چرا اروپاییهای قرون وسطی در «کمد» میخوابیدند؟

شاید ایده خوابیدن درون یک گنجه چوبی شبیه یک شایعه تاریخی عجیب به نظر برسد، اما برای قرنها از دوران قرون وسطی تا اوایل قرن بیستم، این روش برای بسیاری از اروپاییها بسیار عادی و رایج بود. این تختهای چوبی یا «کمدتختها» فقط یک کنجکاوی تاریخی نبودند؛ آنها عملی، چندمنظوره و به شکل شگفتانگیزی راحت بودند.
فرادید| برای درک اینکه چرا خوابیدن در یک کمدتخت چوبی منطقی بود، باید خودتان را جای فردی در اروپای قرون وسطی بگذارید. خانهها اغلب کوچک بودند، عایقکاری ضعیفی داشتند و تنها با یک شومینه مرکزی گرم میشدند که به ندرت کل اتاق را گرم میکرد. زمستانها طولانی و طاقتفرسا بودند. در چنین شرایطی، خوابیدن در یک کمدتخت چوبی نه تنها عجیب نبود، بلکه بسیار عاقلانه به نظر میرسید.
به گزارش فرادید؛ این کمدتختها اقلیم کوچک مخصوص خودشان ایجاد میکردند، گرمای بدن را حفظ میکردند و افراد را از جریانهای هوای سرد محافظت میکردند. در اصل، آنها مثل یک پیله شخصی عمل میکردند و گرما را جایی که بیشترین نیاز وجود داشت حفظ میکردند.
این کمدتختها نه تنها گرم بودند، بلکه چندکاره هم بودند. در طول روز، میشد آنها را بست یا جمع کرد تا فضای بیشتری در اتاقهای تنگ ایجاد شود، اما شبها به پناهگاهی گرم و نرم تبدیل میشدند. در خانههای شلوغ، بهویژه جایی که کل خانواده در یک اتاق زندگی میکردند، چنین راهحلهای صرفهجویانهای ضروری بود.
برخی مدلها حتی کشوها و محفظههایی داشتند که آنها را به ترکیبی از تخت و کمد لباس تبدیل میکرد. از بسیاری جهات، اینها نخستین نمونههای «مبلمان چندمنظوره» بودند، قرنها پیش از آنکه این واژه به ترندی در طراحی داخلی تبدیل شود.
فراتر از گرما و کاربردی بودن، کمدتختها چیز باارزشتری در فضاهای زندگی مشترک ارائه میدادند: حریم خصوصی. درهایی داشتند که بسته میشدند و گاهی حتی قفل داشتند و به ساکنانشان حس فضای شخصی میدادند. افراد میتوانستند مطالعه کنند، دعا بخوانند یا فقط از هیاهوی زندگی روزمره فاصله بگیرند.
این موضوع بهویژه زمانی ارزش داشت که حتی خانههای ثروتمندان هم فاقد اتاقخوابهای خصوصی واقعی بودند. در واقع، هم اشراف و هم دهقانان از این تختها برای بهرهمندی از خلوت استفاده میکردند.
با بهبود وضعیت خانهها از جمله گرمایش مرکزی، عایقکاری بهتر و فضای بیشتر، نیاز به کمدتختها بهتدریج از بین رفت. تا اوایل دهه ۱۹۰۰، آنها به نمادی از دوران گذشته تبدیل شدند.
تغییر دیدگاهها نسبت به راحتی و بهداشت نیز نقش داشت. چیزی که زمانی دنج و گرم بود، کمکم تنگ و حتی غیربهداشتی به نظر آمد. تختهای باز و هواگیر به استاندارد جدید تبدیل شدند. نوآوریها در مواد، مانند تشکهای فنری و لحافهای سبک، خوابیدن در فضای بازتر را تشویق کردند.
هتلهای کپسولی
جالب اینجاست که در دنیای امروزی که فضا باارزش شده، علاقه به جای خوابهای فشرده دوباره در حال افزایش است. از هتلهای کپسولی الهامگرفته از ژاپن گرفته تا تختهای مورفی که در دیوار مخفی میشوند، روح کمدتختهای قرون وسطایی همچنان زنده است.
تختهای مورفی (تختخواب تاشو)
نسخههای مدرن اغلب شیک، هوشمند و مجهز به فناوری هستند؛ پاسخی به نیاز نسل جوان شهری که به همان اندازه که به عملکرد اهمیت میدهد، به سبک هم توجه دارد. حتی آپارتمانهای میکروی امروزی نیز با تختهای ماژولار طراحی میشوند که در صورت نیاز جمع میشوند و همان مزایای صرفهجویی در فضا را با پیچوتاب مدرن دارند.
در جهانی که مدام در حال بازاندیشی شیوه زندگی و نیاز واقعی انسانها به فضاست، کمدتختها چیزی بیش از یک یادگار جذاب تاریخی هستند. آنها یادآور این حقیقت هستند که نوآوری اغلب از دل نیاز برمیخیزد و فضاهای کوچک میتوانند الهامبخش طراحیهای درخشان باشند.
مترجم: زهرا ذوالقدر