فرود نسبتا خشن اودیسیوس نقش داشته است. این فرودگر کمی سریعتر از آنچه برنامه‌ریزی شده بود در روز ۲۲ فوریه وارد محیط ماه شد و با شدت به سطح شیبدار ماه برخورد کرد که باعث شد یک یا دو پایه از ۶ پایه خود را بشکند و در نهایت به یک سمت واژگون شود.

این جهت‌گیری ارتباط تیم ماموریت با اودیسیوس را سخت‌تر می‌کرد و دریافت نور خورشید که برای ادامه کار در محیط خشن ماه به آن نیاز داشت، سخت‌تر می‌شد. با این حال، اودی موفق شد به طول عمر مورد انتظار خود دست یابد. شرکت Intuitive Machines  پیش از این تخمین زده بود که ماموریت سطحی اودیسیوس یک هفته یا بیشتر طول خواهد کشید.

علیرغم مسائل پیش آمده شرکت سازنده و ناسا هر دو فرود اودیسیوس بر ماه را موفقیت آمیز می‌دانند. آژانس فضایی ناسا، داده‌هایی را از هر پنج ابزار فعال خود در اودی دریافت کرده است.

سو لدرر (Sue Lederer)، دانشمند پروژه خدمات محموله تجاری ماه در مرکز فضایی جانسون ناسا در هیوستون، در جریان نشست مطبوعاتی در روز چهارشنبه، گفت: نکته اصلی این است که هر محموله به بخشی از هدف خود رسیده است و ما از این بابت بسیار هیجان‌زده هستیم.

لدرر همچنین نسبت به احتمال بیدار شدن اودی از خواب طولانی روی ماه ابراز خوش‌بینی کرد.

چنین سابقه‌ای برای احیاء وجود دارد. فضاپیمای اسلیم (SLIM) ژاپن، اولین فرودگر موفق این کشور روی ماه، چند روز پیش از خواب زمستانی خود بیدار شد و بنابراین، ممکن است باز هم از اودی بشنویم.

منبع: ایسنا