(عکس) کشف باقی مانده خون مرموز روی سلاح های 13000 ساله
باستانشناسان تعداد زیادی ابزار سنگی را در مناطقی که شکارچی-گردآوردگان قبیله کلویس در آمریکا سکونت داشتند، پیدا کردهاند. این قبیله تقریباً در زمان انقراض بزرگ میزیسته است.
نخستین انسانهایی که در آمریکای شمالی زندگی میکردند طبیعت را با حیوانات غولپیکری سهیم بودند. آنها هر روز ممکن بود با یک جانور عظیمالجثه، یک گربه دندان-شمشیری خرخرکنندۀ آماده جهیدن یا گروهی از ماموتهای شبیه به فیل که مشغول جدا کردن شاخهها از درختان بودند برخورد کنند. یا ممکن بود گلهای بیسون وحشی آنها را زیر دستوپایشان له کنند و از صحنه بگریزند.
دانشمندان دلایل متعددی را برای چرایی انقراض آنها مطرح کردهاند. برخی پیشنهاد میدهند که تغییرات محیطی خیلی سریعتر از آنکه حیوانات بتوانند سازگار شوند رخ داده است. برخی دیگر ایده برخورد قطعهای از یک شهابسنگ با زمین را مطرح میکنند. شاید هم شکار بیرویه توسط انسانها یا ترکیبی از همه این موارد باعث انقراض این حیوانات شده است.
پرسش جذابی که در این میان میتوان مطرح کرد آن است که زندگی انسانها در این دوره چه اندازه پیچیده بوده است؟ محققان در مطالعهای جدید از فنون پزشکی قانونی استفاده کردهاند تا با بررسی رد خون در صحنههای جرم با دقت بیشتری به این پرسش پاسخ دهند.
آزمایش ابزار سنگی مانند آلت قتاله
باستانشناسان تعداد زیادی ابزار سنگی را در مناطقی که شکارچی-گردآوردگان قبیله کلویس در آمریکا سکونت داشتند، پیدا کردهاند. این قبیله تقریباً در زمان انقراض بزرگ میزیسته است.
این ابزار شامل سرنیزههایی با شیارهای متفاوت بود و به نحوی ساخته شده بود که کاربران بتوانند سرِ پیکان را به میله سرنیزه نصب کنند. بر اساس کاوشهایی که در غرب ایالاتمتحده انجام شده است، باستانشناسان میدانند شکارچی-گردآوردگانِ قبیله کلویس که تقریباً در زمان انقراض بزرگ میزیستند، گاهگاهی حیوانات غولپیکر عصر یخبندان، مانند ماموتها، را شکار میکردند.
آنها در این مکانها مقادیر زیادی از استخوان این حیوانات را در کنار ابزارهای سنگیای که برای کشتن و قصابیکردن آنها استفاده شده است، پیدا کردهاند. این مکانها برای فهم نقش احتمالی سرخپوستان آمریکایی در انقراض بسیار مهم هستند.
متأسفانه بخش زیادی از بخشهای جنوبشرقی ایالاتمتحده فاقد استخوانهای حفظشده و ابزارهای سنگی مرتبطی است که ممکن است نشانهای از شکار حیوانات غولپیکر توسطِ کلویسها یا سایر فرهنگهای سرخپوستی باشد.
درغیاب شواهدی از استخوانهای حفظشده جانوران غولپیکر، باستانشناسان مجبورند که به روشهای دیگری برای پاسخ به این پرسش استفاده کنند.
دانشمندان حوزه پزشکی قانونی در حدود 50سال است که از روشی با عنوان ایمونوالکتروفورز که تجزیه و تحلیل ایمونولوژی بقایای خون است، برای شناسایی رد خونی که در صحنههای جرم روی اشیاء میماند، استفاده میکنند. در سالهای اخیر محققان این روش را برای شناسایی پروتئینهای خون حیواناتی که روی اشیاء باستانی بر جای ماندهاند، به کار گرفتهاند.
آنها ویژگیهای خون باستانی را با آنتیژنهای خونی که از خویشاوندان مدرن حیوانات منقرضشده دارند، مقایسه میکنند.
تحلیل بقایای خون بر دیاِناِی هسته متکی نیست و بهجایآن، به شناسایی پروتئینهایی میپردازد که توانستهاند در داخل شیارها و شکافهای میکروسکوپی ابزار سنگی، که احتمالاً از زمان ساخت آنها بر جای مانده بودند، باقی بمانند. بهطور معمول، جواب آزمایش درصد کمی از اشیاء باستانی در زمینه بقایای خون مثبت میشود و بین بقایای خون باستانی و مولکولهای ضدسرم در حیوانات مدرن همخوانی نشان میدهد.
شناسایی طعمههای باستانی انسانهای شکارچی
دانشمندان در تحقیقی که اخیراً انجام شده است به دنبال شناسایی رد خون روی ابزار سنگی قبیله کلویس در آمریکا بودند. ازآنجایی که ابزار و مصنوعات مرتبط با سرخپوستان باستانی بسیار اندک است، آنها این مصنوعات را در موزهها، مجموعههای خصوصی، و اشیائی که در دانشگاهها یا حتی پایگاههای نظامی نگهداری میشوند، بررسی کردند و در کل 120 نمونه ابزار سنگی مرتبط با سرخپوستان آمریکایی را گردآوری کردند.
نتیجه بررسی بقایای خون اثبات کرد این ابزار با پروتئینهای خون حیوانات باستانی در تماس بودهاند. این نتایج شامل نخستین شواهد مستقیم از خون ماموتها یا ماستودونهای منقرضشده روی ابزار سنگی و خون اسب منقرضشده آمریکای شمالی روی مصنوعات سرخپوستان شرق آمریکای شمالی است. این شواهد از این لحاظ مهم هستند که نشان میدهند این حیوانات در کارولینا وجود داشتهاند و توسط سرخپوستان اولیه ساکن در این مناطق شکار میشدند.
یکی از رایجترین نمونههای خون مربوط به خون بیسونها بود که نشان میداد شکار این جانور در بین قبیله کلویس رایج بوده است. بیسون در آمریکای شمالی منقرض نشد بلکه بهاحتمال خیلی زیاد به دلیل تغییرات اقلیمی که با پایان یافتن عصر یخبندان و گرمتر شدنِ هوا رخ داد، کوچکتر شد.
این نتایج چه چیزی درباره انقراض میگویند؟ درحالیکه این مطالعه نمیتواند اثبات کند انسانها مسئول انقراض این گونهها بودهاند اما نشان میدهد که سرخپوستان باستانی که در سراسر قاره آمریکا ساکن بودند این حیوانات را شکار و پاکسازی میکردند.
این نتایج همچنین نشان میدهد که ماستودونها و ماموتها و اسبها همزمان با مردمان قبیله کلویس و چندصدسالی قبل از انقراضشان میزیستند.
یافته جالب دیگر آن است که هرچند بقایای خون ماموتها و ماستودونها بر روی مصنوعات قبیله کلویس دیده شده است، اما بقایای خون اسبها هم روی مصنوعات قبیله کلویس و هم روی ابزار مرتبط با سرخپوستان باستانی آمریکایی پیدا شده که خیلی جوانتر از مردمان کلویس بودند. این یافته نشان میدهد که انقراض ماموتها و ماستودونها تا پایان دوره کلویس تکمیل شده بوده اما انقراض اسبها مدتی بعد از پایان عصر یخبندان رخ داده است.