چرا صبح‌ها نمی‌توانیم راحت از خواب بیدار شویم؟
حتما برای شما هم پیش آمده است که ساعت خود را برای بیدار شدن در هنگام صبح تنظیم کرده‌اید اما با اولین زنگ به‌جای برخاستن از خواب، آن را برای ۱۵ دقیقه دیگر تنظیم می‌کنید و دوباره ۱۵ دقیقه بعد و به این ترتیب قبل از بیرون آمدن از رختخواب، زمان بیشتری را برای چرت‌زدن سپری می‌کنید.
ین روش نامنظم زنگ هشدار برای بیدار شدن، باعث می‌شود روز نامطلوبی را آغاز کنید.
دکتر «براندون پیترز»، متخصص مغز و اعصاب، هشدار می‌دهد که به تعویق انداختن برخاستن از رختخواب رضایت‌بخش است اما کیفیت خواب را کم می‌کند زیرا آخرین مرحله خواب که خواب با حرکت سریع چشم (REM) شناخته می شود برای پردازش حافظه و تفکر خلاق بسیار مهم است.
اختلالات خواب مانند تغییر ساعت خواب و بیداری یا «اینرسی خواب» باعث می‌شود که بیدار شدن با زنگ هشدار امکان‌پذیر نباشد و خاموش کردن و به تعویق انداختن ناآگاهانه زنگ هشدار به وجود آید. با این حال، به گفته دکتر «کتی گلدشتاین»، متخصص خواب در مرکز اختلالات خواب میشیگان، افرادی که کمبود خواب دارند اغلب برای بیدارشدن به زنگ‌های هشدار متعددی نیازمندند.
تغییر و بی‌نظمی زمان خواب و بیداری، بیدار شدن در ساعت مشخص را با مشکل مواجه می‌کندخواب برای سلامت کلی بسیار مهم است و ضرورت دارد که به اندازه کافی و مورد نیازتان بخوابید، نه فقط آن‌قدر که خودتان فکر می‌کنید لازم و کافی است. بیشتر بزرگسالان به حدود هفت تا ۹ ساعت خواب در شبانه‌روز نیاز دارند، اما تعیین میزان خواب نیازمند زمان است.
گلدشتاین برای پیدا کردن زمان مورد نیاز هر فرد برای خواب کافی به دانش‌آموزان توصیه می‌کند که از تعطیلات تابستانی استفاده کنند تا بفهمند بعد از چند هفته به طور طبیعی چند ساعت می‌خوابند. بقیه افراد هم در تعطیلات طولانی‌مدت پاسخ مناسب را خواهند یافت.
دکتر «آلیسیا راث»، پزشک بالینی در مرکز اختلالات خواب کلینیک کلیولند، می‌گوید که برخی افراد شب‌زنده‌دارند و به همین دلیل نمی‌توانند هنگام صبح با زنگ ساعت بیدار شوند. البته به باور او راه‌هایی برای تغییر عادت‌ها وجود دارد.
چند توصیه برای بیدار شدن از خواب صبح
راث می‌گوید اگر مجبورید ساعت ۷ صبح از خواب بیدار شوید و ساعت ۶ صبح زنگ بیدارباش به صدا درمی‌آید، اگر به جای اینکه از رختخواب بلند شوید تا ۷ بخوابید، یک ساعت خواب بی‌کیفیت خواهید داشت.
راث توصیه می‌کند ساعت‌های زنگ‌دار مختلف را آزمایش کنید، مانند ساعتی که با نور کار می‌کند یا زنگ هشداری که مجبورتان می‌کند از رختخواب بلند شوید تا آن را خاموش کنید. مواجه ۱۵ تا ۳۰ دقیقه با نور خورشید در صبح هم می‌تواند به تغییر ساعت زیستی بدن کمک کند و به‌خصوص برای شب‌زنده‌داران مهم است.
افرادی که «کمبود خواب» دارند اغلب برای بیدارشدن به زنگ‌های هشدار متعددی نیازمندند. گلدشتاین هم توصیه می‌کند که هر روز سر ساعت مشخصی از خواب بیدار شوید و بخوابید. تغییر و بی‌نظمی زمان خواب و بیداری، بیدار شدن در ساعت مشخص را با مشکل مواجه می‌کند.
او تاکید می‌کند برای تغییر ساعت زیستی، هر چند روز یک بار زمان خواب را به ۳۰ دقیقه یا یک ساعت زودتر تغییر دهید، از نورهای شدید اجتناب کنید و زمان نگاه کردن به صفحه نمایش را به چهار ساعت قبل از خواب محدود کنید.
همچنین اگر قبل از زنگ ساعت از خواب بیدار می‌شوید، سعی کنید دوباره بخوابید، اما اگر بعد از ۱۵ تا ۲۰ دقیقه همچنان بیدار بودید ساعت را نگاه کنید و تصمیم بگیرید که آیا می‌خواهید آن موقع روز بیدار شوید یا خیر.
گلدشتاین تاکید می‌کند با آنکه رعایت نکات بهداشت خواب بسیار مفید است و وضعیت خواب را بهبود می‌بخشد، اما ساعت زیستی افراد متفاوت است و بر همین اساس خواب همه افراد باید بهینه و مفید باشد.
منبع: همشهری
