(تصاویر) ۵ اکتشاف فضایی که حتی دانشمندان هم از درک‌ آن‌ها عاجز هستند

تلاش انسان برای درک دنیای بیرونی تا قرن‌ها فقط به چند سیاره از منظومه شمسی محدود بود. هرچند کم‌کم شرایط تغییر کرد و اکتشاف های فضایی عجیب یکی پس از دیگری از راه رسیدند. اکنون به‌لطف تلسکوپ‌های فضایی پیشرفته می‌توانیم کهکشان‌های دوردست را مشاهده کنیم و در مورد اتفاقات رخ‌داده در میلیاردها سال پیش نظر دهیم. البته همزمان با پیشرفت‌های علمی معماهای بزرگتری هم در برابر بشر قرار گرفته‌اند.

در ادامه قصد داریم به ۵ اکتشاف فضایی خاص بپردازیم که حسابی سبب حیرت دانشمندان اخترفیزیک و علوم‌ سیاره‌ای شده‌اند. جالب اینجاست که وجود معماهای مهم و عجیب در کیهان سبب شده برخی دانشمندان در مورد جهان‌بینی کنونی ما و ماهیت کلی جهان تردید کنند.

بررسی ۵ اکتشاف فضایی عجیب که دانشمندان را کلافه کرده‌اند

حباب‌های فرمی

تا جایی که می‌دانیم سیاه چاله مرکزی کهکشان راه شیری جای خاصی نخواهد رفت. هرچند که این غول کیهانی در گذشته نه‌چندان دور خود رفتارهای عجیبی داشته است. اخترشناسان در اکتشاف های فضایی خود توانسته‌اند نشانه‌های خروج حجم بسیار زیاد انرژی را از سیاه چاله مرکزی کهکشان مشاهده کنند. انرژی آزاد‌ شده به‌صورت دو حباب غول‌پیکر در آمده است که به‌نام‌های حباب فرمی و eROSITA شناخته می‌شوند.

این حباب‌ها در بخش‌ بالایی و پایینی سیاه چاله مرکزی راه شیری شکل گرفته‌اند و طول آنها به ۲۵ هزار سال نوری می‌رسد. به‌بیانی دیگر اگر این دو حباب عجیب را در کنار هم قرار دهید، می‌توانند نصف عرض کهکشان ما را بپوشانند. این حباب‌های حیرت‌انگیز فضایی به شکل ساعت شنی هستند؛ اما شما نمی‌توانند آنها را در آسمان مشاهده کنید.

حباب‌ فرمی با ذرات خاصی به‌نام پرتوهای کیهانی پر شده و فقط توسط تلسکوپ‌های اشعه گاما قابل مشاهده است. حباب eROSITA نیز در دل خود گازهای فوق‌العاده داغ را دارد و فقط توسط اشعه ایکس آشکار می‌شود. دانشمندان هنوز هیچ توضیح دقیقی در مورد این اکتشاف فضایی ارائه نداده‌اند. هرچند یک مقاله در سال ۲۰۲۲ سعی کرد کمی وضعیت را مشخص کند.

برخی تصور می‌کنند که حباب‌های فرمی نتیجه یک انفجار بزرگ در سیاه چاله هستند که بیش از ۱۰۰ هزار سال طول کشیده است. حادثه نیز زمانی رخ داد که حدود ۲.۶ میلیون سال پیش حجم فوق‌العاده زیادی ماده وارد دهانه سیاه چاله مرکزی راه شیری شد. اگر این نظریه تایید شود، می‌توان گفت که سیاه چاله مرکزی راه شیری در گذشته نه‌چندان دور فوق‌العاده فعال بوده است.

اکتشاف فضایی عجیب: سیاه چاله فراری

در آپریل ۲۰۲۳ بود که خبر یک اکتشاف فضایی عجیب در صدر اخبار نجوم قرار گرفت. دانشمندان موفق شده بودند یک سیاه چاله فراری را کشف کنند. چیزی که پیشتر سابقه نداشت. این سیاه چاله به هیچ کهکشان خاصی تعلق نداشت با سرعتی معادل ۴۵۰۰ برابر سرعت صوت در فضا حرکت می‌کرد. ردی از ستاره‌های آسیب‌دیده نیز مسیر این اکتشاف فضایی خارق‌العاده را آشکار می‌ساختند.

