درد هر قسمت از شکم نشان دهنده چه مشکلی است؟
دکتر هانا پاتل، پزشک عمومی مستقر در لندن، هشدار داده که اگرچه درد شکم معمولاً نشانه‌ای از مشکلی جدی نیست، اما نادیده گرفتن درد‌های مداوم شکمی می‌تواند خطرناک باشد.
از گرفتگی و نفخ گرفته تا احساس بیماری و از دست دادن اشتها، درد‌های شکمی در میان افراد شایع هستند. اما دلیل درد شکم چیست؟
دکتر هانا پاتل، پزشک عمومی مستقر در لندن، هشدار داده که اگرچه درد شکم معمولاً نشانه‌ای از مشکلی جدی نیست، اما نادیده گرفتن درد‌های مداوم شکمی می‌تواند خطرناک باشد.
به این دلیل که اندام‌های حیاتی در شکم قرار گرفته‌اند و درد در این ناحیه می‌تواند ناشی از آپاندیسیت یا عفونت کلیه باشد.
دلیل درد شکم در ناحیه راست و پایین
درد مداوم در ناحیه پایین سمت راست شکم می‌تواند علامت هشداردهنده آپاندیسیت (تورم آپاندیس) باشد.
آپاندیس، کیسه‌ای کوچک و نازک به طول حدود ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر بوده و به روده بزرگ متصل است. علیرغم دهه‌ها تحقیق، دانشمندان هنوز در مورد کاربرد آپاندیس اطلاعی ندارند.
اگر آپاندیسیت داشته باشید، آپاندیس شما متورم و دردناک می‌شود.
اگر این وضعیت به سرعت درمان نشود، ممکن است که آپاندیس بترکد و خطرناک باشد.
آپاندیسیت معمولاً با احساس درد در وسط شکم شروع شده که ممکن است قطع و وصل شود. در عرض چند ساعت، درد به سمت راست پایین، محل قرارگیری آپاندیس منتقل شده و ثابت و شدید می‌شود.
فشار دادن این ناحیه، سرفه یا حتی راه رفتن می‌تواند درد را شدیدتر کند.
اگر آپاندیسیت داشته باشید، ممکن است که اشتهای خود را از دست بدهید، احساس بیماری کنید و یبوست یا اسهال داشته باشید.
در صورت گسترش درد شکم خود با اورژانس تماس بگیرید، زیرا این درد می‌تواند نشانه‌ای از ترکیدن آپاندیس باشد. اگر این اتفاق بیفتد، پوشش داخلی شکم با باکتری به نام «پریتونیت» عفونی می‌شود.
این عفونت می‌تواند به اندام‌های داخلی شما آسیب رسانده و باعث درد بیشتر شکم، تب و افزایش ضربان قلب شود.
درمان آپاندیسیت معمولاً شامل مصرف آنتی‌بیوتیک و انجام جراحی برای خارج کردن آپاندیس است.
اگرچه هیچ کس واقعاً نمی‌داند که آپاندیس چه کار می‌کند، برداشتن آن مضر تلقی نمی‌شود.
درد در قسمت مرکزی پایین شکم
عفونت دستگاه ادراری تحتانی (UTI) یک دلیل شایع برای بیمارانی است که در قسمت مرکزی پایین شکم خود احساس درد می‌کنند.
عفونت دستگاه ادراری تحتانی، عفونت مثانه یا مجرای ادرار است (لوله‌ای که ادرار را از بدن خارج می‌کند).
این بیماری نسبت به عفونت دستگاه ادراری فوقانی شایع‌تر بوده و خطر کمتری دارد.
عفونت دستگاه ادراری تحتانی می‌تواند باعث درد در قسمت مرکزی تحتانی شکم و احساس خستگی و درد شود.
همچنین، ممکن است که ناراحتی و درد هنگام ادرار کردن و نیاز به دفع بیشتر ادرار را به دنبال داشته باشد.
امکان دارد که احساس کنید نمی‌توانید مثانه خود را به طور کامل تخلیه کنید و ادرار شما می‌تواند کدر و حتی حاوی خون باشد.
پزشکان عمومی معمولاً مصرف دوره کوتاهی از آنتی‌بیوتیک‌ها را برای درمان این عفونت تجویز می‌کنند.
درد در قسمت پایین سمت راست شکم
احساس درد در سمت راست شکم می‌تواند نشان‌دهنده عفونت ادراری فوقانی باشد.
عفونت ادراری فوقانی در صورت عدم درمان می‌تواند خطرناک باشد، زیرا به کلیه‌ها آسیب‌زده یا به جریان خون گسترش خواهد یافت.
عفونت کلیه‌ها یا مجرای ادرار باعث تب و لرز، احساس بیماری، گیجی و بی قراری می‌شود. یکی دیگر از نشانه‌های این عفونت، احساس درد در ناحیه پهلو و کمر است.
اگر این علائم را تجربه کردید، حتماً به پزشک مراجعه کنید. زیرا اگر عفونت کلیه درمان نشود، می‌تواند باعث سپتیسمی (انتقال عفونت به سراسر بدن و نارسایی ارگان‌های متعدد) شود.
