دیکشنری جهنم؛ کتابی 200 ساله با خلاقانه‌ترین نقاشی‌ها از «شیاطین»
حتی امروزه نیز نگاه کردن به نسخه سال ۱۸۶۳ «فرهنگ لغت دوزخی» مایه کابوس است. این نسخه شامل ۶۹ تصویر اثر لویی لو برتون میشود که سیمای چندین شیطان را به تصویر می‌کشند.
فرادید| در فرهنگ و عقیدۀ مسیحی، شیاطین جهنمی که ما را به گناه وسوسه می‌کنند، تعدادشان بی‌پایان است. با این حال، این امر مانع از تلاش نویسنده اوایل قرن نوزدهم، ژاک کولان دو پلانسی برای فهرست‌بندی آن‌ها نشد.
به گزارش فرادید، دو پلانسی مانند بسیاری از «شیطان‌شناسان» پیش از خود، تصمیم گرفت در کتاب خود با عنوان «لغت‌نامۀ دوزخی» (Dictionnaire Infernal) گزارشی جامع از رویدادها و نیروهای شیطانی ارائه کند. اما چیزی که کار دو پلانسی را متمایز می‌کند، محتوای کتاب او نیست بلکه تصویرسازی‌های سورئال ترسناکی است که مضامین و عبارات او را مصور ساخته‌اند؛ شیاطینی که در رساله او به تصویر کشیده شده‌اند، برخی از مهیج‌ترین و چشمگیرترین تصاویر کابوس‌وار در تاریخ ادبیات مربوط به شیطان‌شناسی هستند.
تصویری از شیطان موسوم به «بعل»
دو پلانسی در طول زندگی خود ده‌ها عنوان منتشر کرد، اما هرگز از موفقیت Dictionnaire Infernal که نخستین بار سال ۱۸۱۸ منتشر شد و چندین نسخه‌ی بازنویسی شده در پی داشت، پیشی نگرفت. عنوان فرعی کامل نسخه ۱۹۲۶ این کتاب این است: «دانشی جهانی درباره موجودات، شخصیت‌ها، کتاب‌ها، اعمال و علل مربوط به جادوهای دادوستد با جهنم، پیشگویی‌ها، علوم غیبی، کتب جادو، شگفتی‌ها، اشتباهات، تعصبات، سنت‌ها، افسانه‌های عامیانه، خرافات گوناگون و به طور کلی انواع باورهای شگفت‌انگیز، مرموز و ماوراء طبیعی».
بسیاری از توصیفات اهریمنی این کتاب ریشه در متون شیطان‌شناختی قبلی دارند، مانند «سلطنت دروغین شیاطین» (Pseudomonarchia Daemonum) که در قرن شانزدهم نوشته شده بود. کتاب‌هایی مثل این حاوی توصیفات سلسله مراتبی از ساکنان شرور جهنم بودند که دو پلانسی نسخه‌هایی از آن‌ها را در متن خود آورده است. از بین ارواح ارائه‌شده در کتاب دو پلانسی، شیاطین معروفی مانند «لوسیفر» و شیاطین مبهم‌تری مانند «اوکوباچ» که به آتش‌بازی و روغن‌ها گرایش دارد و موجود مطرودی به اسم «زافان» نیز می‌باشند.
دیو آخرالزمانی آسمودئوس
وقتی دو پلانسی برای نخستین بار، راهنمای خود در مورد دنیای شیاطین را سال ۱۸۱۸ منتشر کرد، به عنوان مخالف خرافات شهرت داشت. دو پلانسی در ویرایش ششم Dictionnaire Infernal که سال ۱۸۶۳ منتشر شد، تصاویر را نیز به کتابش اضافه کرد گنجاند که کار ارزشمندی بود چون ان تصاویر عجیب و غریب به نمونه‌هایی از ماندگارترین تصاویر شیاطین تبدیل شدند.
نسخه ۱۸۶۳ کتاب، حاوی صدها تصویر نقطه‌ای است که بیش از ۶۰ مورد آن‌ها شیاطین خاص هستند که نقاش فرانسوی «لویی لو برتون» آن‌ها را طراحی کرد و بعدا برای چاپ در کتاب بر روی چوب حکاکی شدند. تصاویر عجیب و غریب برتون از مردان جغدی بالدار، پادشاهان قورباغه‌گربه با پاهای حشره و دلقک‌هایی با شاخ مارپیچی، «فرهنگ لغت دوزخی» را از یک کتاب عجیب اسرارآمیز که به راحتی می‌توانست فراموش شود به یک رساله درباره موجودات ترسناک تبدیل کردند که هنوز هم به آن ارجاع داده شده و تصاویرش به اشتراک گذاشته می‌شوند.
شیطان آندراس با سر جغد و بدن فرشته
از سال ۱۸۶۳، از تصاویر کتاب دو پلانسی در انواع کتاب‌هایی که در مورد جادو و شیطان‌شناسی نوشته شده‌اند استفاده شده است. با گذشت بیش از ۱۵۰ سال، تصاویر لو برتون هنوز مبتکرانه به نظر می‌رسند. در ادامه تصاویری از این موجودات وحشتناک را می‌بینید.
مترجم: زهرا ذوالقدر
