کشف گورهای اشرافی ۳۵۰۰ ساله در «تکیه خاله سلطان»
محققان دانشگاه گوتنبرگ میگویند این مقبرهها جزو غنیترین مقبرههایی هستند که تا کنون در منطقهی مدیترانه پیدا شدهاند.
فرادید| کاوشهای باستانشناسان سوئدی در منطقه موسوم به «تکیه خاله سلطان» در کشور قبرس منجر به کشف گورهایی با اشیاء تدفینی ارزشمند شده است. محققان دانشگاه گوتنبرگ میگویند این مقبرهها جزو غنیترین مقبرههایی هستند که تا کنون در منطقهی مدیترانه پیدا شدهاند و اطلاعات باارزشی را دربارهی تاریخ این شهر باستانی در اختیار محققان قرار میدهند.
به گزارش فرادید، مصنوعات باارزش یافتشده در مقبرهها نشانگر قدرت و اعتبار فرد مدفون هستند. این مصنوعات، نشانههایی از تجارت پر رونق مس بین سالهای ۱۳۰۰ و ۱۵۰۰ پ. م. هستند.
تیم اکتشافی به رهبری پروفسور پیتر فیشر باور دارد که غنای گورنهادهها نشانگر سلطنتی بودن آنهاست، گرچه ماهیت دقیق دولتشهر آن زمان نامشخص مانده است. افراد مدفون در این گورها احتمالاً نقش مهمی در ادارهی شهر داشتند؛ شهری که به واسطهی نقشش در تجارت مس شهرت داشت.
گورها که بیرون از شهر عصر برنز با وسعت ۵۰ هکتاری واقع شدهاند متشکل از اتاقکهای زیرزمینی هستند که راه دسترسی به آنها گذرگاههای باریکی از سطح زمین است. این اتاقکها اندازههای مختلفی دارند، اندازهی برخی از آنها تا ۵×۴ متر است.
در ماموریتهای اکتشافی قبلی که از سال ۲۰۱۰ در تکیه «خاله سلطان» نزدیک شهر لارناکا آغاز شد، گورهای اتاقکی با گورنهادههای باارزش یافت شدند. با این حال، گورهای تازه کشفشده به دلیل اندازهی و کیفیت استثنایی مصنوعاتی که درون آنهاست، چشمگیرتر هستند.
نیم تاج گاو نر
بیش از ۵۰۰ دستسازهی کامل از دو مقبره کشف شد. بسیاری از این اقلام، از فلزات باارزش، سنگها، عاج و سرامیکهای باارزش ساخته شدهاند. تقریباً نیمی از مصنوعات از کشورهای همسایه آمدهاندد. منشا طلا و عاج، مصر بوده، در حالی که سنگهایی از قبیل لاجورد، عقیق قرمز و فیروزه به ترتیب از افغانستان، هند و کوه سینا آورده شدند. این گورها همچنین حاوی اشیاء کهربایی نشاتگرفته از منطقهی بالتیک هستند.
این مقبرهها با استفاده از مغناطیسسنج کشف شدند؛ نوعی دستگاه که میتواند تصاویر اشیاء و ساختارهای بالای ۲ متر زیر سطح را بگیرد. محققان با استفاده از این شیوه، حفرههای بزرگی را زیر سطح شناسایی کردند که منجر به ادامه یافتن کاوشها و در نهایت کشف این مقبرهها شد.
میان اسکلتهای سالم ماندهای که در این مقبرهها یافت شد، اسکلت زنی یافت شد که اطرافش را دهها ظرف سرامیکی، جواهرات و یک آینهی گرد برنزی صیقلی پوشانده بود. افزون بر اینها، یک کودک یکساله هم کنار اسکلت زن بود که در کنار او هم یک اسباببازی سرامیکی بود.
هم مردان و هم زنان نیمتاجهای مزین به تصاویر برجستهی گاوهای نر، غزالها، شیرها و گلها را پوشیده بودند. در این سفر اکتشافی، گردنبندهایی با آویزههای با کیفیت بالا هم پیدا شد که احتمالاً در جریان سلسلهی هجدهم در مصر ساخته شدند؛ دورهای که مصادف با حکومت فراعنهای از قبیل تحوتموس سوم، آمنوفیس چهارم (آخناتن) و همسرش نفرتیتی است.
کوزه منقوش به یک ارابه بزرگ
بیشتر ظروف سرامیکی از جایی که یونان امروزی است آمدهاند. از ترکیه، سوریه، فلسطین و مصر هم دیگهایی پیدا شده است. گورنهادهها شامل سلاحهای برنزی میشوند که برخی از آنها با کتیبههایی از خدایان و حاکمان حکاکی شدهاند.
ثروت هنگفت افراد مدفون حاصل تولید مس بود. معادن مجاور در کوههای ترودوس سنگ مس تولید میکردند که در شهر تصفیه میشد. سپس این شهر بندری، فلز تصفیه شده را در مقادیر زیاد به کشورهای همسایه صادر میکرد. پیتر فیشر میگوید مس کالای مهمی بود زیرا در ترکیب با قلع به آلیاژ سخت برنز تبدیل میشود که نام خود را به عصر برنز نیز داده است.
کشف اخیر مقبرههای مجلل در نزدیکی تکیه خاله سلطان، نگاهی اجمالی به شکوه و پیچیدگی قبرس باستان در عصر برنز دارد. گورنهادههای یافتشده، بینشهای ارزشمندی را در مورد زندگی و وضعیت حاکمان اشرافی شهر ارائه میدهند.
مترجم: زهرا ذوالقدر