این کروکودیل، دایناسور شکار میکرد!

حدود ۷۵ میلیون سال پیش، بزرگترین و ترسناکترین شکارچی خشکی در آمریکای شمالی یک دایناسور نبود، بلکه یک کروکودیل بود.
«دینوسوکوکوس» که در زبان یونانی بهمعنای «کروکودیل وحشتناک» است، میتوانست بیش از ۱۰.۵متر طول داشته باشد و وزنش به بیش از ۵تن برسد. آثار دندان روی استخوانهای فسیلهای برجایمانده، هیچ شکی باقی نمیگذارد که این خزنده عظیم، دایناسورها را شکار میکرده است. با این حال، اینکه چگونه «کروکودیل وحشتناک» به چنین شکارچی بزرگ و ترسناکی تبدیل شد، همواره یک معما بوده است؛ معمایی که اکنون پاسخی درخور برای آن یافت شده.
تغییر جایگاه در شجرهنامه کروکودیلها
اکنون، یک مطالعه جدید که در مجله Communications Biology منتشر شده، ادعا میکند که این معما را حل کرده است؛ آنهم با تغییر جایگاه «دینوسوکوکوس» در شجرهنامه کروکودیلها و احتمالا درک بهتر از میزان تحمل این خزندگان در برابر زیستگاههای شور.
مارتون رابی، دیرینهشناس دانشگاه توبینگن آلمان و یکی از نویسندگان این مقاله میگوید: «ما میخواستیم بهتر درک کنیم که چگونه کروکودیل وحشتناک به این شکارچی موفق در تالابهای ساحلی سراسر آمریکای شمالی تبدیل و اصلا چرا تا این حد عظیمالجثه شد.»
آغاز مطالعات
دیرینهشناسان از سال ۱۸۵۸، زمانی که ۲ دندان فسیلشده در کارولینای شمالی کشف شد، در پی شناخت دینوسوکوکوس بودهاند. از آن زمان تاکنون، دندانهای فسیلشده، ذره استخوانی، قطعات جمجمه و بخشهایی از اسکلت این خزنده در مکزیک، یوتا، تگزاس، مونتانا، کارولینای جنوبی، نیوجرسی و دیگر نقاط و در حاشیه خط ساحلی باستانی آمریکای شمالی، در لایههایی از سنگ که متعلق به حدود ۸۲ تا ۷۲ میلیون سال پیش هستند، پیدا شدهاند.
در باتلاقها و مردابهای کمارتفاع آمریکای شمالی در دوره کرتاسه، دینوسوکوکوس در کمین مینشست و منتظر میماند تا طعمه آنقدر نزدیک شود که بتواند آن را گاز بگیرد.
تمساح نیست
دیرینهشناسان ۳ گونه شناختهشده از کروکودیل وحشتناک را در دسته «آلیگاتوروییدها» قرار داده بودند؛ گروه بزرگی که امروزه شامل تمساح آمریکایی و تمساح چینی میشود. پوزه پهن و گرد دینوسوکوکوس واقعا بیشتر به تمساحها (الیگاتور) شباهت داشت تا دیگر کروکودیلیانها (گروه خزندگان که شامل کروکودیلها، الیگاتورها و بستگان آنها میشود) و این شباهت ظاهری باعث شده بود تصور شود که رابطه نزدیکی با آنها دارد. اما پس از انجام مقایسهای جدید درباره روابط خانوادگی این خزندگان، پژوهشگران دیدگاه سنتی را به چالش کشیدهاند و این خزنده عظیمالجثه را در ردهبندی جدیدی قرار دادهاند.
این مطالعه پیشنهاد میدهد که دینوسوکوکوس به یک شاخه باستانی تعلق داشته که پیش از آخرین نیای مشترک تمساحها و کروکودیلهای امروزی از آنها جدا شده است؛ شاخهای که ویژگیهایی از هر دو گروه را در خود داشته. این ویژگیها به دینوسوکوکوس امکان داده تا در زیستگاههای شور مانند مصبها و سواحل اقیانوسی، مشابه کروکودیلهای آبشور امروزی، بهخوبی زندگی و شکار کند.
رابی در این رابطه میگوید: «از اینکه فهمیدیم دینوسوکوکوس یک «الیگاتور عظیم» نیست، شگفتزده شدیم.» بهگفته او و تیمش، ظاهر تمساحگونه این خزنده بهاحتمال زیاد حاصل تکامل همگرا بوده است؛ یعنی شباهتهای ظاهری که بهدلیل شرایط محیطی و نقش بومشناختی مشابه بهوجود آمدهاند، نه بهخاطر نسبت فامیلی نزدیک.
منبع: همشهری