سنگ غول‌آسای 6 تنی که 5 هزار سال قبل 700 کیلومتر جا‌به‌جا شده است!
تحقیقات اخیر نشان داده که یکی از سنگ‌های غول‌آسای بنای باستانی استون‌هنج ممکن است از شمال شرقی اسکاتلند، یعنی حداقل ۷۰۰ کیلومتر دورتر به محل چینش نهایی خود در جنوب غربی انگلستان، آورده شده باشد.
فرادید| تحقیقات اخیر به رهبری دانشگاه کِرتین نشان داده که سنگ برواره‌ی استون‌هنج ممکن است از شمال شرقی اسکاتلند، حداقل ۷۰۰ کیلومتر دورتر به محل چینش نهایی خود در جنوب غربی انگلستان، آورده شده باشد.
به گزارش فرادید، مطالعه‌ی جدید، منشأ این بلوک یکپارچه را شمال شرقی اسکاتلند می‌داند و این باور قدیمی که منشا آن ولز است را به چالش می‌کشد. افزون بر این، نتایج این مطالعه گواه وجود شیوه‌های حمل‌ونقل و ساختار اجتماعی بسیار پیچیده در زمان رسیدن این سنگ به مکان فعلی خود در جنوب انگلستان، یعنی حدود ۵۰۰۰ سال پیش، است.
این مطالعه با عنوان «منشأ اسکاتلندی سنگ استون‌هنج» در مجله Nature منتشر شد.
تحقیقات جدید جذابیت بیشتری را به داستان مکان معروف دوران نوسنگی اضافه کرده، هرچند روشن نیست چگونه انسان‌های ماقبل تاریخ توانسته‌اند این سنگ ۶ تنی را به سمت دیگر جزایر بریتانیا منتقل کنند.
ساخت استون‌هنج حدود ۵۰۰۰ سال پیش آغاز شد و در طول ۲۰۰۰ سال بعد، دستخوش تغییرات زیادی شد. پیش از این، اعتقاد بر این بود که هِنج از دو نوع مختلف سنگ ساخته شده: سنگ‌های سارسِن بزرگتر که احتمالاً ۲۵ کیلومتری دورتر از مارلبورو استخراج شده و سنگ‌های آبی کوچکتر که از تپه‌های پرِسِلی در جنوب غربی ولز آورده شدند.
سنگ «برواره»، بلوک عظیمی از ماسه سنگ که به صورت مسطح در مرکز بنای یادبود مدفون شده و ابعاد آن ۵ در ۱ متر است، مدت‌ها تصور میشد یکی از سنگ‌های آبی ولز است، اما تحقیقات تازه نشان داده که اینطور نیست.
محققان کِرتین قدمت و شیمی دانه‌های معدنی درون قطعات سنگ برواره در مرکز دایره سنگی نمادین استون‌هنج در ویلتشایر را بررسی کردند.
آنتونی کلارک، کاندیدای دکترای کرتین در حال مطالعه نمونه‌ها در آزمایشگاه
نویسنده ارشد و دانشجوی دکتری، آنتونی کلارک از گروه سیستم‌های معدنی تایم‌اِسکِیل در دانشکده علوم زمین و سیاره‌ای کرتین گفته که تجزیه و تحلیل قدمت و ترکیب شیمیایی کانی‌های موجود درون قطعات سنگ برواره با سنگ‌های شمال شرقی اسکاتلند مطابقت دارد و به وضوح با سنگ بستر ولز فرق دارد.
آقای کلارک توضیح داده: «ما در تحلیل‌هایمان دریافتیم دانه‌های معدنی خاص در سنگ برواره عمدتاً بین ۱۰۰۰ تا ۲۰۰۰ میلیون سال قدمت دارند، در حالی که سایر کانی‌ها حدود ۴۵۰ میلیون سال قدمت دارند.»
«این نتیجه یک اثرانگشت شیمیایی متمایز را نشان می‌دهد مبنی بر اینکه این سنگ از صخره‌هایی در حوضه اورکادیان، اسکاتلند، حداقل ۷۵۰ کیلومتر دورتر از استون‌هنج آمده است. با توجه به خاستگاه اسکاتلندی آن، یافته‌ها با توجه به محدودیت‌های تکنولوژیکی عصر نوسنگی، در مورد چگونگی جابجایی چنین سنگ عظیمی در فواصل طولانی در حدود ۲۶۰۰ سال قبل از میلاد، پرسش‌های جالبی را ایجاد می‌کنند.»
«این کشف برای من اهمیت شخصی دارد. من در مانید پرسلی ولز بزرگ شدم، جایی که برخی از سنگ‌های استون هنج از آنجا آمدند. من اولین بار وقتی یک‌ساله بودم استون‌هنج را دیدم و حالا در ۲۵ سالگی، از استرالیا بازگشتم تا به این کشف علمی کمک کنم.»
پروفسور کریس کِرکلَند، از نویسندگان این مطالعه گفته که این یافته‌ها نتایج مهمی برای درک جوامع باستانی، ارتباطات آن‌ها و روش‌های حمل و نقل آن دوران دارد.
پروفسور کرکلند افزود: «کشف ما درباره منشأ سنگ برواره، سطح قابل‌توجهی از هماهنگی اجتماعی در دوره نوسنگی را نشان می‌دهد و به ترسیم تصویر جذابی از بریتانیای ماقبل تاریخ کمک می‌کند.»
آنتونی کلارک و پروفسور کریس کرکلند در استون‌هنج
«جابجایی چنین محموله‌های عظیمی به صورت زمینی از اسکاتلند به جنوب انگلستان بسیار چالش‌برانگیز بوده و نشان‌دهنده یک مسیر دریایی احتمالی در امتداد سواحل بریتانیا است.»
«این به معنای شبکه‌های تجاری راه دور و سطح بالاتری از سازمان‌دهی اجتماعی نسبت به چیزی است که به طور گسترده گمان میشد در دوره نوسنگی در بریتانیا وجود داشته است.»
پروفسور هارلین هاین، معاون رئیس دانشگاه کرتین، گفته که بسیاری از تحقیقات و تحلیل‌های انجام‌شده توسط آقای کلارک و پروفسور کرکلند در مرکز مشهور جان دو لاتر دانشگاه انجام شده است.
این تحقیق که پروژه کشف شورای تحقیقات استرالیا حامی مالی آن است، با همکاری دانشگاه آبریستویث، دانشگاه آدلاید و دانشگاه کالج لندن انجام شد.
مترجم: زهرا ذوالقدر
