محققان با بررسی آلیاژ سکه‌های باستانی، پرده از بحران مالی عصر امپراتوری روم برداشتند

گروهی از محققان با تجزیه و تحلیل سکه‌های به دست آمده از عصر امپراتوری روم می‌گویند درک تازه‌ای از بحران‌های مالی ۲۱۰۰ سال پیش به دست آورده‌اند.

پژوهشگران در دو دانشگاه وارویک و لیورپول در بریتانیا با بررسی دقیق سکه‌های نقره‌ای کوچک موسوم به «دناریوس» در سیستم مالی امپراتوری روم دریافته‌اند سکه‌هایی که به دوره زمانی قبل از سال ۹۰ پیش از میلاد تعلق دارند، نقره خالص بوده‌اند.

این در حالی است که سکه‌های ضرب شده در پنج سال بعد از آن از حدود۱۰ درصد مس تشکیل شده‌اند. امری که از افت ارزش پولی این دوره زمانی دارد.

پروفسور کوین بوچر از دانشگاه وارویک در این باره می‌گوید: «این کشف، معنی واقعی اظهارات سیسرو سیاستمدار رومی را درباره بحران مالی در سال ۸۶ قبل از میلاد معلوم می‌کند.

او در یکی از آثار خود نوشته بود: افراد سکه‌هایشان را به اطراف پرت می‌کردند و معلوم نبود دیگر هرکسی واقعا چقدر پول داشته است. مورخان مدت‌ها در مورد اینکه منظور سیسرو چه بوده است بحث می‌کردند و ما معتقدیم که اکنون این معما را حل کرده‌ایم.»

دکتر متیو پونتینگ از دانشگاه لیورپول می‌گوید: «رومی‌ها به ضرب سکه‌های نقره بسیار خوب عادت کرده بودند، بنابراین ممکن است وقتی سکه خالص نبوده اعتماد خود را به سکه از دست داده باشند. به این معنی که سکه را تقلبی و بی‌ارزش دانسته‌اند که دیگر از نقره واقعی ساخته نشده است و به همین خاطر آن‌ها را پرت کرده‌اند.»

پروفسور بوچر می‌گوید عبارت مورد استفاده توسط سیسرو می‌تواند به این معنی باشد که «ارزش سکه‌ها قاطی شد» چرا که هیچ‌کس نمی‌توانسته مطمئن باشد سکه‌هایی که دارد واقعا خالص هستند یا نه.

در ان دوره «ماریوس گراتیدیانوس» با ارائه یک طرح اصلاحات پولی و مالی محبوبیت‌ زیادی کسب کرده بود. در اینکه اصلاحات گراتیدیانوس دقیقا چه بوده است بین مورخان اتفاق نظر وجود ندارد، با این حال یک نظریه این است که او روشی را برای تشخیص سکه‌های جعلی ابداع کرد و با وضع یک استاندارد تازه برای تشخیص سکه‌ها، اعتماد به ضرب سکه را بازگرداند و دوباره دناریوس را به یک واحد پولی با کیفیت بالا تبدیل کرد.

بنابه گفته محققان، درصد خلوص سکه‌ها از نقره خالص به زیر ۹۵ درصد، سپس بار دیگر به حدود ۹۰ درصد و حتی تا ۸۶ درصد نیز کاهش نشان داده است. نتایج تجزیه و تحلیل متالورژی سکه‌ها می‌گوید سکه‌ها عمدتا در این بازه زمانی با ۵ تا ۱۰ درصد آلیاژ مس ضرب شده‌اند.

کاهش ارزش سکه‌ را یکی از عوامل تشدید بحران‌ مالی سال ۸۹ تا ۸۷ پیش از میلاد دانسته‌اند. پروفسور بوچر درباره زمینه این بحران مالی پدید آمده می‌گوید: «در سال های بعد از ۹۱ پیش از میلاد، دولت روم در خطر ورشکستگی قرار داشت. رومی‌ها گرفتار جنگ داخلی بودند و پس از پایان نزاع در سال ۸۹ قبل از میلاد یک بحران بدهی در کشور پدید آمده بود.»

یافته‌های جدید باستان‌شناسان در چارچوب یک پروژه تحقیقاتی پنج‌ساله با بودجه اتحادیه اروپا انجام گرفته است که هدف آن بررسی و درک بهتر استراتژی‌های مالی و پولی دولت‌های مدیترانه‌ای در حدفاصل سال‌های ۱۵۰ پیش‌از میلاد تا ۶۴ پس از میلاد مسیح است.

منبع: یورونیوز