(تصاویر) زیبایی حیرت‌آور «کپک لجن»!
این موجود رنگین‌کمانی که نه گیاه است و نه حیوان، سرشار از شگفتی‌های خیره‌کننده است.
فرادید | بعضی از آن‌ها ساقه‌هایی کوتاه با کلاهک‌هایی کوچک و سرخ‌فام دارند؛ بعضی‌ها مثل توده‌هایی از کف زرد رنگ در محیط پخش شده‌اند و بعضی‌هایشان شبیه بیگانگانی از سیارات دیگر هستند. آن‌ها کپک‌های مخاطی یا کپک‌های لجن (Slime mold) هستند؛ ملغمه‌ای از گونه‌های متفاوت که دسته‌بندی‌های بسیار متنوع و گوناگونی دارند.
به گزارش فرادید؛ با اینکه به این موجودات «کپک» می‌گویند، این موجودات شگفت‌انگیز ارتباطی با کپک‌ها ندارند بلکه در حقیقت در ردۀ ارگانیسم‌هایی تک‌سلولی موسوم به آمیبوزوا (Amoebozoa) قرار می‌گیرند. کپک لجن در محیط‌های مرطوب در سراسر جهان رشد می‌کند؛ از تنۀ درخت‌های پوسیده در کف جنگل گرفته تا لاشبرگ‌های موجود در باغچۀ حیاط شما.
ماری ترست (Marie Trest)، قارچ شناس از دانشگاه ویسکانسین مدیسون، با شور و اشتیاق دربارۀ خاطرۀ یک تابستان شرجی صحبت می‌کند که در آن توده‌های کپک لجن در حیاط خانۀ او مثل لکه‌هایی خودنمایی می‌کردند. وقتی او و دخترش روی آن‌ها آب پاشیدند، کیسه‌های حاوی هاگ پاره شدند و نسل بعدی کپک‌ها به این صورت متولد شد. او می‌گوید: «انگار ما داشتیم در سرسر آن تابستان کپک لجن پرورش می‌دادیم».
کپک‌های حیاط خانۀ ترست از نوع موسوم به «استفراغ سگ» بودند. این گونه از کپک یک مرحله از زندگی‌اش را به شکل قلمبه‌های زردرنگ کوچکی می‌گذراند که مثل آمیب‌ها دارای حرکت است و از میکروارگانیسم‌ها تغذیه می‌کند؛ بعد از این، مرحلۀ تولید هاگ فرامی‌رسد که در این مرحله کپک به حالت ثابت درمی‌آید و شکل‌های بسیار متنوعی به خودش می‌گیرد.
یکی از زیرشاخه‌های این نوع کپک فیزاروم پولی‌سفالوم نام دارد که یکی از ستارگان دنیای کپک‌ها محسوب می‌شود! این نوع کپک توجه دانشمندان را به خودش جلب کرده است و این به خاطر «هوش» ابتدایی آن است؛ با این که این موجود مغز ندارد، اما می‌تواند در زمان حرکت، کوتاه‌ترین مسیر ممکن را به سمت غذا پیدا کند.
علیرغم تحقیقاتی که تا به حال انجام شده، هنوز راز‌های زیادی دربارۀ کپک لجن باقی مانده است. چرا رنگ آن‌ها اینقدر درخشان است؟ چرا شمار انواع آن‌ها تا این اندازه فراوان است؟ چند گونه از آن‌ها هنوز ناشناخته مانده؟ آنی پرینگل قارچ‌شناس می‌گوید: «مقدار آنچه که نمی‌دانیم به شکل دردناکی زیاد است. بخش بزرگی از تنوع زیستی کرۀ زمین هنوز ناشناخته و ثبت‌نشده باقی مانده است».
کپک‌های لجن به ما یادآوری می‌کنند که دانش‌مان چقدر اندک است و چه شگفتی‌هایی در دنیا وجود دارد که هنوز منتظر کشف شدن هستند.
