سفر به ایران قدیم؛ یادداشت‌های علم، شنبه ۷ آذر ۱۳۴۹: شاه یک روزی به من فرمود که لوله گاز شوروی به اندازه چندین لشکر در شمال به من کمک می‌کند

اسدالله علم (۱ مرداد ۱۲۹۸ بیرجند – ۲۵ فروردین ۱۳۵۷ نیویورک)، یکی از مهم‌ترین چهره‌های سیاسی دوران محمدرضا شاه، وزیر دربار از ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۶ و نخست‌وزیر ایران از سال ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۲ بود.  

 

در ادامه بخشی از یادداشت ها او را بخوانید.

 

بالاخره دیشب باران بارید. صبح که شرفیاب شدم، گل از گل شاهنشاه شکفته بود، گو  این که هنوز خبر ولایات نرسیده است. راجع به خیلی مسائل صحبت کردیم. من هرچه عرض نامطبوع داشتم کردم و برای بیشتر جواب مساعد شنیدم، از جمله راجع به اضافه  حقوق یک نفر که شاهنشاه چندان دوست ندارند.

 

راجع به کنترات معادن مس سرچشمه او امری فرمودند که به وزیر اقتصاد و  انگلیس‌ها ابلاغ کنم که بهره برداری نباید طوری باشد که قسمتهای خوب اول کار  بهره برداری بشود و قسمت‌های بد به آخر بماند. بعد هم اگر انگلیس ها می‌خواهند با ما  شریک بشوند باید تا آخر کار بمانند. از قسمت‌های بخش خصوصی هم باید یک قسمت  گرفته شده به دولت واگذار [شود] که سهم دولت مجموعاً از سایر شرکا، چه خارجی و چه  ایرانی بیشتر باشد. من عرض کردم شرکت آمریکایی Cirro حاضر است فوری  سرمایه گذاری عظیمی این جا بکند.فرمودند: انگلیسی‌ها این جا را کشف کردند، تا حالا  هم بدی نکردند، چرا اذیتشان بکنیم؟ البته اگر شرایط ما را قبول کنند.  

 

معادن مس سرچشمه از بزرگترین معادن مس جهان است با کنگو به آسانی رقابت  می‌کند. یک دوست من می‌گفت احمق‌هایی که برخلاف رژیم و شاهنشاه هستند، نمی‌دانند که وقتی یک مردی با قدرت سرچشمه گاز شوروی و نفت غرب و مس دنیا را در دست دارد، به جای آن که خارجی ها با او به جدال برخیزند از او خایه مالی میکنند.  اتفاقاً خود شاهنشاه یک روزی به من فرمودند که لوله گاز شوروی به اندازه چندین لشکر  در شمال به من کمک می‌کند.