مجسمه ۲۱۰۰ ساله «الهۀ مادر» در ویرانه‌های قصر «مهرداد ششم» کشف شد
مجسمه‌ی شگفت‌انگیزی از الهه مادر یا «ایزدبانو سیبل» که قدمت ۲۱۰۰ ساله دارد در قلعه تاریخی کورول در شهر اردوی ترکیه کشف شده است. این مجسمه از دید تاریخی بسیار ارزشمند است، زیرا نخستین مجسمه‌ی مرمری است که در محل اصلی خود یافت شده است.
فرادید| این مجسمه که حدود ۲۰۰ کیلوگرم وزن و ۱۱۰ سانتی‌متر ارتفاع دارد، طی کاوش‌هایی که سال ۲۰۱۶ به سرپرستی پروفسور سلیمان یوجَل شَنیورت و تیم او انجام شد، کشف شد. این اثر تاریخی از زمان کشف هزاران بازدیدکننده را به خود جذب کرده که مشتاق دیدن این گنجینه ارزشمند هستند.
به گزارش فرادید، این مجسمه نه تنها از دید هنری چشمگیر است، بلکه پلی به باورهای تمدنی باستانی است. برای مردم آن دوران، الهه مادر سیبل نماد باروری، حفاظت و جنبه‌های پرورشی طبیعت بود و نیرویی حیات‌بخش که جوامع آن‌ها را پایدار نگاه می‌داشت. او در مقام یک الهه قدرتمند پرستش میشد و تصور میشد از سرزمین و ساکنان آن محافظت می‌کند. پرستش او بخش جدایی‌ناپذیر هویت فرهنگی منطقه و بازتاب ارزش‌ها و آرمان‌های جامعه‌ای بود که در جستجوی هماهنگی با نیروهای الهی و طبیعت بودند.
در جریان کاوش‌هایی که به رهبری پروفسور شنیورت از دانشگاه قاضی انجام شد، حدود ۳۰۰۰ شیء تاریخی کشف شد. از جمله آثار مهم این کاوش‌ها می‌توان به مجسمه سیبل که بر تخت خود نشسته، خدای باروری دیونیسوس، همچنین مجسمه‌های پان و ریتون (ظروف مذهبی به شکل حیوانات) اشاره کرد.
پروفسور شنیورت در جدیدترین اظهارات خود به زمینه تاریخی مجسمه اشاره کرد و گفت باوجود برخی تردیدها در زمان کشف، این مجسمه بدون تردید متعلق به الهه سیبل است. وجود تعداد زیادی پیکره‌های سفالی از سیبل در همان منطقه، این ادعا را تأیید می‌کند. افزون بر این، مکان کشف مجسمه در دروازه اصلی شهر که معمولاً به الهه‌های محافظ اختصاص داشته، نشانگر هویت آن است.
قلعه کورول که در دوران پادشاهی مهرداد ششم (میتراداتس کبیر) از آن به‌عنوان یک دژ نظامی استفاده میشد، در برابر حملات شدید رومیان ایستادگی کرد اما در نهایت بر اثر یک آتش‌سوزی ویران شد. مهرداد ششم، پادشاه پنتوس از سال ۱۲۰ پیش از میلاد تا زمان مرگش در ۶۳ پیش از میلاد حکمرانی کرد و بیشتر به‌دلیل مبارزاتش علیه گسترش نفوذ روم در شرق شناخته می‌شود. او یک فرمانده نظامی و استراتژیست ماهر بود که توانست اقوام مختلف را در برابر روم متحد کند. وی سه جنگ بزرگ معروف به جنگ‌های مهردادی را علیه روم رهبری کرد که اثبات توانایی‌های تاکتیکی و مقاومت او بودند.
حفاری‌های انجام‌شده در قلعه کورول شواهدی از درگیری‌های نظامی را فاش کردند، از جمله پرتابه‌ها، سلاح‌ها و بقایای آتش‌سوزی که در نهایت منجر به نابودی قلعه شد. نکته جالب اینست که مجسمه سیبل در اثر فروریختن دروازه ورودی در طول حمله رومیان، از آسیب و نابودی در امان ماند.
پروفسور شنیورت توضیح داد کنار این مجسمه، هدایایی از جمله سکه‌ها و سرنیزه‌ها نیز یافت شده که احتمالاً از سوی ساکنان محلی به‌عنوان بخشی از آیین‌های پرستش به الهه مادر تقدیم شده بودند. کشف این مجسمه موجی از علاقه را میان مردم ایجاد کرده و بازدیدکنندگان بسیاری را به محل کشف آن جذب کرده است. پروفسور شنیورت گفته: «خبر کشف این مجسمه خیلی زود منتشر شد و سبب شد افراد زیادی از هر سن و سالی برای دیدن این گنجینه تاریخی به اینجا بیایند.»
قلعه کورول که ۲۰ کیلومتر با مرکز شهر اردو فاصله دارد، نخستین محل کاوش علمی باستان‌شناسی در منطقه شرق دریای سیاه است. این قلعه که قدمت حدود ۲۳۰۰ساله دارد، احتمالاً به‌عنوان یک پادگان نظامی کاربرد داشته است. با توجه به کمبود تحقیقات باستان‌شناسی در منطقه دریای سیاه، کاوش‌های جاری در قلعه کورول از اهمیت زیادی برخوردار هستند. این کاوش‌ها تاکنون منجر به کشف مجموعه‌ای ارزشمند از آثار تاریخی، از جمله اشیای مذهبی و آیینی، سفالینه‌ها، سکه‌ها و پیکره‌هایی از خدایان باستانی شده‌اند.
مترجم: زهرا ذوالقدر
