اجساد این مقبرۀ شش هزار ساله، بعد از مرگ «تکه تکه» شده بودند

فرادید| باستان‌شناسان در اسپانیا شواهدی کشف کردند که نشان می‌دهد انسان‌های باستان حدود ۶۰۰۰ سال پیش، اجساد را کالبدزدایی و تکه‌تکه می‌کردند. اما این شواهد، سرنخ‌های یک قتل باستانی نیستند بلکه این آسیب‌های استخوانی به احتمال زیاد مربوط به مراسم تشییع جنازه پس از مرگ هستند. 

به گزارش فرادید، ده‌ها سال پیش، باستان‌شناسان دو مقبره سنگی بزرگ دوران نوسنگی را در شمال اسپانیا کشف کردند که قدمت آن‌ها به هزاره چهارم قبل از میلاد می‌رسید. این دو مقبره حاوی بقایای بیش از ۲۴ مرد، زن و کودک و نوک پیکان سنگ چخماقی، درفش‌های استخوانی، ابزار سنگی و قطعات سفالی بود. حالا، تجزیه و تحلیل جدید استخوان‌های این افراد نشان داده است که تعداد زیادی از آن‌ها حول و حوش یا درست پس از مرگ، کالبدزدایی و تکه‌تکه شده‌اند. 

محققان یافته‌های جدید را در مطالعه‌ای که ۱ دسامبر در مجله بین المللی Osteoarchaeology منتشر شد، توصیف کردند.

به گفته محققان، بین ۷۰ تا ۹۰ درصد استخوان‌ها از جمله استخوان‌های بازو، شکستگی‌های «پروانه‌ای‌شکل» داشتند که ناشی از اعمال یک نیروی عمودی بر استخوان است. آثار ضربه روی برخی از استخوان‌ها نیز مشاهده شد که نشان‌دهنده اعمال نیروی ضربه‌ای یا کوبشی است. آثار برش V شکل نیز کشف شدند که احتمالاً توسط افرادی ایجاد شدند که از ابزار سنگی برای کالبدزدایی مردگان استفاده می‌کردند. 

مطالعات قبلی نشان داد اسکلت‌ها، تدفین‌هایی هستند که پس از گذشت مدتی، پاکسازی یا کنار گذاشته شده‌اند. محققان مطالعه جدید به این نتیجه رسیدند که شکستگی‌ها و آثار بریدگی، بخشی از «فرایند مدیریت مرگ» بودند که افراد برای رسیدگی به هموطنان فوت‌شده‌شان انجام می‌دادند. 

آنجلیکا سانتا کروز، باستان‌شناس دانشگاه وایادولید در اسپانیا گفته است: «تفسیر انگیزه این اعمال کار سختی است. این اقدامات ممکن است با هدف تسریع فرآیند تجزیه جسد در مواقع ضروری انجام شده باشد و ممکن است برخی از این استخوان‌ها به عنوان اشیاء تدفین یا یادگاری پرستش می‌شدند.» 

 نمای قدامی علائم برش را در یک‌سوم دور استخوان نشان می‌دهد.

با این حال، محققان نتوانستند این موضوع را غیرمحتمل بدانند که شاید این افراد درگیر آدم‌خواری در مراسم تدفین بودند. مصرف گوشت مردگان یک رفتار انسانی باستانی است و نمونه‌های زیادی از آن در سراسر شمال غربی اروپا، به ویژه در دوره پارینه سنگی پسین (۳۵۰۰۰ تا ۱۰۰۰۰ سال پیش) یافت شده است. 

الگوهای شکستگی استخوان‌ها به‌ویژه در لوس زوماکالس می‌تواند نشان‌دهنده آدم‌خواری پس از مرگ باشد که به آن اِندوکانیبالیسم یا آنتروپوفاژی نیز گفته می‌شود، اما نویسندگان این مطالعه گفته‌اند: «چنین ادعایی نیازمند احتیاط فراوان است.» 

این مکان‌ها سرنخ‌های جزئی دیگری برای کمک به روشن شدن این شیوه‌های تدفین دارند. اطلاعات کمی در مورد زندگی این مردمان نوسنگی وجود دارد چون سکونتگاه‌های کمی یافت شده است. سانتا کروز می‌گوید مردم محلی احتمالاً به کشت محصولات زراعی و جستجو برای غذا می‌پرداختند و یک سبک زندگی نیمه‌عشایری متمرکز بر دامپروری داشتند.

سانتا کروز و خاویر ولاسکو-وازکز، نویسنده مشترک این مطالعه، با توجه به اطلاعات جدیدی که با نگاه دقیق به استخوان‌های شکسته به دست آوردند، می‌گویند مطالعات مشابه روی استخوان‌های مقبره‌های دیگر این منطقه برای درک بهتر تنوع شیوه‌های تدفین باستانی ضروری است.

مترجم: زهرا ذوالقدر