جرم سیاه چاله فراری ۲۰ میلیون برابر جرم خورشید است و طول رد درخشان آن به ۲۰۰ هزار سال نوری می‌رسد. برای یادآوری باید گفت که این میزان دو برابر قطر کهکشان راه شیری است. مشاهدات تلسکوپ کک در هاوایی نشان می‌دهد که ردپای سیاه چاله فراری به یک کهکشان کوتوله خیلی دور می‌رسد. اما هنوز مشخص نیست که چه‌چیزی سبب شده این سیاه چاله عجیب از کهکشان مادر خود جدا شود و با سرعتی عجیب حرکت کند.

سیاه چاله‌ها قلب کهکشان‌های بزرگ مثل راه شیری را شکل می‌دهند. آنها سبب می‌شوند که گازها، غبار و سامانه‌های ستاره‌ای در تعادل قرار گیرند. اما چه چیزی می‌تواند آنها را از تعادل خارج کرده و از خانه خود تبعید کند؟ برخی دانشمندان در توضیح این اکتشاف فضایی باورنکردنی نظریه سه سیاه چاله را مطرح کرده‌اند. بر اساس این نظریه، سیاه چاله کنونی به همراه یک سیاه چاله دیگر در یک رقص گرانشی عجیب گرفتار بوده‌اند. هرچند ناگهان سیاه چاله سوم از راه می‌رسد.

دانشمندان تصور می‌کنند که سیاه چاله سوم در اثر ادغام دو کهکشان و آشوب گرانشی به ماجرا اضافه شده است. در هر صورت حضور سیاه چاله سوم سبب می‌شود که یک سیاه چاله از کهکشان اصلی خود به بیرون پرتاب شود. اگر توضیح فعلی برای این اکتشاف باورنکردنی اثبات شود، باید گفت که اولین مورد تبعید سیاه چاله را مشاهده کرده‌ایم.

سیاره‌های سرکش

ظاهرا سیاه چاله‌ها تنها اجرام فراری جهان نیستند. دانشمندان تواسنته‌اند در میان اکتشاف های فضایی خود سیاره‌های سرکش را نیز پیدا کنند. در سال ۲۰۲۳ تلسکوپ فضایی جیمز وب توانست بیش از ۵۰۰ سیاره سرگردان را مشاهده کند که در سحابی شکارچی حرکت می‌کردند. دانشمندان متوجه شدند که حدود ۸۰ سیاره از این جمع در ترکیب‌های دوتایی به دور همدیگر می‌چرخند. هرچند هیچ توضیح علمی خاصی برای این اکتشاف فضایی عجیب وجود ندارد.

سیاره‌های سرکش تقریبا هم‌اندازه مشتری هستند و با هیچ ستاره خاصی ارتباط ندارد. دانشمندان ناسا تخمین می‌زنند که چند ترلیون سیاره سرکش در کهکشان راه شیری حضور داشته باشند. احتمالا این سیاره‌ها در روز‌های اولیه شکل‌گیری سامانه‌های ستاره‌ای و در نتیجه آشوب گرانشی شدید از محل شکل‌گیری خود به‌بیرون پرتاب شده‌اند.

هرچند این توضیح احتمالی نمی‌تواند برای سیاره‌هایی در ابعاد مشتری جوابگو باشد. برخی تصور می‌کنند که این اکتشاف فضایی عجیب ارتباطی با ستاره‌ها ندارد. به‌باور آنها حضور ابرهای گاز و غبار در فضای بین‌ستاره‌ای سبب شده که نسخه کوچکی از فرآیند شکل‌گیری ستاره آغاز شود. برخی نیز تصور می‌کنند که یک ستاره در حال گذر سبب شده این اجرام آسمانی از مدار اصلی خود خارج شوند. هرچند مدل‌های فضایی مختلف احتمال این رخداد را بسیار پایین می‌دانند.

اکتشاف فضایی عجیب: علامت سوال بزرگ

تلسکوپ جیمز وب در حال بررسی پاره‌ای درخشان از یک سحابی به‌نام Herbig-Haro 46/47 بود که ناگهان چیز دیگری در پس‌زمینه تصویر توجهات را جلب کرد. اکتشاف فضایی عجیب جیمز وب مجموعه‌ای از گازهای داغ در اعماق فضا بودند که دقیقا علامت سوال را شکل می‌دادند. اخترشناسان هنوز در مورد ماهیت این جرم فضایی و فاصله آن با زمین اطمینان ندارند. هرچند که می‌توان در مورد سن آن حدس‌هایی زد.

