تب دنگی پاندمی می‌شود؟
تب دنگی بیماری است که به نام تب استخوان‌شکن هم شناخته می‌شود و عامل ایجاد آن چهار نوع ویروس است و اغلب نیز در مناطق گرمسیری و نیمه‌گرمسیری شایع است.
دکتر مصطفی نوری‌زاده، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی آزاد اسلامی تهران در گروه بیوتکنولوژی در مورد چگونگی ابتلا به تب دنگی می‌گوید: در بیماری تب دنگی انتقال ویروس به انسان از طریق گزش پشه است؛ چون بزاق پشه آلوده به ویروس است و می‌تواند با نیش‌زدن این ویروس را به انسان منتقل کند.
او ادامه می‌دهد: پشه‌ها معمولاً هنگام روز فعال‌تر هستند؛ بنابراین بیشتر این گزش‌ها روزها اتفاق می‌افتد. پشه آئدس در ارتفاعات پایین زندگی می‌کند و به همین علت هم بیشتر ابتلاهایی که در کشور گزارش شده مربوط به مناطقی است که ارتفاع کمتری از سطح دریا دارند.
دکتر مصطفی نوری‌زاده، استاد دانشگاه
انواع پشه آئدس
به گفته این استاد دانشگاه، پشه آئدس انواع مختلفی دارد که یکی از این پشه‌ها اجیپتی نام دارد که ناقل بسیار قوی‌تری برای ویروس تب دنگی است. معمولاً ابتلاهایی که در جنوب کشور و کشورهای عربی رخ می‌دهد مربوط به این نوع پشه شناخته شده است. اما ابتلاهایی که در شمال کشور رخ می‌دهد مربوط به یک نوع دیگری از پشه آئدس است که معمولاً ناقل ضعیف‌تری نسبت به اجیپتی است. در واقع بیشتر موارد ابتلا به تب دنگی بدون علامت هستند.
نشانه‌های بیماری
علائمی که می‌تواند در افراد مبتلا به بیماری بروز کند عبارت‌اند از تب بالای ۴۰ درجه، اسهال، استفراغ، بدن‌درد و مخصوصاً استخوان‌درد، بثورات پوستی، درد پشت چشم و تورم غدد نیز می‌تواند باشد.
در مواردی هم احتمال دارد خون در مدفوع یا خون در استفراغ فرد بیمار مشاهده شود و البته در موارد نادرتری هم احتمال دارد فرد پس از ابتلا به کاهش سطح هوشیاری و اختلالات نورولوژیک دچار شود.
نوری‌زاده تاکید می‌کند: مرگ و میر بر اثر این بیماری بسیار کم است. علائم نیز معمولاً ۴ الی ۱۰ روز بعد از عفونت و یا گزش پشه شروع می‌شود و احتمال دارد ۲ تا ۷ روز هم طول بکشد. اغلب درمان خاصی مشخصاً برای درمان تب دنگی وجود ندارد؛ اما باتوجه‌به اینکه بیشتر علائم مربوط به درد و تب است معمولاً مسکن‌هایی برای کنترل درد و تب استفاده می‌شود.
خطر انتقال بیماری
این استاد دانشگاه در ارتباط با انتقال این بیماری می‌گوید: این بیماری فقط از پشه به انسان منتقل می‌شود؛ ولی انتقال انسان به انسان به‌صورت نادر هست. یعنی فقط می‌تواند از طریق فرآورده‌های خونی یا انتقال از طریق مادر به فرزند باشد پس نباید نگران پاندمی باشیم.
در ارتباط با پیشگیری از ابتلا به این بیماری باید گفت ممکن است انتقال بیماری از طریق پشه‌های آلوده به ویروس صورت بگیرد؛ اما پشه‌ها با تخم‌ریزی‌هایی که می‌کنند می‌توانند ویروس را به نسل بعد انتقال بدهند.
نگرانی از ابتلا به بیماری
توجه داشته باشیم اگر پشه‌ای آلوده بود با تخم‌ریزی می‌تواند هزاران پشه دیگر را آلوده بکند. اما در حالت کلی فاکتورهایی مثل رطوبت، محیط اسیدی و دما در تولیدمثل پشه‌ها بسیار مؤثرند. به همین علت هم در فصل تابستان و در محیطی که رطوبت بالایی دارد یا آب زیادی در آنجا ست پشه‌ها زیاد می‌شوند و تکثیر می‌کنند.
اسیدی بودن محیط امکان را برای تخم‌ریزی پشه‌ها مساعد می‌کند. پشه‌ها با استفاده از تخمیری که محیط قندی انجام می‌دهند محیط را اسیدی می‌کنند.
نکات لازم برای پیشگیری از ابتلا به بیماری
به گفته این استاد دانشگاه برای جلوگیری از ابتلا به بیماری می‌توانیم به نکاتی توجه داشته باشیم؛ یعنی برای پیشگیری در مناطقی که این پشه‌ها قرار دارند اجازه ندهیم محیط مرطوب باشد. یعنی اگر در یک منطقه باران بارید توجه داشته باشیم آب در یک جا جمع نشده باشد یا در خانه محیط مرطوب فراهم نکنیم.
مثلاً دقت کنیم همیشه زیر گلدان‌ها خشک باشد. در ارتباط با محیط اسیدی نیز سطل‌های زباله را خیلی زود خالی کنیم و بشوییم. سطل‌آشغال‌هایی هم که در محوطه شهر است بهتر است سریع تمیز و در صورت نیاز ضدعفونی شوند تا از تجمع و تکثیر پشه‌ها خودداری شود. برای درامان‌ماندن از گزش پشه‌ها نیز بهتر است از لباس‌های آستین‌بلند استفاده شود یا از موادی که پشه‌ها را از انسان دور می‌کنند از استفاده شود. ضمن آنکه در محیط‌هایی که پشه آئدس در آنها گزارش شده موقع خواب می‌توانیم از پشه‌بند استفاده بکنیم.
انتشار بیماری در کشور
نوری‌زاده در ارتباط با انتشار پشه در کل کشور می‌گوید: ازآنجایی‌که این پشه‌ها در مناطقی که ارتفاعات کمتری دارند بیشتر تکثیر پیدا می‌کنند احتمال دارد در استان‌هایی که این شرایط جغرافیایی را دارند پشه‌ها دیده شود. اما باتوجه‌به اینکه انتقال این بیماری انسان به انسان نیست به همین دلیل مطمئناً یک پاندمی دیگری را در پیش نخواهیم داشت و با سردشدن هوا نیز تعداد پشه‌ها نیز کمتر خواهد شد.
تدابیر ویژه برای فصل گرما
به عقیده این استاد دانشگاه باید تدابیر ویژه‌ای برای فصل گرما اندیشیده شود که تا حدودی مربوط به خود مردم هم خواهد شد. ضمن آنکه شهرداری‌ها و همچنین آتش‌نشانی‌ها نیز باید محیط شهر را کنترل‌شده‌تر موردتوجه قرار بدهند. هر سال در فصل تابستان وجود این پشه در کشورهای آفریقایی و ورهای آسیایی که دمای بالایی دارند و رطوبت کافی برای تکثیر پشه‌ها دارند گزارش می‌شود ورود این پشه‌ها به کشور ما از طریق همسایه‌های جنوبی تفاق می‌افتد. افرادی هم که به تب دنگی دچار می‌شوند اگر بیماری‌های زمینه‌ای مثل دیابت سرطان یا نقص ایمنی دارند بهتر است زیر نظر پزشک باشند.
منبع: همشهری
