چرا «چایخورها» عمر طولانیتری دارند؟
این نوشیدنی باستانی فقط آبرسان نیست، بلکه سرشار از آنتیاکسیدانها و ترکیباتی است که به سلامت، تمرکز و طول عمر ما کمک میکنند.
فرادید| چای یکی از محبوبترین نوشیدنیهای جهان پس از آب است و این شهرت بیدلیل نیست. این نوشیدنی مغذی به دلیل اثرات آرامشبخش، طعمهای خاص و فواید بهداشتی که دارد معروف شده است.
به گزارش فرادید، چای فاقد کالری و بسیار غنی از آنتیاکسیدانها است. این ویژگیها به کاهش خطر سکته مغزی، بهبود فشار خون و سطح کلسترول و تقویت عملکرد سیستم ایمنی کمک میکنند. یک مطالعه در سال ۲۰۲۲ نشان داد خطر مرگ و میر مصرفکنندگان منظم چای در قیاس با افرادی که چای نمینوشند، در طول ده سال، ۹ تا ۱۳ درصد کمتر است. به راستی چه چیزی سبب میشود یک فنجان چای اینقدر قوی باشد؟
برگهای چای برداشتشده در سریلانکا. روشهای فرآوری و زمان برداشت، از چای سفیدی که زودتر برداشت میشود تا چای سیاه رسیده، طعمها و فواید بهداشتی منحصر به فرد چای را شکل میدهند
چای چگونه به تمرکز و کاهش استرس کمک میکند؟
نوشیدن چای میتواند یک تقویتکننده موثر باشد، به دلیل ترکیب کافئین و تیانین که سبب بهبود هوشیاری میشود، بدون ایجاد احساس اضطراب و عصبی شدن ناشی از نوشیدن بیش از حد قهوه. برخلاف یک فنجان قهوه، کافئین موجود در چای کندتر جذب میشود و انرژی ثابتتری را برای مدت طولانیتری فراهم میکند.
در همین حال، تیانین که یک اسید آمینه غیرپروتئینی است و تقریباً به طور انحصاری در چای یافت میشود، سبب آرامش و بهبود عملکرد شناختی میشود. مطالعات متعدد نشان میدهند تیانین سبب بهبود تمرکز و حافظه و کاهش استرس میشود و ممکن است در برابر بیماریهای مزمن محافظ باشد.
این نوشیدنی کمی هم طعم اومامی (umami) دارد، طعمی لذیذ که طعم غذا را تقویت میکند (در برخی دستهبندیها و فرهنگها، اومامی کنار مزههای اصلی شیرین، ترش، شور و تلخ، بهعنوان یک مزه اصلی دیگر، تعریف شده و در نظر گرفته میشود).
چای ماچا به ویژه غنی از تیانین است و انواع درجه یک این چای به دلیل فرآیند رشد کردن در سایه، بالاترین غلظتها را دارند. در مقایسه، چایهای گیاهی که با ترکیب گیاهان و ادویههای مختلف ساخته میشوند، گزینههای بدون کافئین غنی از آنتیاکسیدانها هستند. برای نمونه، بوته چای سرخ (یک چای گیاهی آفریقای جنوبی) سرشار از اسپالاتین است، یک فلاونوئید که ممکن است به تنظیم سطح قند خون کمک کند.
چای علاوه بر تیانین، حاوی مقادیر کمی از ناقل عصبی GABA (گاما-آمینوبوتیریک اسید) است که ممکن است اثرات آرامبخش چای را تقویت کرده و به کاهش اضطراب کمک کند.
آیا چای برای آبرسانی خوب است؟
یکی از سادهترین اما مهمترین فواید بهداشتی چای، آبرسانی است. هیدراته ماندن به قلب و عضلات کمک میکند کارآمدتر عمل کنند، مفاصل را روان نگه میدارد، به هضم غذا کمک میکند و عملکرد شناختی را تقویت میکند.
اگرچه چای به دلیل کافئین ادرارآور است، اما این اثر ملایم است و سبب میشود همچنان یک منبع آبرسان مفید باقی بماند. هیدراته بودن فقط به این نیست که چه مقدار آب در بدن میماند، هیدراته بودن یعنی آب از بدن شما عبور میکند و این عبور به بدن شما فرصت میدهد سموم را خارج کند و تعادل نمکها را حفظ کند.
ترکیبات ضدبیماری چای چه هستند؟
چای یک منبع غنی از آنتیاکسیدانها، به ویژه فلاونوئیدهایی مانند کاتچینها است. این ترکیبات با آسیب سلولی مقابله میکنند، التهاب را کاهش میدهند و ممکن است خطر بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی و برخی سرطانها را کاهش دهند. چای سبز به دلیل غلظت بالای کاتچینها، به ویژه برای خواص ضدالتهاب و ضد سرطان خود ارزشمند است.
چهار کاتچین اصلی موجود در چای سبز عبارتند از: اپیکاتچین، اپیگالوکاتچین، اپیکاتچین گالات و اپیگالوکاتچین گالات (EGCG) که با هم این فواید را ارائه میدهند. در مطالعات مقدماتی نشان داده شده که EGCG میتواند به تنظیم سطح قند خون، کاهش چربی شکم و افزایش اکسیداسیون چربی در هنگام ورزش کمک کند، بنابراین یکی از نوشیدنیهای محبوب میان علاقهمندان به سلامت است.
اگرچه چای سبز بالاترین غلظت کاتچینها را دارد، چای سیاه همچنان خواص آنتیاکسیدانی خود را حفظ میکند، حتی با توجه به فرایند تخمیر که سبب کاهش سطح کاتچینها میشود. این فرآیند ترکیبات منحصر به فردی مانند تیافلاوینها و تیاریوبیگینها را ایجاد میکند که به فواید بهداشتی چای سیاه میافزاید.
تحقیقات جدید نشان دادهاند که آنتیاکسیدانهای چای ممکن است در حمایت از سلامت میکروبیوم روده نقش داشته باشند و رشد باکتریهای مفید را تشویق کنند که میتواند تأثیراتی از هضم غذا تا عملکرد ایمنی داشته باشد.
این یافتهها بر اهمیت مصرف چای به صورت کامل تأکید میکنند، جایی که ترکیبات آن به صورت همافزایانه عمل میکنند تا بیشترین فواید بهداشتی را داشته باشند.
عدهای سعی کردهاند ترکیبات مختلف چای را به صورت جداگانه شبیهسازی کنند، اما جدا کردن ترکیبات خاص از چای هیچگاه همان فواید نوشیدن یک فنجان چای را ندارد و دلیلش پیچیدگی ترکیبات مختلف موجود در آن است که با هم عمل میکنند.
مترجم: زهرا ذوالقدر