کشف مصنوعاتی کمیاب از «عصر حجر» در اعماق دریا

فرادید| سال ۱۹۸۹، سکونتگاه غوطه‌ور «لا مارموتا» در منطقۀ آنگوئیلارا ساباتسیا در حدود ۳۰ کیلومتری شمال غربی رم کشف شد. این سکونتگاه ساحلی در دوره نوسنگی اولیه یعنی حدود ۷ هزار سال قبل ایجاد شد و اکنون در ۳۰۰ متری خط ساحلی امروزی و در عمق ۱۱ متری زیر آب است. 

به گزارش فرادید، بیش از دوازده خانه و مجموعه عظیمی از بقایای ارگانیک پس از دو دهه کاوش در لامارموتا کشف شده‌اند. منسوجات، سبدها و ریسمان‌ها و همچنین ابزارهای مورد استفاده برای ساخت آن‌ها بخشی از یافته‌های باستان‌شناسان در این سایت زیر آبی هستند.

(نمونه‌هایی از منسوجات کشف شده در سایت)

تیم تحقیقاتی در مجله آنتیکوئیتی نوشته است: «این مجموعه تصویر کامل‌تری از تخصص تکنولوژیکی جوامع نوسنگی و توانایی بهره‌برداری و پردازش مواد گیاهی برای تولید طیف متنوعی از صنایع دستی ارائه می‌دهد.» 

تیمی از دانشگاه کپنهاگ در حال حاضر مشغول تجزیه و تحلیل قطعات نساجی است که گمان می‌رود از الیاف گیاهی ساخته شده باشند. بررسی دقیق‌تر با استفاده از میکروسکوپ دوچشمی نشان می‌دهد الیاف کتان، ماده رایجی است که فرهنگ‌های باستانی تا قرن نوزدهم پس از میلاد برای ساخت منسوجات از آن استفاده می‌کردند. 

(نمونه‌هایی از ابزارهای بافندگی)

علاوه بر ۴۳ قطعه سبد، ۲۸ قطعه ریسمان نیز شناسایی شده است. کشف ۷۸ وزنه بافندگی، سه حلقه دوک و ۳۴ ابزار چوبی کامل یا تکه‌تکه شده که احتمالاً حین بافندگی مورد استفاده قرار می‌گرفتند، شواهد بیشتری از تولید نساجی به شمار می‌آیند.

روشن نیست چرا سکونتگاه لامارموتا متروکه شده است، اما شاید افزایش ناگهانی سطح آب دریاچه مردم را وادار به ترک خانه‌هایشان کرده باشد. 

(نمونه‌ای از طناب‌های کشف شده)

«به هر دلیلی، ساکنان این سکونتگاه تمام دارایی‌های خود از جمله ابزار، ظروف آماده‌سازی غذا و قایق‌هایشان را رها کردند. بسیاری از عناصر ساختمانی و اشیاء چوبی نیز سوخته‌اند، مشابه آنچه در سایر روستاهای زیر آب مشاهده شده است. محققان می‌گویند: «مطالعات ژئومورفولوژیکی آینده ممکن است به تعیین دقیق آنچه در پایان سکونت در این سایت رخ داده کمک کند.» 

(تصویری از سبدهای یافت شده در این سایت باستانی)

به لطف هزاران توده چوبی یا دیرک‌های نگهدارنده که طی بررسی‌های زیرآب کشف شده‌اند، دست‌کم ۱۳ سازه خانۀ نوسنگی در این مکان شناسایی شده‌اند. این خانه‌های مستطیل‌شکل دارای یک دیوار جداکننده داخلی و یک آتشدان مرکزی بوده‌اند و ۸ تا ۱۰ متر طول و تقریباً ۶ متر عرض داشته‌اند. 

بررسی مواد خام بازیابی‌شده از سایت نشان می‌دهد که جامعه لامارموتا بخشی از شبکه‌های مبادله گسترده و پیچیده با جمعیت‌هایی بوده که صدها کیلومتر دورتر بودند.

مترجم: زهرا ذوالقدر