کشف دانه‌های شیشه‌ای؛ وقتی دایناسورها در زمین پرسه می‌زدند، آتشفشان‌های ماه هنوز در فوران بودند
تجزیه و تحلیل نمونه‌های سنگی آورده شده از ماموریت کاوشگر «چانگ‌ای ۵» حاکی از آن است که آتشفشان‌ها ۲ میلیارد سال پیش فروکش کرده‌اند. تخمین‌های قبلی این عدد را ۴ میلیارد سال پیش برآورد می‌کرد.
دانشمندان می‌گویند بررسی سه دانه ریز شیشه‌ای در سطح ماه که در سال ۲۰۲۰ توسط یک فضاپیمای چینی به زمین آورده شده است، نشان می‌دهد قدمت فعالیت‌های آتشفشانی در کره ماه بیش از آن‌چه بوده که تا به حال تصور می‌شد.
ترکیب شیمیایی این دانه‌ها نشان می‌دهد که تا حدود ۱۲۰ میلیون سال پیش آتشفشان‌های فعال در ماه وجود داشته‌اند.
تجزیه و تحلیل نمونه‌های سنگی آورده شده از ماموریت کاوشگر «چانگ‌ای ۵» حاکی از آن است که آتشفشان‌ها ۲ میلیارد سال پیش فروکش کرده‌اند. تخمین‌های قبلی این عدد را ۴ میلیارد سال پیش برآورد می‌کرد.
جولی استوپار، دانشمند ارشد مؤسسه قمری و سیاره‌‌ای در هوستون تگزاس، در این باره می‌گوید: «این کمی غیرمنتظره بود.»
پیش از این در سال ۲۰۱۴ تصاویر مدارگرد شناسایی ماه ناسا فعالیت‌های متاخر آتشفشانی در سطح ماه را ثبت کرده بودند. با این حال به گفته دکتر استوپار، این دانه‌های شیشه‌ای اولین شواهد فیزیکی برای اثبات آن هستند. هرچند هنوز تحقیقات بیشتری برای تایید منشأ آن‌ها مورد نیاز است.
نمونه‌های سنگی که توسط کاوشگر «چانگ‌ای ۵» چین از سطح ماه جمع‌آوری شدند، اولین نمونه‌هایی بودند که از زمان دهه ۷۰ میلادی و ماموریت فضانوردان آپولو ناسا و فضاپیمای اتحاد جماهیر شوروی به زمین آورده شده‌اند.
یک کاوشگر دیگر چین در ماه ژوئن امسال نمونه‌هایی از سمت تاریک ماه را جمع کرد و به زمین بازگرداند.
هی یویانگ، محقق در آکادمی علوم چین و از نویسندگان این مطالعه، در این باره گفت: «این تحقیق می‌تواند به ما کمک کند تا بفهمیم سیارات و قمرهای کوچک، از جمله قمر سیاره ما، چقدر می‌توانند از نظر آتشفشانی فعال بمانند.»
پرتاب فضاپیمای چانگ‌ای ۵ چین
محققان حدود ۳ هزار دانه ریز ماه را که اندازه‌ای کوچک‌تر از سر سوزن داشتند مطالعه کردند و توانستند در میان آن‌ها سه دانه شیشه‌ای را با نشانه‌هایی بیابند که نشان می‌داد از یک آتشفشان آمده‌اند.
در واقع دانه‌های شیشه‌ای در سطح ماه تنها در دو حالت می‌توانند شکل بگیرند: یا به هنگام برخورد شهاب سنگ و یا زمانی که قطرات مذاب حاصل از فوران آتشفشانی سرد شده باشد.
دکتر استوپار گفت یافته‌های جدید «باید الهام بخش بسیاری از مطالعات دیگر باشد تا درک شود که چگونه ممکن است چنین اتفاقی رخ دهد.»
نتایج تحقیقات تازه در نشریه علمی «Science» منتشر شده است.
منبع: یورونیوز
