سفر در زمان؛ یادداشتهای علم، شنبه ۲۲ اردیبهشت ۱۳۵۲: امروز هویدا برای یک مسافرت سه هفتهای به لهستان و تونس رفت، خدا شانس بدهد از این آسودگی
یادداشتهای اسدالله علم: امروز هویدا نخستوزیر برای یک مسافرت سه هفته به لهستان و تونس رفت. خدا شانس بدهد، از این بیخیالی و آسودگی و بیکاری و بیکارگی. بوتو هم به شیراز و اصفهان رفت. فردا بر خواهد گشت.
اسدالله علم (۱ مرداد ۱۲۹۸ بیرجند – ۲۵ فروردین ۱۳۵۷ نیویورک)، یکی از مهمترین چهرههای سیاسی دوران محمدرضا شاه، وزیر دربار از ۱۳۴۵ تا ۱۳۵۶ و نخستوزیر ایران از سال ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۲ بود.
۲۲ اردیبهشت ۱۳۵۲: صبح شرفیاب شدم. تفصیل مذاکره با سفیر شوروی را عرض کردم. فرمودند: استنباط من این است که از پخش نطقها خوشحال بشوند. عرض کردم: برعکس استنباط چاکر این است که خوشحال نمیشوند، به خصوص اگر نظراتی در تجزیه پاکستان داشته باشند. فرمودند: آخر خود اینها حتی هندیها مکرر به ما گفتهاند که ما از تجزیه پاکستان خوشحال نمیشویم. عقب ویتنام دیگری نمیگردیم. عرض کردم: به ظاهر ناچارند این حرفها را بزنند. فرمودندذ ما که به هر حال وضع خودمان را کاملاً روشن کردهایم و غیر از این هم راهی نیست. میخواهد خوششان بیاید میخواهد بدشان بیاید. فرمودند: در مورد مصاحبه سالزبرگر به. [سفیر شوروی]بگو که او از من پرسید اگر بلوچستان آن طرف را قوای نامناسبی بگیرند، شما چه خواهید کرد؟ من جواب دادم که البته [تدابیر بازدارنده]preventive measures خواهیم گرفت.
بعد فرمودند: به سفیر انگلیس بگو، بعد از شرفیابی تو، من به بوتو گفتم حالا که صحبت کردن با بنگلادش احتیاج به شناسایی قبلی ندارد، من فکر میکنم هندیها و پاکستانیها و بنگلادشیها سر یک میز بنشینند و اختلافات خود را حل کنند، یا لااقل بررسی کنند و اتفاقاً بوتو فوری حرف مرا پذیرفت. حالا من فکر میکنم شما انگلیسها میانجی بشوید که چنین جلسهای تشکیل یابد. فرمودند: نطق مرا امروز صبح که در جرائد نگذاشته بودند. عرض کردم: تا دیر وقت نتوانسته بودند از روی نوار پیاده کنند. وقت جرائد گذشته بود. عصری منتشر میشود.
کارهای جاری دیگر را عرض کردم مرخص شدم. اوامر شاه را به سفیر شوروی و انگلیس ابلاغ کردم. سفیر انگلیس گفت: حالا که بین پاکستان و هند رابطه مستقیم هست، ما مداخله را جائز نمیدانیم. به علاوه خیال میکنیم ...deal package بنگلادش تا با یک [معامله همه جانبه]که شناسایی... [و]موضوع معاودت بیهاریها هم جزء آن باشد [موافقت نشود]حاضر به مذاکره نخواهد شد. من امشب سر شام مطلب را عرض کردم. فرمودند: فوری همین حالا به سفیر انگلیس تلفن کن که اگر شما مداخله نمیکنید، یک قدرت سومی را جلو بیندازید که به هر حال بلکه این جلسه تشکیل شود. فوری به سفیر انگلیس ابلاغ کردم.
امروز هویدا نخستوزیر برای یک مسافرت سه هفته به لهستان و تونس رفت. خدا شانس بدهد، از این بیخیالی و آسودگی و بیکاری و بیکارگی. بوتو هم به شیراز و اصفهان رفت. فردا بر خواهد گشت.
منبع: انتخاب
