سجونگ کبیر؛ بزرگ‌ترین پادشاه کره در دوران سلسلۀ چوسان
یکی از بزرگ‌ترین فرمانروایان کره در دوران قرون وسطی سجونگ کبیر بود که در اینجا با سرگذشت او و مهم‌ترین اقداماتش آشنا خواهید شد.
فرادید| «کره» به‌عنوان یک ملت، جزو قوی‌ترین پادشاهی‌های جهان قرون وسطی محسوب نمی‌شود. بخشی از این موضوع به دلیل نگاه اروپامحور به تاریخ قرون وسطی و رقابت کره با سلسله‌های قدرتمند چین و امپراتوری در حال گسترش ژاپن است.
به گزارش فرادید، با این حال، یک فرمانروای برجسته میان هم‌عصرانش وجود دارد که لقب «کبیر» را دریافت کرده است: سجونگ کبیر. گرفتن این لقب برای یک پادشاه، افتخار نادری است.
اوایل زندگی سجونگ
پرتره سجونگ کبیر، پس از مرگ، ۱۹۷۳
همانند بسیاری از فرمانروایان قرون وسطی، داده‌های کمی درباره کودکی سجونگ در دست است، اما می‌دانیم نام تولد او «ئی تو» بود و در ۱۵ مه ۱۳۹۷ به دنیا آمد. پدرش تائه‌جونگ، سومین پادشاه سلسله جوسئون و مادرش ملکه وونگ‌یئونگ بود. پدربزرگ او، پادشاه تائه‌جو، بنیان‌گذار سلسله چوسان بود که به مدت ۴۰۰ سال بر کره حکمرانی کردند. (سلسله چوسان به احترام پادشاهی قدیمی چوسان به این عنوان نامیده شده بود).
نکته جالب دیگر اینست که یی تو در کاخ گیونگبوکگونگ، محل اصلی اقامت خانواده سلطنتی متولد نشد؛ شاید به این دلیل که پدرش زمان تولد او هنوز پادشاه نشده بود.
پدرش ازدواج او را با بانوی سیم از خاندان چونگ‌سونگ سیم ترتیب داد و او بعدها به ملکه سوهئون تبدیل شد. سال ۱۴۱۲، وقتی ۱۵ساله بود، به او لقب «شاهزاده بزرگ چونگ‌نیونگ» داده شد و سه سال بعد نخستین پسرش، مونجونگ که بعدها پنجمین پادشاه چوسان شد، به دنیا آمد.
مسیر سجونگ به تخت سلطنت
قبر سجونگ کبیر
سجونگ سومین فرزند تائه‌جونگ بود و به شکل طبیعی انتظار نمی‌رفت پادشاه شود، زیرا دو برادر بزرگ‌تر داشت.
شاهزاده بزرگ یانگ‌نیونگ، فرزند ارشد، قرار بود تخت را به ارث ببرد، اما تائه‌جونگ رفتار او را غیرمنطقی و بی‌ثبات دید و همراه با مقامات دربار تشخیص دادند که او برای حکومت نامناسب است.
در نهایت، یانگ‌نیونگ به‌عنوان ولیعهد کنار گذاشته شد و تا اواسط سال ۱۴۱۸، مقامات دوباره تائه‌جونگ را به انتخاب وارث جدید تشویق کردند.
تائه‌جونگ ابتدا می‌خواست فرزند بزرگ یانگ‌نیونگ را جانشین کند، اما پس از مشورت با مقامات، دریافتند نیاز به فردی حکیم دارند و فرزند یانگ‌نیونگ این ویژگی را نداشت.
سوابق معتبر در دانشگاه ملی سئول
سوابق معتبر سلسله چوسان که منبع اصلی این دوره به شمار می‌روند، یادآور می‌شوند تائه‌جونگ هنگام پاسخ به این پرسش که چرا فرزند یانگ‌نیونگ را برای جانشینی انتخاب نمی‌کند، پاسخی بسیار سنجیده ارائه داد: «پدر بهتر از هر کسی فرزندانش را می‌شناسد، همان‌طور که پادشاه بهترین شناخت را از رعایای خود دارد.»
پس از او، گزینه‌ی آشکار بعدی، فرزند دوم تائه‌جونگ، شاهزاده بزرگ هیوریونگ بود. با این حال، تائه‌جونگ هیوریونگ را بیش از حد نرم‌خو می‌دید و احساس می‌کرد او قادر نخواهد بود از پس مقامات چینی به درستی برآید.
در نهایت، نوبت به سجونگ رسید. شاید سومین بار، بخت با او یار بود. تائه‌جونگ سجونگ را هوشمند، از دید سیاسی زیرک و هر چیزی دانست که یک پادشاه باید باشد و مقامات دربار نیز او را به‌عنوان انتخاب مطلوب خود پذیرفتند.