علامت سوال کیهانی در تصویر جیمز وب به رنگ قرمز دیده می‌شود. ما می‌دانیم که وقتی نور مسافت‌های فوق‌العاده زیاد را در مقیاس کیهانی طی می‌کند، بخشی از انرژی خود را از دست داده و به‌طول موج‌هایی با رنگ قرمز می‌رسد. این موضوع نشان می‌دهد که اکتشاف فضایی جدید به‌شکلی باورنکردنی قدیمی است.

برخی دانشمندان تصور می‌کنند که نور دریافتی از اکتشاف جدید چند کهکشان را پشت سر گذاشته باشد. آن هم کهکشان‌هایی که فرآیند ادغام و آشوب گرانشی شدیدی را تجربه می‌کردند. جیمز وب از زمان حضور در فضا بخش قابل توجهی از اخبار علمی جهان را به خود اختصاص داده است. علامت سوال کیهانی نیز تنها یکی از اکتشاف های فضایی خاص جیمز وب محسوب می‌شود. اکتشافی که هنوز هیچ توضیحی برای آن وجود ندارد.

سیاره نهم

بسیاری از دانشمندان تصور می‌کنند کمی فراتر از مدار نپتون، یک سیاره اسرارآمیز قرار دارد. دانشمندان علوم سیاره‌ای بارها متوجه شده‌اند که مدار اجرام حاضر در این منطقه اندکی تغییر می‌کند. گویی که آنها تحت تاثیر نیروی گرانش یک سیاره بزرگ قرار دارند. جرمی خیالی که از آن با عنوان سیاره نهم یاد می‌شود.

تخمین زده می‌شود که این دنیای پنهان بین ۵ تا ۱۰ برابر زمین باشد و هر ۱۰ هزار سال یکبار به‌دور خورشید بگردد. هرچند جدا از تغییرات غیرعادی در مدار اجرام منطقه، هیچ نشانه‌ دیگری مبنی بر وجود سیاره نهم کشف نشده است. اگر سیاره نهم در موقعیت احتمالی وجود داشته باشد، یعنی فاصله آن با خورشید حدود ۵۰۰ برابر فاصله زمین با ستاره حیات‌بخش منظومه شمسی است. همین نیز سبب می‌شود که این سیاره بسیار تاریک باشد و توسط تلسکوپ‌های فعلی دیده نشود.

دانشمندان امیدوار هستند که در نهایت رصدخانه Vera C. Robin بتواند یک اکتشاف فضایی خارق‌العاده را ثبت کند. این رصدخانه زمینی در دست ساخت است و در نهایت قادر خواهد بود تایم‌لپسی ۱۰ ساله از آسمان شب را تهیه کند. رصدخانه ورا رابین می‌تواند وجود یا عدم وجود سیاره نهم را یکبار برای همیشه آشکار سازد.

جمع‌بندی

شاید در نگاه اول اینگونه به‌نظر بیاید که اکتشاف های فضایی اشاره‌شده چندان مهم نیستند، ولی آشکار شدن این موارد می‌تواند همچون پیدا کردن تکه‌های یک پازل باشد. پازلی که در نهایت دید بشر را به دنیای اطراف کامل می‌کند. پس از آن می‌توانیم به پرسش‌های مهم‌تری بپردازیم. مثلا اینکه ماهیت واقعی جهان ما چیست؟

برخی از دانشمندان احتمال می‌دهند که جهان‌بینی ما کاملا اشتباه باشد. عده‌ای تصور می‌کنند که جهان‌های موازی وجود خارجی دارند و برخی دیگر نیز کل جهان را یک شبیه‌سازی می‌دانند. همچنین گروهی از پژوهشگران تصور می‌کنند که جهان در یک سیاه چاله بزرگ قرار دارد و برخی دیگر نیز سیاه چاله را یک تهوم می‌دانند. آیا بشر می‌تواند در آینده نزدیک به واقعیت جهان اطراف خود پی ببرد؟

منبع: خبرآنلاین