سوسک 99 میلیون‌ساله‌ای که در «کهربا» کشف شد و تاریخ زیست‌شناسی را تغییر داد
این نمونۀ شگفت‌انگیز که درون یک کهربا کشف شده است، به‌طور چشمگیری تعامل گیاهان و حیوانات را در حدود 99 میلیون سال قبل به تصویر می‌کشد. با این کشف مشخص شده که قدمت عمل «گرده‌افشانی» میلیون‌ها سال بیشتر از چیزی است که قبلا تصور می‌شد.
فرادید| در حالی که اهمیت گرده‌افشانی و حشرات گرده‌افشان به موضوعی شناخته‌شده تبدیل شده، دانشمندان مدت‌هاست در تلاشند تا تخمین بزنند گرده‌افشانی در کره زمین از چه زمانی آغاز شده است. حدس رایج این بوده که این پدیده حدود ۴۹ میلیون سال پیش آغاز شده باشد.
به گزارش فرادید، اما دانشمندان شواهد جدیدی پیدا کرده‌اند که نشان می‌دهد گرده‌افشانی گیاهان در کره زمین بسیار زودتر از اینها شروع شده است. بنا به گزارش مجله ساینس، یک تیم بین‌المللی متکشل از محققان چین و ایالات متحده، نمونه‌ی فسیلی یک سوسک ماقبل‌تاریخی گرفتار در کهربا را کشف کردند که روی آن نمونه ذرات ریز گرده وجود دارد.
یافتن آثار گرده روی یک حشره ۹۹ میلیون ساله شاید خیلی عجیب به نظر نرسد، اما این کشف برای دانشمندان یک افشای بزرگ است و تاریخ تخمین‌زده شده‌ی گرده‌افشانی حشرات اولیه در کره زمین را حداقل ۵۰ میلیون سال بیشتر به عقب می‌برد.
البته باید به این نکته اشاره کرد که یافتن یک نمونه فسیلی داخل کهربا که گرده هنوز روی بدن آن باقی مانده باشد، یک کشف غیرمعمول و نادر است.
این نمونه علاوه بر اهمیتی که به‌عنوان نخستین مدرک شناخته‌شده مستقیم از گرده‌افشانی حشرات از گیاهان گل‌دار دارد، به‌طور کامل تکامل تعاملی گیاهان و حیوانات را در این دوره زمانی به تصویر می‌کشد، دوره‌ای که در آن معرفی واقعی ظهور گیاهان گل‌دار رخ داد.
تصویری آنچه سوسک آنگیموردلا برمیتینا ۹۹ میلیون سال پیش به نظر می‌رسید.
این نمونه سوسک که نخستین بار سال ۲۰۱۲ در شمال میانمار توسط دانشمندان کشف شد، یک گونه تازه کشف‌شده به نام آنگیموردلا برمیتینا است و به یک گونه مدرن از سوسک‌های عاشق گل مربوط می‌شود.
این گونه دارای شکلی عجیب و متفاوت با سوسک‌هایی است که امروزه مشاهده می‌کنیم. علاوه بر اینکه کوچک است (طول نمونه حدود چهار میلی‌متر است) بدن و سری خمیده دارد که احتمالاً به آن امکان می‌داده به عمق گل‌ها نفوذ کند و از شهد شیرین آنها تغذیه کند.
آنگیموردلا برمیتینا با موهای ریزی پوشیده بوده و دارای اعضای جانبی نزدیک به دهان بوده که گرده را هر جایی که می‌رفته حمل و پخش می‌کرده، درست مانند بستگان مدرنش.
محققان زیر نظر وانگ بو از موسسه زمین‌شناسی و دیرین‌شناسی نانجینگ از آکادمی علوم چین، از ابزارهای پیشرفته مختلف برای بررسی این حشره ریز و ۶۲ دانه گرده‌ای که پاها، شکم و قفسه سینه آن را پوشانده بودند، استفاده کردند.
آنها از میکروسکوپ نوری، میکروسکوپ لیزری هم‌کانون و توموگرافی ریزکامپیوتری اشعه ایکس برای نمایان ساختن جزئیات ریز حشره و گرده استفاده کردند. در حالی که یافتن گیاه دقیقی که منبع گرده بوده برای محققان دشوار بود، اما آنها بر این باورند که دانه‌های گل از گیاهان گل‌دار گروه دولپه‌ای‌های نو (eudicots) آمده که شامل بسیاری از گونه‌های مدرن درختان می‌شود.
اندازه، تجمع و آرایش گرده، حاکی از آنست که گیاه تولیدکننده‌ی گرده‌ی یافت‌شده روی سوسک طوری تکامل یافته که بتواند از راه تماس با حشرات پخش شود.
اسکن‌های میکرو از سوسک ریز و دانه‌های گرده‌ای که روی بدن آن پیدا شده است.
این نخستین مدرک مستقیم از گرده‌افشانی حشرات از گیاهان گل‌دار است که به گیاهان گل‌دار و تولیدکننده گرده اشاره دارد. گیاهان گل‌دار حدود ۲۵۰ میلیون سال پیش به وجود آمدند و متنوع‌ترین گروه گیاهان خشکی هستند که ۳۰۰.۰۰۰ گونه شناخته‌شده دارند.
فسیل‌های باستانی در کهربای برمه ابزاری حیاتی برای دانشمندان جهت کشف معماهای گذشته زمین بوده‌اند.
مترجم: زهرا ذوالقدر