روز ۸ ژوئیه ۱۴۱۸، سجونگ به عنوان ولیعهد چوسان منصوب شد.
حکومت اولیه سجونگ
نقاشی کنفوسیوس، اثر کانو سانستسو، ۱۶۳۲
دو ماه پس از این تصمیم، تائه‌جونگ تصمیم به کناره‌گیری گرفت و حکومت سجونگ رسماً در ۱۸ سپتامبر ۱۴۱۸ آغاز شد. با این حال، تائه‌جونگ همچنان قدرت‌هایی همچون کنترل ارتش و تصمیم‌گیری سیاسی را داشت.
برخلاف بسیاری از پادشاهان قرون وسطی، سجونگ از کنترل پدرش ناراضی نبود و از مشاوره او بهره می‌برد و سلطه‌اش را به چالش نکشید.
مشکلات مذهبی
بودای متفکر، کره، اواسط قرن هفتم
در دوران سجونگ، دو دین اصلی وجود داشت: کنفوسیوس و بودیسم. سجونگ مانند پدرش و بیشتر پادشاهان پیشین چوسان، کنفوسیوس را ترویج داد و بودیسم را محدود کرد.
او زمین‌های معابد بودایی را مصادره و بازتوزیع کرد، ورود راهبان به پایتخت را ممنوع کرد و از هفت مکتب بودایی تنها دو مکتب باقی گذاشت.
گسترش نظامی به رهبری سجونگ کبیر
جزیره تسوشیما
مشهورترین لشکرکشی نظامی دوران سجونگ، حمله به جزیره تسوشیما بود. بین ۲۰ ژوئن تا ۳ ژوئیه ۱۴۱۹، نیروهای کره‌ای برای مقابله با دزدان دریایی ژاپنی اعزام شدند. در این حمله، ۲۴۵ ژاپنی کشته یا اعدام و ۱۱۰ نفر اسیر شدند، در حالی که ۱۸۰ کره‌ای نیز جان باختند.
سجونگ همچنین جورچن‌ها را در شمال کره و جنوب چین فتح کرد و قلمرو خود را تا رودخانه سونگ‌هوآ گسترش داد.
علم و فناوری در دوران سجونگ
سوجئون‌جون در کاخ گیونگبوک، محل تالار دانایان
سجونگ به علم اهمیت زیادی می‌داد و سال ۱۴۲۰، تالار دانایان را در کاخ گیونگبوک بنا کرد. سال ۱۴۲۸، دستور انتشار ۱۰۰۰ نسخه از یک کتاب راهنمای کشاورزی را داد و سال ۱۴۲۹، کتاب «نانگسا جیک‌سئول» را منتشر کرد.
مخترع جانگ یونگ‌سیل نیز توسط سجونگ در مقام تکنسین دربار منصوب شد و سال ۱۴۳۴، دستگاه چاپ جدیدی اختراع کرد که سریع‌تر از مدل قبلی عمل می‌کرد.
تقویم کره‌ای نیز بازسازی شد و از پایتخت هانسئونگ برای محاسبات نجومی استفاده شد.
اصلاحات اجتماعی و حقوق زنان
پرچم پادشاه جوسئون، حدود ۱۸۸۲
سجونگ از پیشگامان حقوق زنان بود و مرخصی ۱۰۰ روزه زایمان برای دهقانان در سال ۱۴۲۶ و ۳۰ روز مرخصی پدری در سال ۱۴۳۴ برقرار کرد. او همچنین مالیات کشاورزان را در شرایط سخت کاهش داد و غذای اضافی کاخ را بین فقرا توزیع کرد.
توسعه خط هانگول
متون هانگول در ایسادونگ
شاید بزرگ‌ترین دستاورد سجونگ، ایجاد و توسعه خط هانگول بود. پیش از هانگول، بیشتر کره‌ای‌ها به خط کلاسیک چینی می‌نوشتند و هانگول موجب ارتقاء سواد و هویت ملی شد. هانگول سال ۱۴۴۳ تکمیل و سال ۱۴۴۶ منتشر شد، هرچند با مخالفت نجیب‌زادگان روبه‌رو شد.
مرگ و میراث سجونگ
نمای هوایی قبر سجونگ کبیر
سجونگ سال ۱۴۳۹ به بیماری مبتلا شد و سال ۱۴۴۲، پسرش یی هیانگ به‌عنوان نایب‌السلطنه به‌جای پدرش خدمت کرد. سجونگ روز ۸ آوریل ۱۴۵۰ درگذشت و در یوجو دفن شد.
میراث او بی‌چون و چراست: پیشرفت‌های علمی و فناوری، لشکرکشی‌ها و معرفی هانگول، همگی گواه عظمت اوست و موجب شده لقب «کبیر» شایسته او باشد.
مترجم: زهرا ذوالقدر
