کاخ سفید تهران؛ از خانۀ 15 میلیون دلاری خیابان جردن چه میدانیم؟

خانۀ حبیبالله ثابت پاسال که از سرمایهداران دورۀ پهلوی بود، پیش از انقلاب اسلامی بزرگترین و گرانترین خانۀ تهران به حساب میآمد و ارزش آن حدود 15 میلیون دلار برآورد شده بود.
فرادید| کاخ ثابت پاسال که به «کاخ ورسای ایران» نیز معروف است، یکی از باشکوهترین و گرانقیمتترین عمارتهای تهران بوده است. این کاخ در انتهای شمالی خیابان جردن (نلسون ماندلا) قرار دارد و با مساحتی بیش از ۱۱ هزار مترمربع، بزرگترین خانه تهران در زمان خود به شمار میرفته است. این بنا در دهه ۱۳۴۰ برای حبیبالله ثابت، سرمایهدار مشهور ایرانی ساخته شد و در دوران پهلوی نمادی از تجمل و شکوه به حساب میآمد.
به گزارش فرادید؛ معماری کاخ ثابت پاسال ترکیبی از سبک نئوکلاسیک اروپایی و المانهای معماری ایرانی است. این کاخ با الهام از قصر پتی تریانو در کاخ ورسای فرانسه ساخته شده و شباهتهایی نیز به کاخ سفید آمریکا دارد. طراحی داخلی آن توسط شرکت فرانسوی مزون ژانسِن انجام شد که برای خانوادههای سلطنتی و ثروتمندان آن دوره طراحیهای منحصربهفردی ارائه میداد. پردههای ضخیم بلژیکی، گچبریهای کلاسیک، درهای چوبی سنگین متعلق به قصرهای فرانسوی، و شومینههای سنگ مرمر از جمله ویژگیهای لوکس این کاخ بودهاند.
این کاخ بخشهای مختلفی دارد که هر یک بهگونهای نشاندهنده سبک زندگی اشرافی آن زمان است. استخر بزرگ کاخ که آب آن از زیر ساختمان عبور میکرد نیز از ویژگیهای خاص معماری سنتی ایرانی الهام گرفته شده است. همچنین در بخشی از باغ یک تئاتر روباز کوچک برای برگزاری نمایشها و مراسمهای هنری در نظر گرفته شده بود. پارکینگ وسیع کاخ نیز بهگونهای طراحی شده بود که امکان برگزاری مهمانیهای مجلل را فراهم کند.
یکی دیگر از جزئیات چشمگیر کاخ ورودی باشکوه آن است که با هفت ستون مرمرین ساخته شده و جلوهای خیرهکننده به ساختمان بخشیده است. همچنین در بخشهایی از کاخ دو چایخانه دنج برای استراحت و آرامش مهمانان وجود داشت.
سرنوشت کاخ ثابت پاسال در طول این سالها با بحثهای زیادی همراه بوده است. در سالهای اخیر، پیشنهادهایی برای تبدیل این کاخ به هتل یا مرکز اقامتی مطرح شده است، اما اجرای این طرحها همچنان در هالهای از ابهام قرار دارد.