راز چشم مشتری؛ درباره لکه سرخ بر روی بزرگ‌ترین سیاره منظومه شمسی

درست مثل عنبیه در مشتری است؛ می‌چرخد تا کیهان را نگاه کند. صحبت از لکه بزرگ سرخ روی بزرگ‌ترین سیاره منظومه شمسی است که بزرگ‌ترین و طولانی‌ترین توفان در کل این منظومه محسوب می‌شود.

به نقل از ساینس الرت، انسان‌ قرن‌هاست که آن را مشاهده می‌کند؛ یک آنتی‌سیکلون عظیم که در حال حاضر کمی بزرگ‌تر از کل کره زمین است با بادهایی که با سرعتی تا ۶۸۰ کیلومتر در ساعت در حال وزیدن است.

با وجود این، لکه بزرگ سرخ از زمان نخستین ثبت قطعی وجودش در سال ۱۸۳۱ به‌طور قابل توجهی کاهش یافته است. این توفان زمانی بسیار بزرگ‌تر بود، اما اکنون با گذشت زمان، کاهش یافته و البته همچنان در حال کاهش است.

دانشمندان فکر می‌کنند که دلیل آن را درک کرده‌اند: لکه بزرگ سرخ از توفان‌های کوچک‌تر دیگری که در آن ادغام می‌شوند، تغذیه می‌کند. اگر این توفان‌های کوچک‌تر برای لکه بزرگ سرخ وجود نداشته باشند تا آنها را ببلعد و در خود جای دهد، نمی‌تواند اندازه عظیم خود را حفظ کند.

یک‌بار در اواخر قرن نوزدهم، لکه بزرگ سرخ به عرض چشمگیر ۳۹هزار کیلومتر ‌رسید. حالا اما عرض آن تنها یک سوم این اندازه و حدود ۱۴هزار کیلومتر است. با این حال قطر ۱۲۷۴۲کیلومتری زمین هنوز می‌تواند در داخل آن جای بگیرد.

دانشمندان در حال بررسی این پدیده عجیب بوده‌اند، اما این یک معماست. مشتری تفاوت‌های بسیاری با زمین دارد و آب و هوای آن بسیار وحشی‌تر است. در جریان‌های جتی که در جو زمین وجود دارند، سیستم‌های فشار بالا و طولانی‌مدت به نام گنبدهای حرارتی یا بلوک‌ها می‌توانند شکل بگیرند؛ جایی که جریان جت متوقف می‌شود.

این بلوک‌ها می‌توانند نقش مهمی در موج‌های گرما و خشکسالی‌ها داشته باشند؛ زیرا دماهای گرم را برای دوره‌های طولانی زیر خود به دام می‌اندازند.

منبع: همشهری