درد در قسمت مرکزی و بالای شکم
درد در زیر قفسه سینه و قسمت مرکزی و بالای شکم می‌تواند ناشی از ریفلاکس معده به مری (GORD) باشد.
ریفلاکس، یک بیماری شایع است که در آن اسید از معده به مری نشت می‌کند و می‌تواند باعث بوی بد دهان، نفخ، التهاب مری، سوزش سر دل و درد هنگام بلع شود.
مصرف غذا‌های پرچرب معده را تحریک می‌کنند تا اسید بیشتری تولید کند که می‌تواند باعث مری شود.
ریفلاکس می‌تواند بر اثر مصرف برخی غذا‌ها و نوشیدنی‌ها مانند غذا‌های چرب و تند و قهوه ایجاد یا تشدید شود.
این بیماری معمولاً در نتیجه ضعیف شدن حلقه ماهیچه‌ای در پایین مری رخ می‌دهد.
ریفلاکس باعث بروز علائمی مانند سوزش سر دل و طعم ناخوشایند در پشت دهان می‌شود.
اگرچه برای برخی از افراد درد در این ناحیه تنها یک مشکل گاه به گاه است، اما برای برخی دیگر می‌تواند یک مشکل شدید و مادام‌العمر باشد.
اغلب می‌توان ریفلاکس را با مصرف دارو و رعایت رژیم غذایی مناسب کنترل کرد، اما گاهی اوقات برای اصلاح مشکل به جراحی نیاز دارید.
درد در قسمت مرکزی شکم
روده، دلیل احتمالی درد در مرکز شکم شماست.
درد در این ناحیه می‌تواند نشانه وجود ویروس در بدن، مسمومیت غذایی، آلرژی یا عدم تحمل لاکتوز باشد.
ممکن است که درد در قسمت مرکزی شکم نشانه‌ای از سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) باشد که بر سیستم گوارشی تأثیر می‌گذارد.
سندرم روده تحریک‌پذیر باعث ایجاد علائمی مانند گرفتگی عضلات معده، نفخ، اسهال و یبوست می‌شود.
این علائم به مرور زمان می‌آیند و می‌روند و می‌توانند برای روز‌ها، هفته‌ها یا ماه‌ها ادامه داشته باشند.
علت دقیق این سندرم ناشناخته بوده، اما با عبور غذا از روده به صورت بسیار سریع یا آهسته، اعصاب بیش از حد حساس روده، استرس و سابقه خانوادگی IBS مرتبط است.
سندرم روده تحریک‌پذیر می‌تواند یک مشکل مادام‌العمر باشد و تأثیر زیادی بر زندگی روزمره شما بگذارد.
اگرچه هیچ درمانی برای سندرم روده تحریک‌پذیر وجود ندارد، تغییرات رژیم غذایی و مصرف دارو‌ها اغلب می‌توانند به کنترل علائم این سندرم کمک کنند.
درد در قسمت راست و بالای شکم
درد در این ناحیه، درست در پشت دنده‌ها، می‌تواند ناشی از سنگ کیسه صفرا باشد.
کیسه صفرا، اندام کوچکی زیر کبد بوده و مسئول ذخیره صفرا است که توسط کبد برای کمک به هضم چربی‌ها تولید می‌شود.
تصور می‌شود که سنگ کیسه صفرا به دلیل عدم تعادل در ترکیب شیمیایی داخل کیسه صفرا یا کلسترول بیش از حد ایجاد می‌شود.
در حالی که خود سنگ‌ها هیچ علامتی ایجاد نمی‌کنند، اما اگر یکی از مجاری صفراوی را مسدود کنند، عارضه‌ای به نام «قولنج صفراوی» می‌تواند باعث ایجاد درد شدید در این ناحیه شود.
در قولنج صفراوی بیمار دچار درد‌های متناوبی می‌شود و این درد می‌تواند به پشت نیز گسترش یابد.
ممکن است که چند ساعت طول بکشد تا این درد به آرامی کاهش یابد.
علائم دیگر آن عبارت‌اند از: احساس گرما، عرق کردن و استفراغ در برخی از بیماران.
این علائم اغلب در شب رخ می‌دهند یا می‌توانند نیم ساعت یا یک ساعت بعد از خوردن غذا، به‌ویژه پس از مصرف غذا‌های چرب مشاهده شوند.
با این حال، گاهی علائم پس از ۴ تا ۶ ساعت برطرف نمی‌شوند که می‌تواند نشانه‌ای از التهاب کیسه صفرا باشد.
التهاب کیسه صفرا می‌تواند با مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها درمان شود، اما گاهی اوقات نیاز به انجام جراحی دارید.
درد‌های مشابه نیز می‌توانند به دلیل انسداد کیسه صفرا با سنگ کیسه صفرا ایجاد شوند.
در این موارد، سنگ‌های صفراوی باعث مشکلات دیگری مانند زردی، پانکراتیت یا کلانژیت می‌شوند.
منبع: روزیاتو
