سوخو ۳۵ برای ایران واجب‌تر است یا سوخو ۳۴؟

جنگنده بمب‌افکن سوخو ۳۴، که در ناتو با نام فول‌بک شناخته می‌شود، یکی از پیشرفته‌ترین هواپیماهای تهاجمی نیروی هوایی روسیه است که بر پایه پلتفرم سوخو ۲۷ توسعه یافته و برای مأموریت‌های ضربه‌ای زمینی و دریایی طراحی شده است.

به گزارش فرارو، این هواپیما با بهره‌گیری از دو موتور توربوفن AL-۳۱F-M۱، توانایی دستیابی به سرعت حداکثر ۱.۸ ماخ (حدود ۲۲۰۰ کیلومتر بر ساعت) را دارد و برد عملیاتی آن با مخازن سوخت کامل به حدود ۴۰۰۰ کیلومتر می‌رسد. با استفاده از سوخت‌گیری هوایی، این برد می‌تواند تا ۷۰۰۰ کیلومتر افزایش یابد. وزن خالی این جنگنده حدود ۲۲,۵۰۰ کیلوگرم، وزن بیشینه برخاست ۴۵,۱۰۰ کیلوگرم، طول بدنه ۲۳.۳ متر، عرض بال‌ها ۱۴.۷ متر و ارتفاع آن ۶.۱ متر است، که آن را به یک پلتفرم بزرگ و مقاوم تبدیل کرده است.

قابلیت‌های تسلیحاتی و فناوری سوخو ۳۴

قابلیت‌های تسلیحاتی سوخو ۳۴ شامل توانایی حمل تا ۱۲,۰۰۰ کیلوگرم تسلیحات متنوع از جمله موشک‌های هوا به زمین مانند Kh-۵۹MK (موشک کروز ضدکشتی با برد ۲۸۵ کیلومتر)، بمب‌های هدایت‌شونده KAB-۵۰۰L با هدایت لیزری، موشک‌های ضد رادار Kh-۳۱P، و موشک‌های هوا به هوای کوتاه‌برد R-۷۳ برای دفاع از خود است. این جنگنده مجهز به مسلسل ۳۰ میلی‌متری GSh-۳۰۱ با نرخ آتش ۱۵۰۰ تیر در دقیقه و ظرفیت ۱۸۰ گلوله است. سیستم راداری لنینتس B-۰۰۴ با قابلیت شناسایی اهداف زمینی و هوایی در برد ۲۰۰ تا ۲۵۰ کیلومتر، همراه با سیستم هدف‌گیری الکترواپتیکال پلاتان، امکان اجرای حملات دقیق را فراهم می‌کند. کابین دوسرنشینه این هواپیما به خلبان و افسر تسلیحات اجازه می‌دهد وظایف ناوبری، هدف‌گیری و مدیریت تسلیحات را به‌صورت تقسیم‌شده انجام دهند، که در مأموریت‌های پیچیده و طولانی‌مدت مزیت بزرگی محسوب می‌شود. علاوه بر این، سیستم جنگ الکترونیک Khibiny امکان اختلال در رادارهای دشمن و محافظت در برابر موشک‌های هدایت‌شونده را فراهم می‌کند.

مشخصات و عملکرد سوخو ۳۵

در مقابل، سوخو ۳۵، که با نام فلانکر-ای در ناتو شناخته می‌شود، یک جنگنده تک‌سرنشینه با تمرکز بر برتری هوایی و قابلیت‌های چندمنظوره است. این هواپیما با موتورهای AL-۴۱F۱S مجهز به رانش جهت‌دار، سرعت حداکثر ۲.۲۵ ماخ (حدود ۲۷۰۰ کیلومتر بر ساعت) و برد عملیاتی ۳۶۰۰ کیلومتر (قابل افزایش با سوخت‌گیری هوایی) دارد. وزن خالی سوخو ۳۵ حدود ۱۶,۵۰۰ کیلوگرم و وزن بیشینه برخاست آن ۳۴,۵۰۰ کیلوگرم است، که آن را سبک‌تر و چابک‌تر از سوخو ۳۴ می‌سازد. رادار پیشرفته Irbis-E این جنگنده توانایی شناسایی اهداف هوایی تا برد ۴۰۰ کیلومتر را دارد و می‌تواند تا ۸,۰۰۰ کیلوگرم تسلیحات شامل موشک‌های هوا به هوای دوربرد R-۷۷، موشک‌های ضدکشتی Kh-۳۵، و بمب‌های هدایت‌شونده را حمل کند. مانورپذیری بالای سوخو ۳۵، به‌ویژه به دلیل سیستم رانش جهت‌دار، آن را در نبردهای هوایی بسیار موثر می‌سازد.

نیازهای نیروی هوایی ایران

با توجه به نیازهای نیروی هوایی ایران، که شامل نوسازی ناوگان قدیمی مانند اف-۴، اف-۵، اف-۱۴ و میگ-۲۹ است، انتخاب بین سوخو ۳۴ و سوخو ۳۵ به اولویت‌های عملیاتی و تهدیدات منطقه‌ای بستگی دارد. ایران در محیط ژئوپلیتیکی خود با تهدیدات هوایی و موشکی از کشورهای همسایه و قدرت‌های فرامنطقه‌ای مواجه است، که نیاز به یک جنگنده با قابلیت برتری هوایی را برجسته می‌کند. سوخو ۳۵ با رادار قدرتمند، مانورپذیری بالا و توانایی درگیری با اهداف هوایی در فواصل دور، گزینه‌ای مناسب‌تر برای جایگزینی جنگنده‌هایی مانند اف-۱۴ تامکت است، که همچنان ستون فقرات دفاع هوایی ایران محسوب می‌شوند. گزارش‌ها حاکی از آن است که ایران قراردادی برای خرید ۴۸ فروند سوخو ۳۵ امضا کرده و تحویل این جنگنده‌ها در جریان است، که نشان‌دهنده اولویت تهران به تقویت قابلیت‌های دفاع هوایی است.

مقایسه و انتخاب نهایی

هرچند سوخو ۳۴ برای مأموریت‌های تهاجمی زمینی و دریایی، مانند هدف قرار دادن زیرساخت‌های دشمن یا کشتی‌های جنگی، بسیار مناسب است، اما نیاز ایران به چنین قابلیت‌هایی در حال حاضر کمتر از نیاز به برتری هوایی به نظر می‌رسد. سوخو ۳۴ با توانایی حمل تسلیحات سنگین و انجام مأموریت‌های طولانی‌مدت می‌تواند مکمل ناوگان باشد، اما هزینه‌های بالای نگهداری و پیچیدگی لجستیکی آن ممکن است با توجه به تحریم‌ها و محدودیت‌های اقتصادی ایران چالش‌برانگیز باشد. در مقابل، سوخو ۳۵ با طراحی چندمنظوره، هزینه‌های عملیاتی نسبتاً کمتر و انطباق بهتر با نیازهای دفاعی ایران، انتخاب منطقی‌تری به نظر می‌رسد. این انتخاب با توجه به قراردادهای اخیر و گزارش‌های تحویل جنگنده‌های سوخو ۳۵ به ایران تأیید می‌شود.