تایملپس باورنکردنی از اوج ۸ ساله لکههای خورشید
لکه خورشیدی رویدادی موقت بر روی سطح خورشید (نورسپهر/فوتوسفر) است که به صورت لکههایی تاریکتر از نواحی اطراف آنها بهوسیله فعالیتهای شدید شار مغناطیسی که مانع از انتقال گرما میشود به وجود میآید. این لکهها به علت کاهش درجه حرارت سطح خورشید در آن ناحیهها به وجود میآیند.
یک تصویر ترکیبی که در طول دوره اوج ۸ سال فعالیت خورشید از دو نوار از لکههای خورشیدی ثبت شده، تصویری خیره کننده را از فعالیت ستاره میزبان ما نشان میدهد.
به نقل از اسپیس، یک عکس تایملپس جدید و خیره کننده، دو نوار از لکههای خورشیدی را نشان میدهد که در حال حرکت در سطح خورشید، در حالی که ستاره میزبان ما در مرکز منظومه شمسی میچرخد، هستند.
زمانی که این تصویر مسحورکننده ثبت شد، تعداد کل لکههای خورشیدی به بالاترین حد خود در هشت سال گذشته رسید که نشان میدهد فعالیتهای خورشیدی در حال افزایش است.
لکه خورشیدی رویدادی موقت بر روی سطح خورشید (نورسپهر/فوتوسفر) است که به صورت لکههایی تاریکتر از نواحی اطراف آنها بهوسیله فعالیتهای شدید شار مغناطیسی که مانع از انتقال گرما میشود به وجود میآید. این لکهها به علت کاهش درجه حرارت سطح خورشید در آن ناحیهها به وجود میآیند.
لکههای خورشیدی دارای قطرهایی به ابعاد ۱۶ کیلومتر تا ۱۶۰ هزار کیلومتر هستند و بزرگترین آنها بدون تلسکوپ هم قابل مشاهده است. اگرچه این ناحیهها هنوز درجه حرارتی در حدود ۳۰۰۰ تا ۴۵۰۰ کلوین دارند، تفاوت دمای این ناحیهها با مواد پیرامون که حدود ۵۸۰۰ کلوین است، به آنها اجازه میدهد تا به وضوح به عنوان لکههای سیاه دیده شوند. اگر یک لکه خورشیدی از نورسپهر جدا شود میتواند قوس الکتریکی درخشانی را به وجود بیاورد.
شنول شانلی یک عکاس نجومی آماتور مستقر در ترکیه، این تصویر جدید را با استفاده از دادههای رصدخانه دینامیک خورشیدی ناسا ایجاد کرده است. عکسی که شانلی در تاریخ ۳ ژانویه در حساب اینستاگرام خود به اشتراک گذاشت، ترکیبی از عکسهای جداگانه است که بین دو تا ۲۷ دسامبر ۲۰۲۲ گرفته شده است.
دو گروه از خوشههای در حال تکامل در این تصویر، متعلق به دو گروه از لکههای خورشیدی بسیار بزرگ موسوم به A ۳۱۷۶ واقع در شمال استوای خورشید و A ۳۱۵۳ در نیمکره جنوبی خورشید است که هر دو از شرق به غرب (از راست به چپ در تصویر) حرکت کردهاند.
شانلی به صورت دیجیتالی سایر لکههای خورشیدی قابل مشاهده را در سطح خورشید از این دوره حذف کرد و به ناظر این امکان را داده است که تغییرات جزئی این دو گروه از لکههای خورشیدی را در طول زمان ردیابی کند.
همانطور که اشاره شد، لکههای خورشیدی مناطقی به اندازه یک سیاره از سطح مرئی خورشید یا فتوسفر هستند که فعالیت میدانهای مغناطیسی آن افزایش یافته است. لکههای خورشیدی در واقع سیاه نیستند، بلکه نسبت به بقیه قسمتهای فوتوسفر، تیرهتر به نظر میرسند، زیرا بسیار خنکتر از محیط اطراف خود هستند. دانشمندان این نواحی مغناطیسی قوی را دنبال میکنند، زیرا میتوانند شرارههای خورشیدی بالقوه مخرب و پرتابهای جرم تاجی (CME) را از آن متوجه شوند.
بر اساس گزارش مرکز پیشبینی هوای فضایی سازمان ملی اقیانوسی و جوی آمریکا، در دسامبر ۲۰۲۲ بیش از ۱۱۳ لکه خورشیدی بر روی سطح خورشید شناسایی شد که بیشترین میزان از دسامبر ۲۰۱۴ تاکنون بوده است. این عدد در مقایسه با بقیه سال ۲۰۲۲ که به طور میانگین ۷۳.۳ لکه خورشیدی در هر ماه قبل از دسامبر وجود داشت، افزایش قابل توجهی را نشان میدهد.
افزایش شمار لکههای خورشیدی نتیجه ورود خورشید به فاز فعالتر در چرخه ۱۱ ساله خود است که انتظار میرود در سال ۲۰۲۵ به اوج خود برسد. اگر تعداد لکههای خورشیدی زیاد بماند یا بیشتر افزایش یابد، احتمالاً خورشید در سال ۲۰۲۳ فعالتر خواهد بود.
در سال جاری چندین طوفان بزرگ خورشیدی فوران کردهاند. در سه ژانویه، یک شراره خورشیدی مشکوک به کلاس X، یعنی قویترین نوع شرارهای که خورشید میتواند تولید کند، در سمت دور خورشید منفجر شد و تنها سه روز بعد، خورشید یک شراره تایید شده در کلاس X را از همان لکه خورشیدی بیرون داد و در چهارم ژانویه، میدان مغناطیسی زمین توسط یک CME بالقوه مخرب، درست زمانی که سیاره به نزدیکترین نقطه خود به خورشید معروف به حضیض رسیده بود، برخورد کرد.
منبع: ایسنا